Úrval - 01.06.1944, Page 101

t júníhefti ameríska tímaritsins „Coronet" birtist þessi grrein
um einn frægasta landkönnuð Ameríku og jafnframt einhvem
merkasta núlifandi mann af íslcnzkum ættum, Vilhjálm
Stefánsson, sem í fyrirsögn er nefndur
Sendiboðinn til heimskautslandanna.
Eftir Gerard Piel.
VILHJÁLMUR STEFÁNS-
SON átti ekki nóg af eld-
spýtum, og Fitzgerald lögreglu-
foringi gat ekki látið honum
þær í té. Hann hristi höfuðið,
þegar hann frétti, að Vilhjálmur
og förunautar hans ætluðu norð-
ur í kuldaöræfin og treysta
rifflum sínum til öflunar viður-
væris. Hann kvaðst geta alið
önn fyrir þeim, ef þeir vildu
hafa vetursetu nálægt lögreglu-
kofanum.
Þetta gerðist á Herscheleyju
við íshafið, á 67 gráðu norður-
breiddar.
En Stefánsson sinnti hvorki
boði lögreglunnar né banni.
Þrem árum síðar var hann aft-
ur kominn til sinna þægilegu
búða við Mackenziefljót og var
við beztu heilsu. Hann var kom-
inn úr merkasta vísindaleið-
angri, sem nokkurntíma hafði
farinn verið til norðurskauts-
landa. Þar frétti hann, að hinn
ágæti og samvizkusami lög-
regluforingi Fitzgerald hefði
fundist örendur af hungri milli
Fort Macpherson og Dawson,
ásamt þremur lögreglumönnum
öðrum. Þeir treystu á það að
bera sjálfir matvæli sín.
Þessi sorglegi atburður undir-
strikaði muninn á aðferðum
Vilhjálms Stefánssonar og ann-
ara ferðamanna á norðurhjara
heims.
Það var Vilhjálmur Stefáns-
son, yngsti og mætasti norður-
könnuðurinn, sem sannaði, að
hægt var að lifa í heimskauts-
löndunum, og yfir lönd þau, er
hann kortlagði, liggja nú flug-
leiðir, og þau eiga mikla fram-
tíð fyrir höndum til gagns fyrir
mannkynið. Þessi héröð eiga
gnægð kola, málma og olíu, og
þar má ala feikna hjarðir mosk-
us- og hreindýra. Vilhjálmur
Stefánsson sýndi fram á, að
jörðin er hnöttur—til flugferða
engu síður en skólalærdóms.
Hann átti á brattann að sækja