AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.06.2005, Qupperneq 40
í nýafstaðinni alþjóðlegrí hugmyndasamkeppni um fram-
tíðarþróun miðbæjar Akureyrar, þar sem um 150 tillögur
bárust, varð tillaga skoska arkitektsins Graeme Massie
hlutskörpust. í greinargerð höfundar með tillögunni segir
í formála: „Akureyri er bær sem hefur í tímans rás þróast
í nánum tengslum við umhverfi sitt. Þrátt fyrir þetta hafa
tengslin milli bæjarins, fólksins og umhverfisins rofnað í -
tímans rás. Hvernig getum við tengt Akureyri aftur við
þetta umhverfi og samtímis gefið bænum ákveðna sér-
stöðu sem laðar að væntanlega íbúa, fyrirtæki og ferða-
menn? Við leggjum til ákveðna framtíðarsýn fyrir Akur-
eyri sem skerpir sérkenni bæjarins. Ákveðið inngrip í
grunngerð bæjarins mun opna leið fyrir ákveðna þróun
og tengja bæinn aftur við umhverfið, sjóinn og himinínn."
í umsögn dómnefndar um þessa tillögu segir: „í vel -
rökstuddri greinargerð setja höfundar fram aðgerðar-
áætlun sem miðar að því að efla mannlíf í núverandi
miðbæjarkjarna". Skýr greining á vanda miðbæjarins
skilar sér í frumlegri og sterkri hugmynd um hvernig
megi styrkja á afgerandi hátt umhverfi hans, ímynd og
umgjörð um betra mannlíf. Höfundar kjósa að einbeita
sér að útfærslu sjálfs kjarnans en leggja minni áherslu á
lausnir á jaðarsvæðum hans.
Til að endurheimta þau nánu tengsl bæjarins og
Pollsins sem eitt sinn einkenndu miðbæ Akureyrar
er sett fram hugmynd um síki, eins konar Nýhöfn,
sem grafin er inn í uppfyllinguna frá Torfunefi allt að
Hafnarstræti. Við þetta verður til nýtt rými ( miðbænum
sem liggur vel við sól, nýtur skjóls í norðanátt, tengir
og opnar sjónlínu milli miðbæjarins og Pollsins. Síkið
er hugsað sem ný og mikilvæg eining í bæjarmyndinni,
sérkenni Akureyrar, einstakt fyrirbæri í íslenskum bæ,
táknræn þungamiðja miðbæjarins og tenging hans við
væntanlegt menningarhús. Hugmyndin er í senn frumleg
og snjöll og raunhæfari í framkvæmd en ætla mætti við
fyrstu sýn, þó huga verði nánar að ýmsum útfærslum. í
tillögunni er bent á reitinn milli Ráðhústorgs og fyrirhug-
aðs síkis sem mikilvægt uppbyggingarsvæði þar sem
væri ráðhús með verslun og þjónustu á jarðhæð. Auk
þess er gert ráð fyrir niðurrifi á 2-3 steinhúsum austan
Hafnarstrætis. Verðmætt rými verður til á bökkum síkis-
ins beggja vegna, þar sem t.d. gert er ráð fyrir nýbygg-
ingum með bílageymslum undir. Verslunarmiðstöð
með bílastæði á þaki er sýnd á Sjallareit og hefur sú
staðsetning ýmsa ótvíræða kosti með tilliti til tengsla og
aðgengis. Tillaga um háskólatorg með námsmanna-
íbúðum við Gránufélagsgötu er áhugaverð, sem og hug-
mynd um sérstæða lýsingu miðbæjarins að vetri til með
hjálp nýjustu tækni.
í tillögunni er einnig lögð áhersla á bættar tengingar
miðbæjarins við aðra hluta bæjarins með göngu- og
reiðhjólastígum í fjórar áttir. Sett er fram hugmynd um
græna geira út frá miðbænum sem og um nýja íbúðar-
byggð á íþróttasvæði og Oddeyrartanga. Útfærsla
þeirra orkar tvímælis að mati dómnefndar og er betur
leyst í öðrum tillögum. Meginhugmynd tillögunnar felst í
endurheimtum tengslum við hafið og afgerandi, nýjum
eiginleikum miðbæjarins, er frumleg og djörf samtímis
því að vera raunhæf í meginatriðum. Hér er því á ferðinni
„tillaga sem dómnefnd telur sóma sér vel í fyrsta sæti.“
í lok greinargerðar sinnar segir höfundur: „Akureyri er
vel í sveit sett, en staðarval bæjarins er ekki nýtt sem
skyldi. Tillaga okkar byggir á því að sérstæðir kostir
staðarins séu nýttir til þess að gera Akureyri að ein-
stæðum viðkomustað. Auk þess er í tillögunni leitast
við að þræða milliveginn milli raunverulegra þarfa og
hámarks skapandi áhrifa. Við leggjum til skýran ramma
sem er hvorki of fastmótaður eða laus í reipunum. Hann
er ekki allt eða ekkert heldur leið til betri framtíðar.'1 ■
J