Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2022, Page 166

gildi viðkomandi á málmarkaðnum og notkun formlegra tilbrigða tengist
því. Þannig er einstaklingur sem hefur hátt gildi á málmarkaðnum líklegri
til að nota formleg tilbrigði en sá sem hefur lægra gildi. Eðli málsins sam-
kvæmt hefur manneskja sem gegnir ábyrgðarstöðu, eins og t.d. þingmenn
Alþingis gera, hátt gildi og þá má jafnframt telja að ungur aldur Stein gríms,
sem og félagslegur bakgrunnur hans, hafi enn fremur aukið gildi hans
þegar á Alþingi var komið. Því er ekki ekki að undra að málnotkun Stein -
gríms sé frekar formleg fyrstu ár hans á Alþingi.
Eins og sjá má á mynd 3 er tíðni stílfærslu almennt fremur há á tíma bil -
inu og fer hæst upp í 79% árið 1984, enda er ekki ólíklegt að Stein grímur
hafi upplifað aðstæður þannig að hann þyrfti að sanna sig sem þing maður
og formleg málnotkun er ein leið til þess. Þá má einnig vera að Steingrímur
hafi verið óvenju meðvitaður um málnotkun sína á þessum tíma en sam-
kvæmt Labov (1972:208) getur aukin meðvitund um málnotkun stuðlað að
notkun formlegra tilbrigða, þ.e. formlegu málsniði. Hér er þó nauð synlegt
að taka fram að útreikningur á hlutfallslegri notkun stílfærslu á fyrstu
árum Steingríms á þingi er byggður á fremur litlu magni af gögnum og það
kann að skekkja niðurstöður. Til að mynda hélt Steingrímur 39 ræður á
Alþingi árið 1983 og 99 ræður árið 1984 en annars er fjöldi ræðna fyrir
hvert ár yfirleitt á bilinu 200–400.
Lilja Björk Stefánsdóttir og Anton Karl Ingason166
Mynd 3:  Þróun stílfærslu árin 1983–1990.
Hl
ut
fa
lls
le
g
no
tk
un
s
tíl
fæ
rs
lu
Ártal