Úrval - 01.01.1974, Side 36

34
ÚRVAL
sjúkdómum. Það er útilokað að vita
nákvæmlega um, hver áhrif lyf
hefur á líkamann, fyrr en unnt hef-
ur verið að rannsaka vefi í smásjá.
Að vísu hjálpa rannsóknarstofutil-
raunir á dýrum í þessu efni, en í
flestum tilfellum gilda ekki sömu
forsendur um þau og mannlegan
líkama. Líkkrufningar hjálpuðu til
þess að sanna, að steroidlyf höfðu
margar óæskilegar hliðarverkanir.
Þær sönnuðu, að hið mikla magn
súrefnis, sem dælt var í súrefnis-
kassana, olli blindu hjá sumum
börnum, sem fædd voru fyrir tím-
ann.
Nú eru sérfræðingar að reyna að
vega og meta mismunandi og hlut-
fallsleg áhrif ýmissa lækningaað-
ferða, hvað snertir krabbamein í
brjóstum og öðrum líffærum. Dr.
Alfred Angrist, prófessor í meina-
fræði og fyrrverandi deildarforseti
Albert Einstein-læknaskólans í New
Yorkborg, hefur þet'ta að segja um
þetta atriði: ,,Að vísu kann það að
gefa nokkra vísbendingu í þessu
efni, ef bornar eru saman tölur
þeirra sjúklinga, sem lifa af í hin-
um ýmsu lækningaaðferðahópum.
En lokasvarið fæst samt að öllum
líkindum vegna rannsókna, sem
byggjast á líkkrufningum um langt
skeið.“
. . . Með hjálp líkkrufninga er
unnt að ganga úr skugga um áhrifa
mátt ýmiss konar skurðaðgerða og
skurðtækni. Einn af fyrstu æxla-
uppskurðunum var í því fólginn,
að neðri hluti magans var fjarlægð-
ur að nokkru. Oft kom það fyrir,
að slíkir sjúklingar dæju úr sýk-
ingu að uppskurði loknum. Dr.
Frank Lahey, en hið fræga Lahey-
sjúkrahús í Boston ber nafn hans,
komst að því með hjálp líkkrufn-
inga, að orsökina mátti rekja til
þeirrar saumaðferðar, sem beitt
var, þegar maginn var saumaður
aftur við skeifugörnina. Ýmsir
kirtlavökvar söfnuðust þar fyrir og
ollu því fyrr eða síðar, að saumur-
inn rifnaði. Skurðlæknar breyttu
tafarlaust saumtækni sinni, og
þannig tókst að bjarga mörgum
mannslífum.
. . . Þegar líkkrufning leiðir í
ljós dánarorsök, getur hún jafn-
framt orðið aðvörun til annarra, og
getur sú aðvörun jafnvel bjargað
mannslífum. Fyrir nokkru veiktist
kona nokkur í Buffalo í New York-
fylki á dularfullan hátt. Síðan dó
sonur hennar skyndilega þar heima.
Líkkrufning leiddi í ljós banvænt
kolsýrlingsmagn í blóði hans. Við
athugun kom það fram, að lyktar-
laust gas hafði lekið vikum saman
út úr gölluðu hitunartæki þar á
heimilinu. Þegar það var fjarlægt
og annað sett í þess stað, þá hurfu
sjúkdómseinkenni móðurinnar taf-
arlaust.
. . . Líkkrufning gerir mögulegt
að sannprófa, hvort sjúkdómsgrein-
ing er rétt. „Það kemur ekki ósjald-
an fyrir, að sjúkdómsgreiningu
læknis og sjúkdómsgreiningu, sem
gerð er eftir líkkrufningu, ber ekki
saman," segir dr. John Prutting
læknir í New Yorkborg og for-
stöðumaður „Stofnunar framfara í
læknisfræðilegri þekkingu“. Til
dæmis sýndu líkkrufningar, sem
gerðar voru á líkum margra sjúkl-
inga, sem álitið var, að hefðu dáið