AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.04.2002, Page 17
því aö flyttist alfarið til sveitarfélaga hangir enn á
ýmsum þráöum sem liggja til Skipulagsstofnunar
ríkisins og eins að í sumum atriöum þarf
nauösynlega aö taka á sérstööu höfuðborgar-
svæöisins gagnvart minni þéttbýliskjörnum viö
lagasmíö og samningu reglugeröar.
Gott skipulag í miðborginni eins og annars
staðar er grunnur aö uppbyggingu, viðhaldi, end-
urnýjun og góöu umhverfi fyrir komandi kyn-
slóðir.
Deiliskipulag á nýbyggðasvaeðum
Víöa í borginni er unniö að deiliskipulagsgerð
ýmist á þegar byggöum svæöum vegna end-
urnýjunar og breyttra forsendna eða á ónumdu
landi til framtíðarbyggðar.
Þegar efnt var til hugmyndasamkeppni á Grafarholti
áriö 1996 var í fyrsta sinn ráöist í skipulag byggðar
austan Vesturlandsvegar. í samkeppninni var gert ráö
fyrir að velja til fyrstu verðlauna tillögu sem yrði ramma-
skipulag fyrir hverfiö en aö verðlaunahafar allir (1. til 3.
verðlaun) fengju afmarkaða hluta til deiliskipulagningar.
Fyrstu verölaun hlutu arkitektarnir Höröur Haröarson og
Þorsteinn Helgason, Kanon arkitektar hlutu önnur verö-
laun og arkitektarnir Guömundur Gunnarsson og
Sveinn ívarsson þriðju verölaun. Þessar stofur hafa síö-
an unnið deiliskipulag innan rammaskipulagsins á
Grafarholti.
Meginhugmynd rammaskipulagsins um meginæö
(Kristnibraut) á miöju holtinu endilöngu hefur haldiö og
meðfram henni eru staðsettar þjónustulóöir frá
hitaveitutönkunum inn aö Reynisvatni. Heildarfjöldi
íbúöa á Grafarholti veröur um 1500 og er vesturhluti
svæöisins nú í hraöri uppbyggingu. Austasti hluti
svæðisins, um 900 íbúöir, er nú í úthlutun.
Þegar deiliskipulagi Grafarholts var lokiö lá fyrir aö
næstu svæöi sem yröu skipulögð væru í suöurhlíðum
Úlfarsfells handan Úlfarsár, almennt kölluö Halla- og
Hamrahlíðalönd, alls um 130 ha.
Áöur en kom að sjálfri skipulagsvinnunni var ákveðið
aö stækka skipulagssvæðið með suðurhlíðum Úlfars-
fells og bökkum Úlfarsár, allt austur undir Hafravatn.
Landsvæöi þetta féll í hlut Reykjavíkur viö makaskipti á
landi, með samningum milli Reykjavíkurborgar og Mos-
fellsbæjar. Viö þá stækkun varö skipulagssvæðið alls
um 450 ha.
Meö stækkuninni varö svæöiö eitt stærsta samfellda
skipulagssvæði höfuöborgarinnar og án efa eitt ákjós-
anlegasta byggingaland borgarinnar. Mikilvægt var því
aö vel tækist til um skipulagningu þess.
í Ijósi reynslunnar af skipulagi Grafarholts, var valin
svipuö aðferðafræði. Stefnt var fyrst aö gerö ramma-
skipulags af svæöinu öllu, þar sem kæmu fram megin-
markmiö skipulagsins og vinna síðan einstök deiliskipu-
lagssvæöi innan þess eftir því sem þörf krefði. Þannig
gæfist kostur á aö ná fram heildarsýn til aö undirbúa
áætlanagerö og forhönnun áður en kemur aö deili-
skipulagi einstakra hverfa.
Meö auglýstu forvali voru valdir 6 skipulagshópar til
aö taka þátt í gerö samanburðartillagna, þar sem ein til-
laga yröi á endanum valin sem grunnur aö ramma-
skipulagi. Öörum skipulagshópum sem valdir væru til
þátttöku gæfist síðan kostur á að koma aö deiliskipula-
gi einstakra svæöa í framhaldinu.
Þeir hópar sem valdir voru til þáttöku voru:
Arkitektastofan Úti og inni sf, ásamt Landslagi ehf og
VSB verkfræðistofu.
Teiknistofan Tröö og Kanon arkitektar. Björn Ólafs og
VA arkitektar.
Teiknistofan Ármúla. Batteríiö arkitektar meö Land-
mótun ehf og VST verkfræðistofu.
Teiknistofa arkitekta, Gylfi Guöjónsson og félagar meö
Landark landslagsarkitektum.
Forvalið fór fram undir stjórn Árna Þórs Sigurðssonar
formanns skipulags- og byggingarnefndar.
Á fundi skipulags- og byggingarnefndar þann 21.
febrúar 2001 var síðan skipaöur rýnihópur undir stjórn
Steinunnar Valdísar Óskarsdóttur borgarfulltrúa. Til-
gangur verkefnisins aö mati rýnihópsins var aö ná fram
því besta sem er aö gerast í skipulagsmálum, aölagaö
íslenskum staöháttum, samræmt markmiöum í svæöis-
skipulagi höfuöborgarsvæöisins og Aðalskipulagi
Reykjavíkur.
Lykilatriöi sem lögö voru til grundvallar viö mat á
tillögum voru eftirfarandi: Umhverfis- og búsetugæði,
góö heildarhugmynd, skýr sýn á meginmarkmið
15