Læknaneminn - 01.11.1974, Side 28
og „numerus clausus“ vofir yfir, getur varla talist
sanngjörn endurskoðun á lágmarkskröfum.
II. Tahnörkun. 16. september hófst kennsla á 2.
ári. Ekki er alveg Ijóst hversu margir hafa náð lág-
markseinkunn á 1. árs prófum en ef til vill er talan á
bilinu 70—80. Það sem kannski er verra, er að enn
hefur ekkert verið um það ákveðið, hvort settar
verði reglur um takmörkun á fyrsta ári, sem nái til
þessa hóps.
Haldinn var fundur með 2. árs nemuin fyrsta
kennsludag til að kynna gang málsins fram að þeim
tíma og kynnast skoðunum þeirra á málinu.
Þar sem mér er ekki grunlaust um, að ýmsum hafi
þótt þeir stjórnarmenn F.L., sem þarna mættu and-
snúnir hagsmunum hópsins og lítt til baráttu fallnir,
þykir mér rétt að reifa nokkra punkta, sem ég tel
eiga rétt á sér í þessu flókna máli.
1. Sá árgangur, sem nú sest á 2. ár á sérstöðu.
Þótt ég sé sjálfur þeirrar skoðunar, að núverandi
kannslukerfi ráði ekki við 75 manna árganga, hefur
þannig verið að þessurn málum öllum staðið s. 1. ár,
að ekki er réttlætanlegt að tilkynna takmörk eftir að
hópurinn er byrjaður á 2. ári. Það verður þá bara
að reyna á kennslugetu. Slíkt gæti hugsanlega þýtt,
að einhverjir tefðust síðarmeir. Er slíkt í raun ekki
ólogiskt, ef hafðar eru í huga yfirlýsingar þess efnis,
að á ákveðnu stigi sé ekki unnt að veita nema x
fullnœgjandi kennslu. Ef ætla má að hugtök eins og
fullnægjandi kennsla og lágmarksprófkröfur tengist
hvort öðru, mætti ímynda sér að aðeins sá fjöldi,
sem fengi fullnægjandi kennslu stæðist lágmarks-
kröfur og hinir féllu þá sennilega. Er þetta svona ein-
falt eða hvað?
2. Síðan vaknar spurningin, hverjum heldur mað-
ur að maður sé að gera greiða með því að pressa t. d.
75 manna hóp í gegn?
a) Það er logiskt, að allir þeir, sem standast ákv.
lágmarkskröfur hljóti þau réttindi, sem slíkt hefur
upp á að bj óða. Það er rétt að reglugerð læknadeild-
ar hefur varnagla, sem heimilar henni að ganga
framhjá þessu prinsippi. Það er líka rétt að lengi
hafa verið til slík próf sbr. landspróf. En í þessu til-
felli réttlætir ekki ein vitleysan aðra. Niðurstaðan
er hins vegar sú að ef lágmarkseinkunnir eru ekki
sama og lágmarkskröfur, þá hafa lágmarkseinkunnir
engan tilgang og ber að fella niður.
b) Þetta voru prinsipp. En hvar eru hagsmunir?
Eru það hagsmunir 75 manna hóps, að berja hann
í gegn? Ef það eitt að komast áfram eru hagsmunir,
þá verður svarið já. Svarið verður hins vegar öðru
vísi, ef það teljast hagsmunir að læra sem mest, sjá
sem flest og gera sjálfur sem mest. Nú eru að byrja
rúmlega 50 nem. á 3. ári á sjúkrahúsum Rvíkur. Það
kemur greinilega í ljós að þeir telja þröngt um sig og
vildu gjarnan vera færri. Ef tekið er mið af þessu,
væri það að gera 50 manns hreinan óleik og 25
manns vafasaman greiða að berjast fyrir áfram-
haldi 75 manna árgangs. Það skín út úr þessu, að ég
tel sjúkrahúsin takmarkandi faktor og ég miða við
núverandi skipulag, og satt best að segja, sé ég ekki
fram á neina stórkostlega breytingu á aðstæðum á
Rvíkursvæðinu á þeim 2 árum, sem til stefnu eru.
LTm nýtingu sjúkrahúsa úli á landi skv. nýju reglu-
gerðinni vísast í umræður um þau mál, sem enn
eiga vægast sagt langt í land.
c) Fjöldi læknanema, sem á eflir koma, ætti ekki
að skipta eldri árganga svo miklu máli að það ráði
þeirra afstöðu. Hins vegar má deila um, hvort það
sé þeirra hlutverk að hafa vit fyrir þeim yngri, eða
benda á atriði, sem þeim kunna að koma illa.
d) Fjöldi læknanema skiptir einnig hinn almenna
praktíkus litlu máli, enda berj ast þeir ekki fyrir tak-
mörkunum í læknadeild. Það að læknar ætli sér að
halda meðlimafjölda stéttarinnar niðri til að halda
kaupinu uppi, eru rök, sem réttast væri að geyma
þar til öll önnur eru þrotin.
e) Og svo er það spurningin um blessað þjóðfé-
lagið. Gerðar hafa verið áætlanir um læknaþörf og
þótt slíkar tölur hafi ekki verið birtar er ljóst, að 75
er þar töluvert of há. Það er sjálfsagt að krefjast
þess að þjóðfélagið geri sem allra mest fyrir mann
en heldur er ekki ósanngjarnt, að þjóðfélagið ráð-
stafi eignum sínum nokkuð að eigin vild, og verji
fé til þeirra mála frekar, sem meir eru aðkallandi en
offramleiðsla á læknum.
En hvar er þá hin gamla góða stefna F.L., barátta
gegn takmörkunum og allt það. Mig minnir að for-
verar mínir hafi orðað þetta eitthvað á þá leið, að
þurfi að takmarka, ber að gera það á faglegu mati.
24
LÆKNANEMINN