Læknaneminn - 01.04.1967, Qupperneq 11

LÆKNANEMINN
11
Theódór Skúlason, yfirlæknir:
Sjálfsagðir hlutir um sjúkrahúsmál
Undanfarna áratugi hefir mönnum orðið tíðrætt um spítalaskort í
Reykjavík. Ekki er að kynja þó svo sé, þegar litið er til þess frámuna-
lega sleifaralags, sem ríkt hefir í byggingarmálum sjúkrahúsa. Er
þetta fyrir löngu orðin þjóðarskömm.
Minni gaumur hefir verið gefinn, á hvern veg þær aðstæður, sem
fyrir hendi eru, hafa verið hagnýttar — eða öllu heldur láðst að nýta
til hlítar. Vissulega er þetta þó engu ómerkara rannsóknarefni.
Það er trú mín, að athugun á þessum atriðum mundi leiða í ljós,
að auka mætti afköst starfandi sjúkrahúsa að miklum mun. Sennilegt
er, að tækist að fullnýta núverandi ,,acut“ sjúkrahús, væri tómt mál
að tala um sjúkrahúsaskort á þessu sviði. Þetta álit mitt styðst að vísu
við reynslu í starfi á ákveðinni sjúkrahúsdeild (lyflæknisdeild Land-
spítalans). Síðan 1954 hefir árleg sjúklingatala þeirrar deildar verið
nálega þrefölduð, úr 300—500 sjúklingum árlega í 900—1000 sjúklinga.
Á þessu tímabili hefir sjúkrarúmum deildarinnar þó fækkað heldur
en hitt. Vafalítið mætti enn auka sjúklingafjöldann stórlega — senni-
lega tvöfalda hann — án aukningar á læknaliði og rannsóknartækjum,
ef rétt væri á haldið.
Hér á eftir mun ég gera grein fyrir, hvers ég tel við þurfa. Þetta
verða almennar hugleiðingar um, hvernig bezt mætti nýta í þágu þjóð-
félagsins þann aðbúnað, mannafla, sérþekkingu og rannsóknatækni,
sem vel búið sjúkrahús hefir yfir að ráða. Ekki má heldur gleyma, að
við slíkar aðstæður mætti einnig sinna fjölda sjúklinga, þó ekki lægju
þeir rúmfastir. Þar með mætti hæglega spara mikið af dýrmætu spítala-
rými.
Það er kunnara en frá þurfi að segja, að bylting hefir orðið í
starfsháttum sjúkrahúsa undanfarna áratugi. Tæknileg aðstaða hefir
mjög batnað, og sérþekking starfsfólks stóraukizt. Samvinna lækna,
sem sérhæfðir eru á þrengri sviðum læknisfræði og annarra greina
náttúruvísinda, er orðin óumflýjanleg nauðsyn. Þar með skapast vaxt-
arbroddur læknisfræðinnar á sjúkrahúsum, og er raunar vandséð, að
án þessa mættu framfarir verða í fræðigreininni.
Þessi breyting á starfsháttum hefir að sjálfsögðu haft í för með
sér stóraukinn rekstrarkostnað sjúkrahúsa. Því er tímabært og mikil-
vægt að endurskoða verkefnaval sjúkrahúsanna, með það í huga, að
aðstaðan nýtist sem bezt. Augljós sóun á verðmætum er það, svo dæmi
sé nefnt, að nýta sjúkrarýmið á þessum dýru stofnunum eingöngu til