Árbók Tryggingarstofnunar ríkisins - 01.12.1940, Qupperneq 26

24
sjiikratryggingarniálum en annars staðar. Reksturskoslnaður samlag-
anna er nijög mismunandi, en hefur undanfarin ár að meðaltali verið
sem hér segir:
1937 12,16 % af heiklarkostnaði
1938 12,99 —
1939 12,69
1940 12,13
Þessi kostnaður er ískyggilega hár, og er þetta alvarlegt efni til íhug'-
unar, en skal ekki nánar rætt hér.
Framtið sjúkratrygginganna.
Þegar lögin um alþýðutryggingar voru sett, sýndi löggjafinn, að það
var vilji hans, að öllum yrði gert kleift að tryggja sig g'egn því böli að
komast á vonarvöl vegna vanheilsu. Enda þótt skyldutrygging væri ekki
lögboðin uin land allt, var öllum gert heimilt að tryggja sig' og njóta
sömu fríðinda af hálfu hins opinhera. Sú heimild sýnir, að hið opinbera
er þess albiiið að taka á sig byrðarnar af því, að allir noti þennan rétt
sinn. Það getur orkað tvímælis, hvernig tekizt hafi um framkvæmd
tryggingarlaganna, j>að sem af er, en lög'in sjálf geta einnig orkað tví-
ínælis. Þrátt fyrir þetta er ekkert eðlilegra en óska þess, að sjiikratrygg'-
ingar nái sem fyrst til allra landsmanna.
Tvímælalaust má telja sjúkrahúsvist veigamestan þátt þeirra rétt-
inda, er tryggingarnar veita. Sjúkrahúsvist er sú tegund sjúkrakostn-
aðar, sem einstaklingunum er örðugast að rísa undir, einkum ef um
mikil veikindi er að ræða. Er því augljóst, að einkum har að legg'ja
áherzlu á, að hún yrði tryggð, en jafnframt eðlilegt, að hið opinbera
hlypi undir þyngsta bagg'ann, einkum er þess er gætt, að lelja verður,
að það ætti ýmislegt ógert i þeim efnum, svo sem fyrr er á vikið.
Ef litið væri á styrk hins opinbera lil sjúkratrygginganna sem fram-
lag til ahnennings til þess að létta honum kostnað af sjúkrahúsvist í
þeim mæli, sem lögin gera ráð fyrir, }). e. í Ö2 vikur mest á 12 mánuðum
í ólíkum sjúkdómum, en í 26 vikur í sama sjúkdómi, kemur í Ijós, að
litlu munar, að styrkurinn hrökkvi til fyrir öllum sjúkrahúsakostnaði.
Skal þetta sýnt með tölum.
Sjúkrahúsukostnnður S ty r k u r
(öll samlög) (öll samlög) Mismunur
1937 .............. kr. 612 334 kr. 535 438 kr. 76 896
1938 ............... — 623 929 — 582 808 — 41 121
1939 ................ — 627 039 — 637 312 — 10 273
1940 ............... — 730 489 — 683 160 — 47 329
Þessi samanburður sýnir, að hinn opinberi styrkur gerir betur en
standa straum af öllum sjúkrahúsakostnaði samlaganna árið 1939, en
nokkru miður hin árin. Munurinn er þó svo lítill, að tveggja króna ár-
leg'l iðgjald á hvern tryg'gingarskyldan meðlim samlaganna hefði meira
en nægt til að greiða það, sem á vantaði.