Læknaneminn


Læknaneminn - 01.09.1981, Blaðsíða 21

Læknaneminn - 01.09.1981, Blaðsíða 21
TAFLA I Tíðni einkenna í TSS Heimild 5 2 8 4 3 7 Samtals Hlutfall Fjöldi sjúkl. 52 38 15 1 1 8 7 131/131 = 100°£ Einkenni: Lágur blóðþrýstingur 52 38 15 10 8 7 130/131 = 100% Útbrot 52 38 15 10 8 7 130/131 = 100% Húðflögnun 52 38 13 11 7 7 128/131 = 98% Vöðvaverkir 50 - 13 1 1 8 7 82/86 = 95% Niðurgangur 51 - 1 1 9 6 6 83/93 = 94% Uppköst 48 - 14 9 8 - 79/86 = 92% Höfuöverkur 40 - 14 6 4 7 71/93 = 76% Hiti > 40°C 45 - 7 - 4 - 56/75 = 75% Hálssærindi 39 - 5 9 4 5 62/93 = 67% Roði í augnslímhúð 30 - 11 7 7 7 62/93 = 67% Kviðverkir - - 9 9 3 6 27/41 = 66% Meðvitundartrunun 21 — 11 10 6 7 55/93 = 59% Önnur einkenni koma fyrir í færri en 50% tilfella. geng í fyrstu viku sjúkdómsins og lag- ast venjulega án aðgerða. I þessu sambandi er rétt að hafa í huga, að DIC (disseminated intra- vasculer coagulation) hefur komið fyrir hjá TSS sjúklingum.3 Voru blóðflögur fáar (10. þús.-40. þús.), fibrinogen var lækkað og niðurbrots- efni fibrins aukin. Prothrombin-tími var lengdur. Þessir sjúklingar fengu punktblæðingar, en ekki merki meiri háttar blæðingar. Meinefnafræði: Þar kemur og fram mikil röskun, t. d. í formi ensímhækkana og breytinga á þéttni ýmissa efna. Ef veikindi byrja með uppköstum og niðurgangi, þá er viðbúið að bæði natríum og kalíum sé lækkað í ser- um.5 Kalsíum og fosfat eru nær und- antekningarlaust undir eðlilegum mörkum. Kreatinin er mjög oft hækkað og getur það verið sem hluti af nýrna- bilun. Urea er hækkað álíka oft og kreatinin (sjá töflu II). Bilirubin og lifrarensím eru hækkuð í um helming tilfella enda verður gulu stundum vart í TSS.7 Amylasi4 er hækkaður á stundum (20% tilfella) og getur þá bent á pancreatitis, sem gæti skýrt kvið- verkina, lágan blóðþrýsting, lágt kalsíum og háan blóðsykur. Hins vegar er pancreatitis varla hluti af skýringunni á þessum einkennum nema þá í einstaka tilfelli. Hár blóð- sykur er ekki óalgengur. Hins vegar mátti í mörgum tilfellum rekja hann til steragjafar eða glúkósu í æð. Kreatin fosfókínasi (CPK) er hækkaður hjá mörgum. í einni at- hugun4 kom í Ijós, að CPK var 100% af ísoenzíma-gerðinni MM. Tveir af þessum sjúklingum höfðu myoglo- bulin í þvagi og einn til viðbótar í blóði (myoglobulinemia). Pessi ein- kenni þóttu Iíkjast rhabdomyolysis. Pau voru samfara miklum vöðva- verkjum og aumum vöðvum. Þvagmyndin er óeölileg hjá mörg- um sjúklingum með TSS. Algengast er að rauð eða hvít blóðkorn séu í þvagi. Einnig geta verið prótein, bilirubin og ýmiss konar frumukast (cellular kast) í þvaginu. Sykur er sjaldan til staðar, þrátt fyrir að hækk- aður blóðsykur komi fyrir. TAFLA II Rannsóknarniðurstöður í TSS Heimild 5 4 3 Alls Hlutfall Fjöldi sjúklinga 52 10 8 70 Rannsókn: K+ lækkað í serum - 8 - 8/10 = 80% Hemoglobin (< 12,0) eða hematokrit (< 40) 8 6 14/18 = 78% plasma glúkósi > lOOmg/dl - 7 - 7/10 = 66% se-Kreatinin > 2x normagildi 36 6 4 46/70 = 66% UREA 2x normagildi 30 10 4 44/70 = 63% se—Albumin lækkað - 5 6 11/18 = 61% Ca2 < 7,5 mgr/100 ml 30 5 7 42/70 = 60% Óeðlileg þvagmynd 24 9 9 42/70 = 60% Blóðúögur < 100.000 31 4 4 39/70 = 56% Bilirubin > 2x normalgildi 28 6 5 39/70 = 56% Hvít blóðkorn > 15.000 25 5 4 34/70 = 49% Lifrarenz. 1) (2 af 4) > 2x normagildi 26 5 2 33/70 = 47% CPK > 2x normalgildi 21 6 4 31/70 = 44% Röskun í storkuprófun - 4 - 4/10 = 40% Óþroska hvít blóðkorn > 50% 16 0 5 21/70 = 30% 1) GOT, GPT, LDH GGT. LÆKNANEMINN 3-4/,„», - 34. árg. 19

x

Læknaneminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknaneminn
https://timarit.is/publication/1885

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.