Úrval - 01.06.1957, Blaðsíða 88

'Ú'RVAL,
,MEÐ ÞRAUTSEIGJU SIGRUM VIÐ"
hófst. En áhöfnin á „Enduran-
ce“ gafst ekki upp, þó að myrk-
ur heimskautsnæturinnar færð-
ist yfir. Leiðangursmenn héldu
söngskemmtanir á kvöldin og
gerðu sér ýmislegt annað til
dægradvalar. Hláturinn og gleð-
skapurinn í skipinu stakk ein-
kennilega í stúf við hliótt og
heistirðnað umhverfið. Menn
voru ailtaf að ræða um stríðið,
sem þeir vissu ekkert um, og
margar orustur voru háðar yfir
landabréfunum í borðsal yfir-
mannanna. Þegar leið á maí-
mánuð, fór tunglið að ganga í
stórum hringjum yfir stjömu-
glitrandi himinhvolfið og breytti
heimsskautsnóttinni í bjartan
dag. Hinn 27. maí er skrifað
í leiðarbókina: „Ljómandi veð-
nr og tunglskin. Tunglskinið er
svo bjart, að nóttin er eins og
dagur.“ 15. júní var hátíðisdag-
ur, því að þá átti hundaveðhlaup
suðurheimskautsins að fara
fram. Fimm menn af áhöfninni
höfðu þjálfað hundana og skyldi
nú keppt til úrslita. Bátsmað-
urinn tók að sér að sjá um veð-
málin og var mikið veðjað. Að-
allega var veðjað um súkkulaði
og sígarettur. Hundarnir, sem
aldrei fyrr höfðu séð slíkan við-
búnað, sátu í hvirfingu og geltu
af ákafa. Sá hundahópur, sem
bar sigur úr býtum, dró 400 kg
þunga 650 metra vegalengd á
2 mínútum og 9 sekúndum. Hinn
22, júní var vetrarsólhvarfa
minnzt með miklum hátíðahöld-
xun. Borðsalurinn var fánum
skreyttur og borðdúkunum snú-
ið við, svo sem siður var við
hátíðleg tækifæri. Síðan fór
fram kabaretsýning með 30
skemmtiatriðum. Um miðnætti
var snæddur kvöldverður, og áð-
ur en gleðskapnum lauk, sungu
menn enska þjóðsönginnog„Hin
gömlu kynni gleymast ei“.
í júlí fóru að heyrast háir
hvellir, brak og brestir utan af
ísbreiðunni, og háir íshryggir
skutu upp kryppunni. Hreyfing
íssins tók að vekja kvíða hjá
leiðangursmönnum. Hinn 26. júlí
sást sólin aftur á himninum
og ókyrrðin í ísnum fór vax-
a,ndi.
Nákvæmlega ári eftir að leið-
angursskipið lét úr höfn í Lon-
don, varð ástandið skyndilega
mjög ískyggilegt. ísinn tók að
bresta og jakahrannir veltu
skipinu á bakborða. Það var
með mestu herkjum, að hund-
um og sleðum varð bjargað um
borð í skipið og snjóhúsin á
ísnum molnuðu mélinu smærra.
Stóreflis jaki þrýstist undir kjöl
skipsins og allir bjuggust við
að byrðingurinn mundi splimdr-
ast þá og þegar. Bátamir voru
settir út og ráðstafanir gerðar
til að áhöfnin gæti yfirgefið
skipið fyrirvaralaust. í byrjun
ágúst fór að draga úr ísrekinu,
en ísinn var allur umturnaður
eftir ósköpin, voldugir íshrygg-
ir og háar jakaborgir höfðu
hlaðist upp, hvert sem litið var.
„Endurance“‘ hafði staði2±
raunina, en þó ekki án þess að
86