Árbók Tryggingarstofnunar ríkisins - 01.12.1940, Side 23

21
Læknar óskuðu undantekningarlaust ei'tir samningum, þar sem
greiðsla kæmi fyrir hvert unnið verk. Stjórnir samlaganna óttuðust, að
kostnaðurinn við læknishjúlpina vrði samlögunum ofviða með því móti,
einkum á þeim stöðum, þar sem margir læknar voru. Iðgjöldin varð að
ákveða við hæfi almennings, og stjórnir samlaganna stefndu að þvi, að
sem mestur liluti útgjaldanna vrði þannig ákveðinn, að likleg't væri. að
iðgjöldin hrykkju til.
Því var það, að samlögin gerðu samninga við lækna í fjölmennustu
bæjunum yfirleitt á þeim grundvelli, að ákveðið árgjald rynni til lækna
fyrir hvern samlagsmann í réttinduin. Eru þeir samningar með ýmsu
móti eftir staðháttum, og samanburður á hagkvæmni samninganna
næsta erfiður.
Kostnaður samlaganna við læknishjálp mótast ekki einungis af samn-
ingum við lækna, en einnig af aðstöðuinun meðlimanna til að Ieita al-
mennra lækna og' sórfræðinga, ýinist innan eða utan samlagssvæðis, og
greiðsluákvæðum samþykktanna varðandi slíka læknishjálp.
Ivostnaður við alla læknishjálp utan sjúkralnisa hefur verið sem hér
segir að meðaltali fyrir öll sainlögin:
1937 ............. kr. 10,92 á me'ðlim
1938 ............... — 10,91 - —
1939 ............... — 10,77 -
1940 ............... — 16,49 - —
Yfirlitið sýnir, að þessi koslnaðarliður hefur farið lækkandi að
krónutali frá ári til árs. Ef athugað er, hve miklum hundraðshluta öii
læknishjálp utan sjúkrahúsa hefur nuniið á sama tíma af ölluin útgjöld-
um samlaganna, er niðurstaðan þessi:
1937 ................ 27,40 %
1938 ................ 26,61-
1939 ................ 27,02 —
1940 ................ 25,36 —
Það er eftirtektarverl, að afnám fjórðungsgjaldsins hefur ekki sýni-
ieg áhrif til hækkunar í för með sér, og niun það meðal annars stafa af
hagkvæmari og víðtækari samningum við lækna að öðru leyti.
Lyf-
Þriðja skylda sainiaganna er að greiða lyf vegna meðlima sinna. í
fyrstu var ákveðið, að þau skyldu greidd að fullu á sjúkrahúsum, og er
svo enn, en að % utan sjúkrahúsa. Lyf á sjúkrahúsum eru talin með
sjúkrahúskostnaði, og' verður eigi nánar rætt um þau.
Aðstaða samlaganna til samninga við lyfjabúðir er næsta litil, því að
verð er ákveðið á flestum Iyfjum með opinberri verðskrá. Lyfjakostn-
aður samlaganna hefur frá upphafi verið mjög mikill, og hefur trygg'-
ingarstjórnin gert ýmisleg't til að draga úr þeiin kostnaði, án þess að
missa sjónar á öryggi hinna tryggðu í þeim efnum.