FLE blaðið - 01.01.2020, Blaðsíða 11
11FLE BLAÐIÐ JANÚAR 2020
4. Áhættumat skal taka mið af áhættumati ríkislögreglustjóra
skv. 4. grein laganna.
5. Matið skal uppfært á minnst tveggja ára fresti.
6. Til staðar skulu vera stefna, stýringar og verkferlar,
samþykktir af yfirstjórn, til að draga úr og stýra áhættu
varðandi peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka. Að
lágmarki skulu slíkir ferlar innifela:
a. ákvæði um þróun og uppfærslu stefnu, stýringa og
verkferla, þ.m.t. aðferðir við mildun áhættu,
áreiðanleikakönnun, tilkynningar um grunsamleg
viðskipti, innra eftirlit og tilnefningu ábyrgðarmanns,
að teknu tilliti til stærðar og eðlis fyrirtækisins og
könnun á hæfi starfsmanna og
b. eftir því sem við á og að teknu tilliti til stærðar og eðlis
star fseminnar, kröfu um sjálfstæða endu -
rskoðunardeild eða sjálfstæða úttektaraðila til að
framkvæma úttekt á og prófa innri stefnu, eftirlit og
málsmeðferð sem um getur í a-lið.
ÁREIÐANLEIKAKÖNNUN
Í 8. grein laganna eru talin upp tilvik þar sem áreiðanleikakönnun
skal framkvæmd og í 10. grein er fjallað um hvernig staðið skal
að henni. Framkvæma skal áreiðanleikakönnun við upphaf
viðskiptasambands. Sennilega er það við þær aðstæður sem
oftast kemur til áreiðanleikakönnunar hjá endurskoðendum.
Gera skal kröfu um að viðskiptavinur sanni á sér deili með
framvísun viðurkenndra persónuskilríkja og lögaðilar með
upplýsingum úr opinberum skrám eins og fyrirtækjaskrá
ríkisskattstjóra. Önnur tilvik þar sem framkvæma skal
áreiðanleikakönnun eru talin upp í 8. greininni og vísast hér til
hennar.
TILKYNNINGARSKYLDA
Um tilkynningarskyldu er fjallað í 21. grein laganna þar sem
segir að tilkynningarskyldir aðilar, starfsmenn þeirra og
st jórnendur skulu t ímanlega t i lk ynna skr i fstofu
fjármálagreininga lögreglu um grunsamleg viðskipti og fjármuni
sem grunur leikur á að rekja megi til refsiverðrar háttsemi.
Tilkynna skal um grunsamleg viðskipti til skrifstofu
fjármálagerninga lögreglu.
Í 24. grein laganna segir að tilkynningarskyldur aðili eða
starfsmaður hans teljist ekki hafa brotið trúnað gagnvart
viðskiptavini með því að veita slíkar upplýsingar í góðri trú.
Ákvæðið gengur þannig framar ákvæðum annarra laga varðandi
þagnarskyldu eins og trúnaðarákvæðum laga um
endurskoðendur.
AÐRAR SKYLDUR
Endurskoðendur bera ábyrgð á að starfsmenn þeirra hljóti
sérstaka þjálfun í aðgerðum gegn peningaþvætti og fjármögnun
hryðjuverka og öðlist viðeigandi þekkingu á ákvæðum þessara
laga og reglugerðum og reglum sem settar eru á grundvelli
þeirra. Þá bera tilkynningarskyldir aðilar ábyrgð á því að
ákvæðum laganna sé framfylgt. Þeim er skylt að tilnefna einn
úr hópi stjórnenda sem sérstakan ábyrgðarmann sem að
jafnaði annast tilkynningar í samræmi við 21. gr. laganna.
Jafnframt eru endurskoðendur skráningarskyldir hjá
ríkisskattstjóra vegna laganna.
Tilkynningarskyldir aðilar skulu búa yfir kerfi sem gerir þeim
kleift að bregðast skjótt við fyrirspurnum frá skrifstofu
fjármálagreininga lögreglu eða öðrum lögbærum stjórnvöldum
hvort sem upplýsingarnar varða tiltekna aðila eða tiltekin
viðskipti. Tryggja skal að miðlun trúnaðarupplýsinga sé
framkvæmd með öruggum hætti (30. gr.).
EFTIRLIT OG VIÐURLÖG
Í tilviki endurskoðenda fer ríkisskattstjóri með eftirlit. Í
tengslum við eftirlit og athuganir mála er aðilum skylt að láta
eftirlitsaðilum án tafar í té allar þær upplýsingar og gögn sem
þeir telja nauðsynleg. Um þvingunarúrræði og viðurlög er fjallað
í 12. kafla laganna. Eftirlitsaðilar hafa heimildir til beitinga
dagsekta og stjórnvaldssekta vegna brota á lögunum og eins
hafa þeir heimild til að víkja stjórn tilkynningaskylds aðila frá í
heild eða hluta vegna brota á lögunum.
FREKARA EFNI
Þann 19. september 2019 hélt Eiríkur Ragnarsson frá
ríkisskattstjóra námskeið um nýju löggjöfina. Glærur frá
námskeiðinu eru aðgengilegar á innri vef FLE www.fle.is
Vefur RSK um peningaþvætti:
https://www.rsk.is/fagadilar/peningathvaetti/
Vefur FATF um áhættumat fyrir endurskoðunarstéttina:
https://www.fatf-gafi.org/publications/fatfrecommendations/
documents/rba-accounting-profession.html
Listar Sameinuðu þjóðanna og Evrópusambandsins yfir
þvingunaraðgerðir:
https://www.un.org/sc/suborg/en/sanctions/information
https://sanctionsmap.eu/#/main
Kjartan Arnfinnsson