Heima er bezt - 01.07.2001, Síða 15

annaðist þar Póst og Síma til hausts
1962. Það var einskonar afleysing en
mér bauðst að taka starfið að mér til
frambúðar. Þrátt fyrir það og þótt allir
væru mér vinsamlegir, langaði mig
ekki til að festa mig í því starfi. Eg
kvaddi því heimahérað í bili og hélt
vestur á firði.
Á Flateyri var þá risið nýtt og
myndarlegt skólahús með smíða-
stofu. Skólastjórinn, Hjörtur Hjálm-
arsson, sem ég þekkti að góðu einu,
hvatti mig til að sækja um kennara-
starf og taka að mér smíðakennsluna.
Ég lét tilleiðast með hálfum huga,
réttindalaus maður, en úr þessu varð
15 ára starf vestra. Ég réttlætti þá
breytni mína fyrir sjálfum mér með
náminu í Handíðaskólanum og á
Hvanneyri, reynslunni frá Reykhól-
um og því að Hjörtur skólastjóri
hafði leitað eftir þessu.
Margt fannst mér merkilegt við líf
og störf Vestfirðinga eins og það
kom mér fyrir sjónir, enda hafa þeir
átt marga menningarfrömuði fyrr og
síðar. Þarna varð maður þátttakandi í
margs konar félagsmálum en reyndar
einnig áður og eftir dvölina þar.
Ymislegt hefur reynst Vestfirðing-
um þungt í skauti á síðari árum með
byggðahruni og dapurlegum framtíð-
arhorfum sumsstaðar. Núorðið sækir
þangað fjöldi útlendinga, frá ýmsum
þjóðlöndum, og tæki líklega með
þökkum við þessum landshluta ef
við nenntum ekki lengur að búa þar.
Skáldskapur og áhugamál
Margt af minu fólki og þeim sem ég
umgekkst í æsku, hafði áhuga á Ijóð-
um og bundnu máli. Slíkt er líklega
smitandi og ég tók bakteríuna
snemma. Hef alltaf haft gaman af
góðum kveðskap og er gamaldags í
því efni. Frá upphafi vega hefur
ljóðagerð verið okkar þjóðaríþrótt og
er á einum stað fornum og góðum,
kölluð „íþrótt vammi firrð.“ Því
miður hefur víst þeirri íþrótt hrakað
nokkuð í seinni tíð og hún jafnvel
þurft að þola aðkast nýtískufólks.
Eitt af mínum áhugamálum er þó
það að við köstum ekki frá okkur
þessum forna menningararfi en sýn-
um honum fullan sóma.
Stundum hef ég reynt að gera eitt-
hvað í málinu sjálfur í stað þess að
heimta af öðrum.
Brotasilfur
JJm grundina liggja hin beygluðu brot
afborðsilfri liðinna tíða,
hulin af gróðri og grafin í mold,
þó glittir í skrautmuni víða.
Fágaða kjörgripi mótaða mynt.
Margskonar störfum á bænum er sinnt
en verðmœti liggja í leirnum og bíða.
Eg ætlaði stundum að taka mig til
og tína þá forngripi mína
saman og skíra af skófum og leir,
skrautflúrið heiminum sýna.
Smámynt og brotsmælki brœða á ný,
breyta með hugviti gersemar í,
láta það silfur í Ijósbrotum skína.
En tíminn er knappur ogframtakið fer
ífjárstúss og gullbókalestur,
brauðstrit og skemmtanir, fundi ogflakk,
friðinn við uppgröftinn brestur.
Ég keypti mér hljómjlutningsgræjur í gœr,
gígantísk desibel framleiða þœr.
Sól er að lœkka og sígur í vestur.
Þjóðráð
Hann Þjóðráður situr á grœnni grein
og grandskoðar samtíðarmeinin:
Hvað skapar hin sífelldu mannlífsmein?
Að mati vors lærdóms er skýringin ein:
Það er bannsetta grœna greinin!
Þessi grein hún er úrelt, sliguð ogslöpp.
Hún slapir og veldur mér ama.
Hún lifir í skugga og kjör hennar kröpp;
af kræklóttri grein hljótast vafasöm
höpp.
- Hún torveldar farsœld ogframa.
Nú saga ég hana með dirfsku og dug!
- Æ drottinn minn, er ég að hrapa?
Undir er holurð og hengiflug!
A hausnum ég lendi! - mér datt það í hug
að fallhættu frumgreinar skapa.
Óvissa um framtíðarbúsetu
Vorið 1977 kvaddi Eysteinn Önund-
arijörð og hélt til baka á bernsku-
stöðvar. „Foreldrar mínir, sem nytjað
höfðu hálfar Skáleyjar í 50 ár og með
aðstoð okkar venslamanna síðari
árin, létu því nú lokið ásamt fjöl-
skyldunni á hinni hálflendunni. Valið
stóð um það að setjast þarna að eða
láta fólk á ijarlægum slóðum kaupa
þessa „ættjörð“ okkar sem leikfang.
Það var ekki erfitt val. Við bræður
náðum eignarhaldi á hálfri jörðinni
en erum landsetar Jarðasjóðs á hin-
um hlutanum að mestu leyti.
Ymislegt hefur verið gert síðan
1977 í þeim tilgangi að stuðla að
framtíðarbúsetu og margir hafa verið
okkur hliðhollir í því efni.
Á þessum árum var í tísku eins
konar afturhvarf frá borgarmenningu
til „sveitasælunnar“ þótt nú sé öldin
önnur. Til okkar réðist þá sem bú-
stýra, lífsreynd og mikilhæf kona,
upprunnin í Reykjavík, en kunnug
sveitalífi og hafði áhuga á því. Okk-
ur kom saman um að eiga samleið
framvegis, en því miður fór það þó á
annan veg að nokkrum árum liðnum.
Við eignuðumst þrjú börn sem nú
eru uppkoinið fólk og hafa verið hjá
okkur báðum í uppvextinum.
Nú er hér jafnan fámennt að vetr-
arlagi en ýmsir koma með farfuglun-
um á vorin og fara með þeim á
haustin. Báðir eigum við bræðurnir
uppkomin börn en hvort þau eða aðr-
ir vilja búa hér í framtíðinni veit víst
enginn. „Guð veit það ekki, englarnir
vita það ekki, varla að ég viti það
sjálfur," eins og presturinn sagði.“
Það hefur verið ógleymanlegt að
vaka eina nótt hér í Skáleyjum í góð-
um félagsskap og sjá sólina koma
upp að morgni. Fátt truflar, mikið
ólíkt því sem flestir nútímamenn búa
við, þar sem allir eru að flýta sér.
Hérna gerast allir hlutir þrátt fyrir
það. Það er ekki hægt að hlaupa út í
búð á fimm mínútum og í rauninni
ekkert sem vantar nema gerviþarfir.
Enginn verður samur eftir veru á
þessum stað.
Heima er bezt 255