Úrval - 01.08.1971, Blaðsíða 96

94
ÚRVAL
viku sinnar vó hann og mat störfín
og vinnuaðferðirnar í minnstu smá-
atriðum. Og í fyrstu minnisbók hans
getur að líta þessar setningar: „Ég
ákvað að nota réttar hreyfingar,
jafnvel þótt múrsteinninn yrði
skakkur. Og yrði múrsteinninn svo
raunverulega skakkur, rétti ég hann
á eftir! En ég ætlaði samt ekki að
venjast á að nota rangar hreyfing-
ar.“
Hann hafði þannig skrifað hjá sér
til minnis fyrstu boðorðin, sem gilda
um athuganir og rannsóknir á hreyf-
ingum og vinnuaðferðum, þ. e.
vinnuhagræðingu.
Frank þurfti öðru hverju að tefja
sig á því að rétta skakka múrsteina
og var því afkastaminnsti lærling-
urinn í vinnunni í byrjun. En loks
tókst honum að fullkomna lipurlegt
og hratt hreyfingakerfi og þjálfa
sig vel í því. f kerfi þessu notfærði
hann sér hið bezta úr vinnutækni
Toms. Og þegar hann hafði tileink-
að sér þessa hæfni, þurfti hann ekki
lengur að tefja sig á að rétta skakka
múrsteina, því að þeir fyrirfundust
ekki lengur.
Hann uppgötvaði einnig, að hann
gat hlaðið múrsteina miklu hraðar
og með miklu minni fyrirhöfn, ef
hræra og múrsteinar biðu tilbúin á
palli, sem var í réttri vinnsluhæð,
þannig að hann þyrfti ekki að
beygja sig eða teygja mikið. Þarna
voru ekki neinir pallar til þess að
leggja slíkt á, og því útbjó hann sér
sérstakan færanlegan vinnupall. Og
þannig gat hann fækkað hreyfing-
unum, sem þurfti til þess að leggja
einn múrstein, úr 18 í 5.
„Fjandirn hafi það, strákur, þú
ert ekkert sniðugur," sagði Tom oft
við hann. „Þú ert bara of latur til
þess að beygja þig. Það er allt og
sumt.“
Ári síðar var Frank orðinn fljót-
asti múrarinn hjá verktakafyrirtæk-
inu. Þá var hann aðeins 18 ára.
Ætlazt var til, að múrari hlæði 175
múrsteina á klukkustund. En Frank
hlóð 350 án teljandi fyrirhafnar.
Whidden var ekki aðeins hrifinn
af vinnuhraða Franks heldur einn-
ig af því, hversu vel honum samdi
við vinnufélagana. Og brátt fór hann
að þjálfa hann í hverju starfinu af
öðru, trésmíðum, pípulagningum,
miðstöðvarlagningum, glerísetningu
o. fl. Frank vann í samtals 50 sér-
greinum byggingariðnaðarins. Og
rétt fyrir 20. afmælisdaginn sinn
var hann gerður að aðstoðarverk-
stjóra. Og þegar hann varð 21 árs,
var hann gerður að yfirverkstjóra.
Þá hefði hann verið að ljúka prófi
við tækniháskólann,. hefði hann
haldið áfram námi. Nú gekk hann
ekki lengur í samfestingi, heldur
var hann nú í jakkafötum og með
hálsbindi.
Nú fór það að kvisast í bygging-
ariðnaðinum, að þessi ungi maður,
Gilbreth að nafni, þessi rauðhærði
snillingur, sem var svo eldfljótur að
hlaða múrsteina, hefði einnig lag á
því að fá aðra til þess að ieggja
meira af mörkum við vinnu sína.
Aðferð hans var einfaldlega sú,
að hann krafðist þess, að allir
starfsmennirnir legðu þreytandi og
óþarfar hreyfingar á hilluna, því að
þær væru aðeins tíma- og orkusó-
un. Enginn vissi það betur en hann,
hvernig það var að vera stöðugt