AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.1995, Side 34

búin til aö takast á viö þetta verkefni, og eru margir
uggandi um aö gæði grunnskólastarfsins veröi
mismunandi eftir því í hvaða sveitarfélagi skólarnir
eru.
í lögum um grunnskóla nr. 66/1995 er tekið á ýmsum
atriðum er varöa starf í grunnskólum og er hér bent
á nokkrar greinar laganna. í 10. grein er kveðiö á
um flutning grunnskólakostnaöar til sveitarfélaganna.
í 12. og 13. grein erfjallaö um kosningu skólanefnda
og starfssviö þeirra. Einnig er rétt að benda á 29.
grein um aðalnámskrá grunnskóla, 31. grein um
skólanámskrá, 45. grein um námsmat, 46. grein um
samræmd próf og stöðluð kunnáttupróf og 48. og
51. grein um mat á skólastarfi. Þannig virðist lög-
gjafinn hafa gefið skýr fyrirmæli um það hvernig
standa á að skipulagi á starfi grunnskólanna. Hins
vegar er Ijóst að ef jafnræði á að vera milli grunn-
skólanna í landinu þá verður að tryggja að grunn-
skólarnir fái það fjármagn sem þeim er nauðsynlegt
til að framfylgja þeirri skólastefnu sem sett er fram af
skólayfirvöldum. Þannig er rekstur grunnskóla mis-
munandi dýr á hvern nemanda og verður að taka
tillit til þess við ákvörðun um hvernig skipta á til sveit-
arfélaganna því fjármagni sem þau fá vegna kostn-
aðar við grunnskólann.
GRUNNSKÓLABYGGINGAR
Frá árinu 1990 er ný lög um verkaskipti ríkis og sveit-
arfélagatóku gildi hefur bygging grunnskólamann-
virkja verið verkefni sveitarfélaganna. Með grunn-
skólamannvirkjum er átt við byggingu húsnæðis fyrir
eftirfarandi rými: Stjórnunardeild, kennslurými, fél-
ags- og samkomuaðstaða, ýmislegt og íþróttarými.
í 20. grein laga um grunnskóla nr. 66/1995 er kveðið
á um að við undirbúning að nýbyggingu og endur-
bótum grunnskólahúsnæðis skuli farið að reglugerð
er menntamálaráðherra setur f samráði við Samband
íslenskra sveitarfélaga og kveður á um lágmarksað-
stöðu og búnað. Þessi reglugerð hefur ekki enn verið
sett og eru nú ekki í gildi nein norm um stærðir skóla
eða búnað í skólum. í ágúst sl. sendi Samband
íslenskra sveitarfélaga bréf til sveitarfélaga þar sem
eru grunnskólar með fyrirspurn varðandi rými grunn-
skóla, og er nú unnið úr svörum sem borist hafa.
Þegar þau svör sem hafa borist eru skoðuð kemur á
óvart hvað margir telja að ýmislegt vanti í skólana
og verður víða að byggja við þá. Hér er ekki átt við
aukakennslustofur vegna einsetningarákvæða
grunnskólalaganna en miðað við, hvernig staðan er
í grunnskólunum haustið 1995, vantar a.m.k 400
kennslustofur í skólana til að allir grunnskólanemend-
ur geti mætt í skólana sína að morgni. Skólaárið
1995 -1996 eru 70 grunnskólar landsins tvfsetnir, þar
af eru 19 grunnskólar tvísetnir í Reykjavík og einnig
19 grunnskólar á Reykjanesi. Vantar langflestar al-
mennar kennslustofur eða um 300 talsins í þessi tvö
fræðsluumdæmi til að framfylgja einsetningar-
ákvæðum. Enn er eftir að meta þörfina á aðstöðu
vegna mötuneyta fyrir nemendur. Þannig virðist Ijóst
að verkefnum sveitarfélaga vegna byggingar grunn-
skóla er síður en svo lokið.
Fróðlegt er að skoða hversu miklum fjármunum sveit-
arfélögin hafa varið til byggingar grunnskóla síðustu
ár. Meðfylgjandi mynd sýnir fjárfestingu sveitarfélaga
vegna byggingar grunnskólamannvirkja frá árinu
1985 til 1994. Hér er tekin saman gjaldfærð og eign-
færð fjárfesting samkvæmt upplýsingum Hagstof-
unnar, og eru tölurnar reiknaðar til verðlags í janúar
1995. Rétt er að taka fram að fjárfesting sveitarfél-
aganna vegna byggingar íþróttamannvirkja er ekki
meðtalin í þessum tölum.
AÐ LOKUM
Bygging grunnskóla og stór hluti rekstrar þeirra hefur
verið verkefni sveitarfélagaog sveitarstjórnirnar hafa
um langan tíma lagt sig fram um að rækja vel þær
skyldur sínar. Að því gefnu að sveitarfélögin fái
nægar tekjur til að standa undir nýjum verkefnum í
rekstri skólanna er því engin ástæða til að ætla annað
en sveitarstjórnir hafi vilja og metnað til að standa
vel að rekstri grunnskólanna. Metnaður sveitarstjórna
hlýtur að beinast að því að þjónusta við nemendur,
foreldra og starfsfólk skólanna verði betri en verið
hefur af hálfu ríkisins. ■
32