Heimili og skóli - 01.06.1971, Blaðsíða 6

Námstíminn
áður fyrr
Námsfíminn
nú
Sumarvinna
nemenda
Breytfir
kennsluKæftir
í skólum
þó var lengi svo og er jafnvel enn, að fámennari skólar hafa litla sem
enga söngkennslu. A síðari árum hafa kröfurnar enn aukizt og nú er
svo komið, að eðlisfræði- og tungumálakennsla er komin í alla stærri
skóla og enn er rætt um aukningu námsefnis.
Fyrstu árin störfuðu barnaskólarnir aðeins 3—4 mánuði að vetrinum
og sumir enn styttri tíma. En þegar farið var að fjölga námsgreinunum,
þótti sýnt, að lengja yrði skólatímann, bæði fjölga námsdögum og
kennslustundum á hverjum degi. Þróunin varð til þess, er við þekkjum í
dag, sem er 9 mánaða skóli, með allt að 35—36 stunda kennslu á viku
hjá elztu börnunum (6. bekk).
Árlega heyrast raddir gegn þessari lengingu og er það að vonum, því
að bæði byggir íslenzkt þjóðfélag nokkuð á starfskröftum skólanema á
sumrin og svo hitt, að með auknu álagi og löngu skólaári má búast við
vaxandi þreytu nemendanna, er sumir nefna námsleiða. Við eigum þó
ekki margra kosta völ. Nágrannaþjóðir okkar auka sífellt skólanámið
og hafa enn lengri skólatíma á ári. Ef við ætlum að standa þeim jafn-
fætis, hvað menntun þegnanna snertir, erum við nauðbeygðir til þess að
hagræða skólamálum á svipaðan hátt. Ekki er hægt að reikna með að ís-
lenzkir kennarar, geti á styttri tíma kennt sama námsefni og aðrir, og
náð jafn góðum námsárangri og þeir. Ef við hins vegar stöndum utan
þessa námskapphlaups, eigum við á hættu að nemendur okkar verði mun
ver undir búnir, að mæta þeim menntunarkröfum er erlendir skólar
gera til nemenda sinna og eigi því erfitt með að fá þar skólavist.
Varðandi unglinga, bendir margt til, að lenging skólaárs þeirra hafi
ekki alla kosti, svo ekki sé meira sagt. Nú þegar, er orðið nokkuð ríkj-
andi, að unglingar nágrannaþjóða, sem hafa allt upp í 10 mánaða skóla-
ár, fari ekki í vinnu að sumrinu heldur lifi af fjárframlögum foreldra
og noti oft sumarið til ferðalaga suður um Evrópu. Þannig komast þeir
ekki í neina snertingu við atvinnulífið fyrr en að skólanámi loknu, oft
hátt á þrítugs aldri og eiga þá sumir erfitt með að stunda fasta vinnu af
alúð og kappi undir þeirri samkeppni og pressu er þjóðfélagið veitir
þegnum sínum. Líklega hefði þessu unga fólki verið heilladrýgra að
vera árinu lengur við nám, en hafa þess í stað þá reynslu, er íslenzk
æska hefur, að vinna hörðum höndum til þess að geta staðið straum af
námskostnaði. Þannig verða viðbrigðin minni, þegar skólanámi lýkur
og starfið hefst.
Á síðari árum hafa kennsluaðferðir tekið nokkrum breytingum. Krít-
in og taflan eru þó enn þau hjálpartæki, sem mest er beitt og verður svo
vafalítið enn um skeið. Gildi þessara hjálpartækja við kennsluna, bygg-
ist á því persónulega sambandi, er hægt er þannig að ná við nemendurna,
50
HEIMILI OG SKOLI