Læknaneminn - 01.04.1967, Page 17

LÆKNANEMINN
n
sviðum, og sérhæfing hefur því
reynzt nauðsynleg. Á sama tíma
hafa orðið geysilegar þjóðfélags-
breytingar og þjóðlífið tekið al-
gjörum stakkaskiptum. Allar
jjessar breytingar hafa komið það
hratt, að heimilislæknunum hefir
ekki auðnazt að færa vinnubrögð
sín til nútímahorfs.
Ekkert af þessu rýrir þó gildi
heimilislæknisins:
Þegar sjúkdómar eða óhöpp
steðja að, leitar sjúklingurinn
fyrst til hans, og langoftast leysir
hann vandann. Til hans er leitað
með hvers kyns vandamál og
áhyggjur, og aldrei verður ofmet-
ið hið nána samband, sem verð-
ur á milli góðs heimilislæknis og
sjúklinga hans.
Hann þekkir allt umhverfi sjúkl-
ingsins, heimilisfólk hans og ætt-
menni. Hann er nauðsynlegur
milliliður til þess að hægt sé að
veita sjúklingnum rétta sérfræði-
þjónustu á réttum tíma. Hann
túlkar sjúklinginn, vandamál
hans og allar aðstæður fyrir sér-
fræðingnum og skýrir út fyrir
sjúklingnum nauðsyn þess, að
hann þurfi til sérfræðings eða á
sjúkrahús og hvert gagn hann
muni geta haft af því.
Þýðing heimilislæknanna hefur
aukizt með auknum framförum í
lyfjameðferð, og nú getur hann
stundað sjúklingana á heimilum
þeirra, sem áður þurfti að setja á
sjúkrahús, og vegna aukinnar
þekkingar er nú hægt að finna
ýmsa sjúkdóma, fyrr en áður var,
og marga á byrjunarstigi.
Hinn almenni læknir er því ekki
síður nauðsynlegur en áður var.
Eins og þegar hefur verið
minnzt á, hafa heimilislæknarnir
sett mjög ofan í augum sérfræð-
iní?a og almennings.
Hvað varðar afstöðu sérfræð-
inganna, veldur þar trúlega
nokkru um, að iðulega verðum við
heimilislæknarnir að senda sjúkl-
inga frá okkur algjörlega óunna.
Sjúklingurinn biður um tilvísun á
ákveðinn sérfræðing og fær hana.
í öðrum tilvikum er sjúklingnum
vísað til sérfræðinga einfaldlega
vegna þess, að ekki eru tök á að
gera einföldustu laboratorium-
rannsóknir, sem gætu leitt í ljós,
hver sjúkdómurinn væri og tíma
sjúklingsins og sérfræðingsins
þannig sóað.
Er því ekki að furða, þó að
mörgum sérfræðingum gremjist,
þegar til þeirra er vísað sjúkling-
um, sem fyrir einhverra hluta sak-
ir hafa ekki fengið þá meðferð,
sem hægt hefði verið að veita
þeim, ef allt hefði verið með felldu.
Á hinn bóginn getur heimilislækn-
um gramizt, ef hann síðan heyrir
ekkert frá viðkomandi sérfræð-
ingi, annað en munnleg skilaboð,
sem sjúklingurinn flytur á milli.
Samskiptin við sjúkrahúsin
verða oft sömu annmörkum háð.
Hinn fyrsti, sem sjúklingurinn
kemst í snertingu við, er ef til vill
stúdent eða ungur læknir, sem
tekur af honum mjög nákvæma
sjúkrasögu og skoðar hann. Sá
hinn sami kemst að raun um, að
sú sjúkdómsgreining, sem læknir-
inn hefur ritað á innlagningarseð-
ilinn, fær oft alls ekki staðizt.
Komi þetta fyrir nokkrum sinn-
um hjá sama lækni, jafnvel þó að
hann sendi fleiri sjúklinga og aðr-
ar sjúkdómsgreiningar séu réttar,
fara stúdentar og hinir yngri
læknar að efast um hæfni hans og
þekkingu og alhæfa út frá fáum,
röngum sjúkdómsgreiningum, að
viðkomandi læknir annað hvort
viti ekki, vilji ekki eða geti ekki
gert betur. Þetta skapar aftur
vissa spennu milli spítalanna og