Úrval - 01.06.1944, Page 119

GALILEO
11.7
á sama stað á sama tíma, þrátt
fyrir mismunandi sveiflulengd.
0 g þannig urðu sveiflur
kirkjulampans til þess, að Gali-
leo uppgötvaði lögmál hinnar
háttbundnu hreyfingar í nátt-
úrunni, sem við notum enn í dag,
þegar við teljum slög slagæðar-
innar, mælum tímann á klukk-
unni, reiknum út sólmyrkva og
gang himintunglanna.
Galileo var alltaf að gera til-
raunir. Jafnvel sem barn hafði
hann ekki viljað reiða sig á
staðhæfingar annarra — hann
rannsakaði allt sjálfur og velti
því fyrir sér. Hann var sonur
tónlistarkennara og hafði frá
barnæsku áhuga á „hljómlist
himinhvolfsins." Faðir hans
kallaði hann stjömuglóp, sem
sæi kynlegar sýnir og heyrði
dularfull hljóð. Þegar kennari
Galileos var að útskýra fyrir
honum þýðingu latneskar for-
setningar eða ítalsks sagn-
orðs, sveif hugur drengsins
upp til skýja í kjölfar lítils loft-
belgs, sem faðir hans hafði
gefið honum í afmælisgjöf. I
stað þess að leika sér, bjó hann
til alls konar smáverkfæri, sem
Iíktust vögnum, myllum og bát-
um — stælingar þess, sem bar
fyrir hin eftirtektarsömu augu
hans dags daglega.
Tólf ára gamall var hann
settur í klausturskólann í Vall-
ombrosa. Fyrir áhrif Benedikts-
munka var hann um skeið að
hugsa um að ganga í klaustrið.
En faðir hans latti hann þess
og tók hann úr skólanum. Hann
ætlaði Galileo aðra framtíð —
hann átti að verða vefnaðar-
vörukaupmaður.
En Galileo hafði sínar eigin
hugmyndir um framtíðina.
Hann var nú ákveðinn í því að
verða vísindamaður. Hann
ætlaði að gera stærðfræði að
sérgrein sinni — en á þessum
þekkingarsnauðu tímum var
það sama og að eyða ævinni í
fátækt og útskúfun. Loks sætt-
ust faðir og sonur á málið. Gali-
leo hóf læknisfræðinám við há-
skólann í Pisa.
En jafnframt fór hann að
nema stærðfræði á laun. Undir
lækningabókum Hippokratesar
og Galens faldi hann rit Evklids
og Arkimedesar. Og í tómstund-
um sínum gerði hann tilraunir
með áhöldum, sem hann smíðaði
sjálfur.
Prófessoramir höfðu brátt
spurnir af þessu námi hans og
tilraunum og snerust andvígir