Fréttablaðið - 10.03.2023, Blaðsíða 14

Allt er kynningarblað sem býður auglýsendum
að kynna vörur og þjónustu í formi viðtala og
umfjallana. Í blaðinu er einnig hefðbundið rit-
stjórnarefni. Blaðið fylgir Fréttablaðinu daglega.
Umsjónarmenn efnis: Elín Albertsdóttir, elin@frettabladid.is, s. 550 5761 | Guðmundur
Hilmarsson, gummih@frettabladid.is s. 550 5766 | Sandra Guðrún Guðmundsdóttir,
sandragudrun@frettabladid.is, s. 550 5762 | Starri Freyr Jónsson starri@frettabladid.is,
s. 550 5767 | Þórdís Lilja Gunnarsdóttir, thordisg@frettabladid.is, s. 550 5768
Útgefandi:
Torg ehf
Ábyrgðarmaður:
Jón Þórisson
Sölumenn:
Arnar Magnússon, arnarm@frettabladid.is, s. 550 5652,
Jón Ívar Vilhelmsson, jonivar@frettabladid.is, s. 550 5654,
Ruth Bergsdóttir, ruth@frettabladid.is, s. 694 4103.
sandragudrun@frettabladid.is
Skólinn, sem heitir Little Bees, er
í Madoya-hverfinu sem er hluti af
Mathare, öðru stærsta fátækra-
hverfi Naíróbí. Þar opnaði níu
barna móðirin Lucy Amolo Odipo
heimili sitt fyrir börnum sem tekin
voru af heimilum sínum vegna
ofbeldis eða áttu ekki í nein hús
að venda. Börnin fengu að vera hjá
henni á meðan fundin voru önnur
heimili fyrir þau. Lögregla og yfir-
völd komu með börnin til hennar
og í hverfinu urðu út frá þessu
starfi til íbúasamtök sem voru
formlega skráð árið 2001. Sam-
tökin kallast Little Bees Children
Self Help Project.
„Hugmyndin var að byggja
saman upp hverfið, hjálpa við-
kvæmustu íbúum þess, börnunum,
og gera þeim kleift að ganga í skóla.
Skólinn var í upphafi í litlum kofa
með moldargólfi, nemendur örfáir
og kennslan óformleg. Lucy Odipo,
sem kölluð er Mama Lucy, rak skól-
ann og gerir enn þann dag í dag
en nú eru þar nokkrar byggingar,
rafmagn, internettenging og fjöl-
margir nemendur,“ segir Brynhild-
ur Jónsdóttir, ein þeirra sem reka
stuðningsfélagið Vini Little Bees.
Hún tekur fram að Vinir Little Bees
reki ekki skólann, heldur er starfið
hjálp til sjálfshjálpar.
Vinir Little Bees eru íslenskir
stuðningsaðilar sem styðja börn
í skólanum með mánaðarlegum
greiðslum og gjöfum. Undan-
farin ár hafa íslenskir aðilar stutt
við bakið á um 130 börnum frá
upphafi sem stundað hafa nám
við skólann. Forsagan að því er
að í upphafi fékk Kjartan Jónsson
hjá samtökunum Vinir Kenía og
Tansaníu beiðni um að aðstoða
skólann þegar hann var á ferð í
Kenía. Hafist var handa við að leita
að styrktaraðilum og Brynhildur
var ein af fyrstu styrktaraðil-
unum. Hún tók fljótlega að sér að
halda alveg utan um aðstoðina
við skólann og kallaði starfið Vini
Little Bees.
Of fátæk til að ganga í grunnskóla
„Börnin í skólanum eru öll úr
hverfinu, bláfátæk, búa flest í
litlum bárujárnskofum og aðstæð-
ur þeirra allra erfiðar. Börnin sem
njóta stuðnings Vina Little Bees
eru yfirleitt þau sem hafa það allra
verst, eiga ekki báða foreldra á lífi
eða eiga veika foreldra og oft mörg
systkini á heimilinu,“ segir Dóra
Kristín Briem sem rekur Vini Little
Bees ásamt Brynhildi, en báðar eru
þær einnig stuðningsforeldrar.
