Læknaneminn - 01.10.1956, Blaðsíða 7

LÆKN ANEMINN
r
áður. Loks hefir verið sýnt fram
á. að unnt er að koma í ves? fvrir
svkinsru með því að gefa gamma-
íílobulin frá mönnum og svnir
bað, að mó^efni muni vera fyrir
heoói í blóði þeirra.
Tíðni: Gulusóttarfaraldrar hafa
komið fvrir í heiminum frá ó-
munatíð. Einkum eru slíkir far-
aldrar tenadii' styrjöidum, svo
sem ýtaries-a hefir verið lýst í
mörsum sreinum varðandi gulu-
sóttarfaraidra í síðustu heims-
stvriöld. Hér á iandi er suhisótt
nokkuð alp'enfmr k-<n’lli, bæði koma
fvrir smá fa.rsóttir og einnig
snoradisk tbfehi. Fvað aldurs-
skintinvu viðvíkur bá er srulusótt
tíða.ri hi'á unfm fólkí oa börnum,
en hiá eldra fólki. Hvað almenna
út.breiðslu sjúkdómsins snertir,
má yeta þe«s. að í sumum heim-
ild”m er tnlið, a.ð um 5% f”ll~
orðinna hafi fenvið gulusótt.’ TJt-
breiðsla gulusóttarveiru er þó
vafalaust mun meiri en bessar
töhir gefa til kvnna, bar eð mörg
tilfelli af hepatit.is knma fvrir án
þess nokkur gula siáist. eða þá
að 2'ulan er svo lítil, að ekki er
eftir benni tekið.
Slmitnn: Öruggt má telia að
smit.ið berist gegnum meltingar-
faerin, beear um fa.raldur er að
ræða. Lýst hefir verið farsóttum.
bar sem smitið hafði borist með
drvkkiarvatni og einnig tilfellnm,
þar sem um smitnn með miólk
var að ræða, Auk bess getur kom-
ið fyrir óbein smitun frá saur.
sem borizt hefir á ýmsa hluti.
Smitun með flugum er kunn í gu!u_
sótfarfaröldum meða.1 hermanna.
Hvað serum hepat.itis snertir, þá
berst sú mvnd siúkdómsins ein-
göngu þannig, að veiru er dælt
parenteralt inn í viðkomanda, þ. e.
a. s. að blóði eða blóðvatni frá
manni, sem er smitberi, og hefir
því lifandi veiru í blóðinu, er dælt
í heilbrigðan. Sem dæmi um slíkt,
má nefna blóðgjafir í sambandi
við skurðaðgerðir, blóðvatnsgjafir
í sama tilgangi, blóðvatnsgjafir
sem ónæmisaðgerðir, eins og t. d.
gegn mislingum. Það skal þó tekið
fram, að ekki er vitað að serum
hepatitis hafi hlotizt af ónæmis-
aðgerðum hér á landi. Þá er rétt
að minnast þess, að mjög lítið
magn af serum nægir til þess að
flytja sjúkdóminn á milli, eða með
öðrum orðum aðeins 1/100 úr cc.
Slíkur milliflutningur getur því
hæglega átt sér stað í sambandi
við lyfjainndælingar, ef sprauta
er ekki nægilega soðin milli þess,
sem sjúklingnum er gefið lyf með
henni. Það hefir tíðkazt, þegar um
hópgjafir er að ræða, að vökvi
sá, sem dæla skal, er soginn upp
í stóra sprautu, síðan er dælt í
marga einstaklinga úr sömu
sprautunni, en aðeins skipt um nál
í hverju tilfelli. Þegar þannig er
að farið, er auðvitað opin leið fyr-
ir lítið magn af serum að kom-
ast til baka inn í sprautuna, ef
kippt er lítið eitt í bulluna. Blóð-
vatnið blandast þá innihaldi
sprautunnar og er þannig dælt í
þann næsta. Enn má geta þess,
að veira getur auðveldlega flutzt
frá smitbera yfir í heilbrigðan í
sambandi við blóðtöku til rann-
sókna, hvort sem um er að ræða
blóðtöku úr bláæð eða háræð, ef
áhöld eru ekki sótthreinsuð nægi-
lega. Ef óhrein sprauta er notuð
til þess að taka blóð í sökkmæl-
ingu, þá er alltaf nokkur hætta
á því, að innihald úr sprautunni
geti sogazt til baka inn í blóðið,
og þannig borið veiru í heilbrigð-
an mann. Jafnvel getur gulusóttar-
veira borizt með eins einföldum að-
gerðum og þegar tekinn er dropi úr
eyra til blóðrauðaákvörðunar, eða