Heima er bezt - 01.09.2006, Blaðsíða 18
Freyja Jónsdóttir:
Kirkjuvogskirkja
í Höfnum
r
IKirkjuhöfn er talið að hafí verið
kirkja á 12. og 13. öld, en ekki er
hennar getið hjá Vilken biskupi. í
kringum 1397 er kirkjan lögð niður.
Um það leyti var komin hálfkirkja eða
kapella á Gálmatjöm, segir í skrifum
Jóns Thorarensen. I bókinni Hafnir á
Reykjanesi, eftir Jón Þ. Þór segir:
„Þess er þá fyrst að geta, að
alls engar miðaldaheimildir hafa
varðveist, ergeti kirkju í Kirkjuhöfn.
„ Heimildir “ um kirkju þar syðra eru
eingöngu sagnir og þjóðsagnaminni,
en hafa að áliti stöku 20. aldar
fræðimanna stuðning af yngri
sögnum um, að vegna uppblásturs
á 15. og 16. öld hafi komið í Ijós
mannabein í fornum grafreit í
Kirkjuhöfn. “
Ekki er vitað hvort kirkjan í Kirkjuhöfn
hafí verið hálfkirkja eða alkirkja.
í heimildum er getið um að Finnur
Jónsson biskup hafí vísiterað í Kirkjuvogi
vorið 1758 og þá hafí verið þar nýleg
timburkirkja, 6 1/2 stafgólf að lengd,
sem Guðni Sigurðsson hafí látið reisa.
I lýsingu segir að kirkjan hafí öll verið
undir súð. Aftur vísiterar Finnur kirkjuna
árið 1789, en þá var kirkjuhúsið farið
að láta á sjá. Á næstu ámm var gert við
kirkjuna. I frásögn Jóns Thorarensen
segir frá því að árið 1805 hafí Hákon
Vilhjálmsson byggt upp kirkju í
Kirkjuvogi og verið fjárhaldsmaður
hennar á meðan honum entist aldur.
Bygging kirkjunnar kostaði 239 ríkisdali.
Ekki er gott að átta sig á hvort Hákon
byggði nýja kirkju eða gerði gömlu
kirkjuna upp, sem er þó öllu líklegra.
Hákon Vilhjálmsson var fæddur árið
1753 í Kotvogi. Kona hans hét Ingveldur
og var dóttir Guðna sýslumanns í
Kirkjuvogi, höfuðbóli Hafnarhrepps.
Kirkjuvog fékk hann með konu sinni.
Þar með var grunnurinn lagður að
ríkidæmi hans.
Hákon var mikill sjósóknari og um
langt skeið var hann lögréttumaður,
lögsagnari og aðstoðarmaður tengdaföður
síns. Hann var einnig hafnsögumaður á
Básendum. Jón Thorarensen segir að
442 Heima er bezt