„Á mörgum heimilum í hverf-
inu er enginn í fastri vinnu og
dagurinn snýst víða um að ná í mat
fyrir fjölskylduna með einhverjum
ráðum. Það er því ekki mikil regla
í lífi barnanna og ekki til peningur
fyrir skólabókum, nesti í skólann
eða skólabúningum. Þau eru því
mörg of fátæk til að ganga í grunn-
skóla þó að þeir séu ríkisreknir og
skólagjöldin lág.“
Börnin í Little Bees-skólanum
eru á aldrinum 4-14 ára en nú er
verið að breyta grunnskólakerfinu
í Kenía svo að elstu börnin flytjast
í aðra skóla. Eftir 14 ára aldur tekur
framhaldsskóli við hjá sumum
barnanna. Í skólanum læra þau
kiswahili, ensku, stærðfræði,
samfélagsfræði, vísindi og trúar-
bragðafræði. Skólinn og börnin
sem þar stunda nám fá litla sem
enga aðstoð nema frá Vinum Little
Bees. Þau fá einhvern stuðning frá
íbúum í hverfinu og foreldrum sem
hafa efni á því greiða skólagjöld.
„Okkur skilst að um 300 börn
séu skráð í skólann en sennilega
eru færri börn sem mæta reglulega
þangað. Þau fá eitthvað af náms-
gögnum í skólanum, bókum og
ritföngum og við höfum getað fært
þeim tölvur og spjaldtölvur þegar
við heimsækjum skólann,“ segir
Brynhildur.
„Við skólann starfa nokkrir
kennarar, þar af þrjár dætur Lycy.
Sonur hennar er vörður í skólanum
og passar yngstu börnin eftir skóla
og þangað til þau eru sótt. Kennar-
arnir eru á einhverjum launum
en þau eru víst mismikil eftir
aðstæðum.“
Morgunverðarklúbbur
Ef börnin væru ekki í Little Bees-
skólanum, hvar væru þau þá?
„Sum barnanna gætu kannski
gengið í ríkisreknu grunnskólana
en það er betur haldið utan um
þau í Little Bees-skólanum og
skólagjöld lág og sveigjanleg.
Mörg barnanna væru hins vegar
ekki í skóla heldur heima að passa
systkini eða úti á götu að reyna
að ná sér í mat. Stúlkurnar yrðu
margar mæður alltof ungar og
lítil von hjá þeim um auðveldari
framtíð. Í skólanum fá þau bæði
menntun og hvatningu til að
komast út úr þessum aðstæðum,“
svarar Dóra Kristín en í Kenía eru
um 2,5 milljónir barna á aldrinum
4-7 ára ekki skráðar í skóla.
Fá börnin einhvern mat í skól-
anum?
„Áður fékk skólinn eins og aðrir
skólar í fátækrahverfum Kenía
matargjafir frá Matvælastofnun
Sameinuðu þjóðanna, World Food
Programme, og gat með þeim gefið
öllum nemendunum einfaldan
hádegisverð, sem ýtti á foreldra að
senda börnin í skólann. Því miður
lauk því verkefni fyrir um fjórum
árum og til stóð að yfirvöld í Kenía
tækju sjálf við þeim matargjöfum.
Sú aðstoð kom þó ekki. Mörg
barnanna fengu því engan mat frá
því þau vöknuðu og til kvölds og
voru því of svöng til að læra eða
einbeita sér,“ segir Dóra Kristín.
„Lucy og skólanefndin báðu
okkur um aðstoð og við stofnuð-
um fyrir rúmu ári síðan morgun-
verðarklúbb. Nokkrir góðir
stuðnings aðilar borga reglulega
í hann og svo höfum við fengið
stærri styrki líka og við sendum
mánaðarlega út upphæð sem ætluð
er til að kaupa hráefni í graut sem
börnin fá í upphafi skóladags.
Fyrir 2.500 krónur er hægt að
kaupa efni í graut fyrir tíu börn í
heilan mánuð. Þó að máltíðin sé
ekki sérlega næringarrík eða fjöl-
breytt eru kennararnir og skóla-
nefndin alsæl með þetta og segja
þetta breyta öllu fyrir börnin.
Stundum hafa þau getað keypt
eitthvað meira og gefið börnum
hádegisverð líka. Auðvitað væri
gott að geta sent meiri pening
fyrir mat í skólann og okkur hefur
stundum dottið í hug hvort hægt
væri að leita til fyrirtækja til að
styðja slíkar matargjafir.“
Sum halda áfram í háskóla
Í upphafi var ætlunin að Vinir
Little Bees veittu börnunum bara
stuðning á grunnskólastiginu, eða
til 14 ára aldurs, en Dóra Kristín og
Brynhildur segja að þegar kom að
því að þau elstu fóru að útskrifast
hafi þeim fundist ómögulegt að
sleppa af þeim hendinni þar sem
þeirra beið í raun ekkert og erfitt
var fyrir þau að finna sér vinnu.
„Við biðjum því gjarnan stuðn-
ingsaðila að hækka framlagið sitt
svo við getum sent viðkomandi
barn áfram í framhaldsskóla og
flestir í hópi okkar dásamlegu
stuðningsforeldra hafa tekið því
afar vel. Núverandi stefna er því að
styðja þau þar til þau ljúka fram-
haldsskólanámi.
