AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.06.2005, Blaðsíða 9

LEIDARI / EDITORIAL
BORGARLANDSLAG /
URBAN LANDSCAPE
Gestur Ólafsson, ritstjóri / editor
Undanfarin ár hafa átt sér stað míklar breytingar á
íslensku þéttbýli víða um land og einnig eru miklar
breytingar á okkar næsta sjóndeildarhring. í sumum
sveitarfélögum er nú stefnt að mun þéttari byggð en
við höfum áður átt að venjast. Einnig hafa á nokkrum
stöðum verið byggð hærri hús en áður á íslandi og
nú víla fyrirtæki ekki fyrir sér að rífa nokkurra ára-
tuga gamlar byggingar til að reisa aðrar sem taldar
eru henta betur. Þau öfl sem hér eru að verki hafa
aldrei verið áhrifameiri en nú og þau hafa að miklu
leyti verið leyst úr læðingi með stefnu sveitarfélaga
og skipulagi sem stöðugt er verið að breyta.
í vaxandi mæli hefur almenningur hér á landi þurft
að verja hendur sínar fyrir „skipulaginu" þótt þar eigi
samkvæmt lögum að vera gætt almennra hagsmuna.
Umfram allt vill fólk geta treyst því að við stefnumótun
ríkis og sveitarfélaga vinni hæfustu sérfræðingar með
þá heildaryfirsýn sem almenning skortir og að þeir sýni
jafnframt eftir bestu getu fram á afleiðingar mismunandi
þróunarkosta sem koma til greina. Án þannig grunn-
vinnu er það oft markleysa að henda boltanum til al-
mennings og spyrja hann um ráð á borgarafundum, í
skoðanakönnunum eða atkvæðagreiðslum þótt þær
geti verið ágætar svo langt sem þær ná. Svipuðu máli
gegnír um „skipulagssamkeppnir" sem aldrei geta
komið í staðinn fyrir faglega stefnumótun hvort sem þær
eru alþjóðlegar eða ekki.
Fólk vill geta séð og skilið að það sé ákveðin
skynsemi sem ræður ferðinni við mótun þess þétt-
býlisumhverfis þar sem það býr og vinnur og að því
sé ekki breytt í grundvallaratriðum nema að vandlega
yfirveguðu máli. ■
Recent years have seen a considerable change in the
urban landscape in many parts of lceland and there
is no end in síght. Some local authorities are now
bent on increasing densities much more than people
have been accustomed to. In some areas much taller
buildings have been built and companies think nothing
of demolishing buildings that are only a few decades
old. The forces at play here have never been stronger
and they have largely been released by the constantly
revised policies and planning of local authorities.
The lcelandic public has increasingly had to defend
itself against such “planning”, although according
to law all planning should have the public interest
as one of its main goals. Above all, the public
wants to be able to trust that the best specialists
in the field are professionally responsible for the
policies of state and local authorities, that they have
a broader view the public lacks, and that they
clearly demonstrate the consequences of different
development choices. Without this groundwork it is
often irrelevant to throw the ball to the public and
ask for their opinion in public meetings, surveys
or voting, although this can be interesting in other
ways. The same applies to “planning competitions”
that can never replace professional policymaking.
People want to be able to see and understand
that our journey wíth regard to the creation of
the urban landscape where they live and work
is guided by reason and that it is not radically
altered except after careful consideration. ■
avs 9