Úrval - 01.01.1974, Page 94

92
ÚRVAL
skipið fyrir fram, hefði haldið vöku
fyrir honum marga nóttina.
FLJÓTANDI PÚÐURTUNNA
Lusitanía lagðist að bryggju í
New York þ. 24. apríl. Og næstu
dagana var nóg að gera við að
birgja skipið upp af kolum, vistum
og við útskipun farmsins. Með skip-
inu ætluðu að taka sér far miklu
fleiri farþegar en venja hafði ver-
ið, síðan styrjöldin brauzt út, og
farmurinn var einnig meiri. En
helzta vandamálið var að útvega
vana háseta. Það þurfti 77 háseta
til þess að halda skipinu gangandi,
en Lusitanía varð að lokum að
sigla með aðeins 41 háseta. Það
nægði jafnvel ekki til þess, að einn
háseti væri fyrir hvern björgunar-
bát.
Næstum allur farmurinn í þess-
ari ferð var bannvara. í neðri fram
lestinni (litlu rými neðan sjávar-
máls milli fremsta gufuketilrúms-
ins og stefnisins), beint uppi yfir
1639 koparstörigum, voru 1248 kass-
ar af litlum málmstykkjum í
sprengikúlur, eins og vara þessi var
skráð á farmskírteini Cunard-gufu-
skipafélagsins, þ. e. litlum málm-
stykkjum, sem notuð eru sem
hleðsla í sprengikúlur. En á af-
hendingarseðli framleiðandans,
Betlehem Steel Co., var varningur
þessi skráður sem ,.1248 kassar af
þriggja þumlunga sprengikúlum,
fylltum málmstykkjum, 51 tonn að
þyngd“.
Ofan á þessum banvæna farmi
voru svo 74 tunnur af brennsluolíu,
3863 pakkar af osti. 600 kassar af
niðursuðuvörum, 696 kvartil af
smjöri, nokkur hundruð kassar af
ýmsum varningi og 329 kassar af
feiti. Aðeins smávarningurinn og
feitin voru skráð á farmskrárskír-
teinið. Ástæðan fyrir því, að kop-
arinn og sprengikúlurnar voru ekki
skráð, er augljós, en það er athygl-
isvert, að vistirnar voru ekki skráð-
ar. Annars staðar í skipinu var
geymt hæfilegt magn af smjöri og
osti, en þessi „ostur“ og þetta
„smjör", sem geymt var ofan á
sprengikúlunum, var stílað á póst-
hólfsnúmer aðaleftirlitsmanns
Flotatilraunastofnunarinnar.
I aðalframlestinni uppi yfir þess-
um varningi voru 76 kassar af
látúnsstöngum auk 4927 kassa af
skothylkjum fyrir byssur með .303
hlaupvídd, 1000 hleðslur í hverjum
kassa, og var nettóþyngdin 173 tonn.
Hvert skothylki var útbúið með
merkúrhettu, svo að heildarþyngd
skotfæranna og sprengiefnanna í
þessari sendingu var a. m. k. rúm
10(4 tonn.
Þar fyrir ofan var F-þilfarið, sem
var stundum notað til þess að hýsa
hermenn. í hleðsluáætlun Cunard-
gufuskipafélagsins fyrir þessa fsrð
var það tekið fram, að það þilfar
væri tómt. En einn af áhöfninni
skýrði síðar frá því, að tveir af
framhlutum þilfarsins hefðu verið
troðfullir af varningi. Það leikur
enginn vafi á því, hver varningur-
inn var. Þegar framkvæmdastjóra
Cunard-gufuskipafélagsins í New
York barst fyrirspurn um það frá
Lundúnaskrifstofu félagsins, tveim
dögum eftir að Lusitaníu var sökkt,
hvar „skotfærin" hefðu verið
geymd í skipinu, svaraði hann í