Eftir framhaldsskóla er svo
möguleiki á að stuðningsaðilar
og börnin tengist beint og hafa að
minnsta kosti sjö stuðningsaðilar
haldið áfram að styðja sín börn
í háskólanám. Fyrsta stuðnings-
barnið okkar útskrifaðist einmitt
úr viðskiptafræði á síðasta ári og
tvær stelpur úr bráðaliðanámi,
nokkuð sem hefði aldrei gerst
nema með stöðugum stuðningi
frá Íslandi. Annað stuðningsbarn
útskrifast úr lyfjafræði í haust
og tvær stúlkur munu útskrifast
úr háskóla á næsta ári, önnur úr
hagfræði og hin afbrotafræði. Af
fimm fyrstu stuðningsbörnunum
sem við tókum að okkur eru fjögur
í háskóla. Börnin tala næstum öll
um að þegar þau hafa komið undir
sig fótunum sé draumur þeirra að
hjálpa börnum í viðkvæmri stöðu
í fátækrahverfunum.“ segir Dóra
glöð.
Calvine Sarey heitir stúlkan sem
er fyrsta stuðningsbarnið til að
ljúka háskólanámi. Hún vinnur
nú fyrir Vini Little Bees og sér um
greiðslur í framhaldsskólana.
Brynhildur hefur starfað fyrir
Vini Little Bees frá árinu 2006 og
Dóra frá árinu 2013, en þá hafði
hún styrkt börn í skólanum í
nokkur ár. Þær hafa báðar farið
tvisvar sinnum út til Kenía að
heimsækja skólann. Lucy Odipo
stofnandi skólans hefur líka heim-
sótt Ísland en árið 2014 fór hún í
sína fyrstu utanlandsferð, alla leið
frá Kenía til Íslands. Í fyrra fór svo
tuttugu manna hópur frá Íslandi
að heimsækja skólann. Brynhildur
segir eiginlega ekki hægt að lýsa
upplifuninni af að heimsækja
skólann og hverfið þar sem hann
er.
„Í fyrsta lagi að keyra inn í
fátækrahverfi, þarna býr fólk við
ólýsanlegar aðstæður sem maður
getur ekki einu sinni mátað sig inn
í. Fátæktin gríðarleg og húsakynn-
in kofar með ryðguðu bárujárni og
moldargólfum oft á tíðum. Þarna
er ekki óhætt að fara einn síns liðs
og fylgdi lögreglumaður okkur
allan daginn,“ segir hún.
„Okkur fannst við engu að síður
mjög örugg inni í skólanum. Þar
fengum við konunglegar mót-
tökur, rosalega góðan mat og
hver bekkur f lutti fyrir okkur
skemmtiatriði, ýmist ljóðalestur
eða dans og söng. Allir tóku svo
þátt í tískusýningu. Það sem er
huggun harmi gegn, í allri þessari
fátækt og erfiðleikum, að börnin
eru bara eins og börnin á Íslandi,
f lest glöð og bjarteyg og opin. Það
var dásamleg reynsla að hitta þau
loksins augliti til auglitis, eftir að
hafa fylgst með sumum þeirra
árum saman í gegnum myndir og
skýrslur.“
Ef lesendur hafa áhuga á að
styrkja skólann má finna allar
upplýsingar um hvernig það er
gert á síðunni littlebeesvinir.wor-
dpress.com. n
Skólinn er í einu fátækasta hverfi Naíróbí. MYNDIR/AÐSENDAR
Gleðin skein
af andlitunum
þegar íslenskir
stuðnings-
foreldrar, þar
með taldar
Brynhildur og
Dóra Kristín,
hittu börnin í
skólanum.
Lucy óskar nemendunum í Little
Bees-skólanum góðs gengis.
Börnin inni í skólastofu með ís-
lenska og keníska fánann.
Calvine Sarey er fyrsta stuðnings-
barnið til að útskrifast úr háskóla.
Hér eru sömu börn og á efstu
myndinni fimmtán árum fyrr. Fyrir
aftan þau standa Kjartan Jónsson og
Ragnar Sverrisson.
Fyrstu Little Bees-börnin sem fengu íslenska stuðningsforeldra. Þau Calvine, Sylwance, Nicole og Marion hafa öll
farið í háskóla og Calvine er útskrifuð. Hér stendur Kjartan Jónsson stuðningsmaður stoltur fyrir aftan þau.
2 kynningarblað A L LT 10. mars 2023 FÖSTUDAGUR