Úrval - 01.01.1974, Síða 98
96
TJRVAL
U-30 upp á yfirborðið rétt fyrir
framan skipin þrjú og skipaði þess-
ari litlu skipalest að stanza. Fáni
brezka flotans blakti við hún á Fil-
ey, og því áleit skipstjóri þýzka
kafbátsins, að olíuskipið væri einn-
ig brezkt. Þegar Filey gerði tilraun
til þess að sigla á hann, stakk hann
sér í flýti og skaut síðan tundur-
skeyti að Gulflight. Það olli aðeins
minni háttar skemmdum. En tveir
af áhöfn olíuskipsins voru gripnir
ofsahræðslu, köstuðu sér fyrir borð
og drukknuðu. Síðar um nóttina
fékk skipstjóri Gulflight síðan
hjartaáfall, sem reyndist banvænt.
Þetta var í annað skipti, sem
bandarískir þegnar höfðu látið líf-
ið vegna árása þýzkra kafbáta. Og
í fréttunum af atburði þessum, sem
birtar voru í Bretlandi og Banda-
ríkjunum, var skýrt frá því, að
þarna hefði verið um ástæðulausa
morðárás sjóræningja að ræða. Því
fór eins og við mátti búast, að Lan-
sing afhenti Bryan orðsendingu þess
efnis, að Bandaríkin hefðu nú ver-
ið neydd fram á yztu nöf, hvað
snerti samskipti þeirra og Þýzka-
lands. Hann hvatti til tafarlausra
og kröftugra mótmæla. Nú hafði
verið lokið við að leggja kveikju-
þráðinn, sem kveikt var síðan í,
þegar Lusitanía sigldi inn á þetta
sama svæði.
FURÐULEG ÁKVÖRÐUN
Klukkan 8 f. h. þ. 5. maí voru
þeir Churehill flotamálaráðherra og
John Fisher lávarður, æðsti aðmír-
áll flotans, komnir á vettvang í
Flotamálaráðuneytinu. Atorka og
kraftur þessara tveggja sterku og
snjöllu manna hafði reynzt vera
helzti hvati Flotamálaráðuneytisins
og starfsemi þess. En nú var sam-
starf þeirra orðið stirðara en áður.
Churchill mat hlutverk sitt á óhefð
bundinn hátt, og hann lét sér ekki
nægja að láta atvinnusjómönnum
um daglegar flotaaðgerðir eins og
Fisher lávarður gerði. Kraftur hans
og framsýni hafði bætt mjög starf-
semi Flotamálaráðuneytisins. En
ýmsum var meinilla við aðgerðir
hans, og hann hafði fengið á sig
orð fyrir óábyrga afskiptasemi.
Staða flotamálaráðherra hafði
fyrst í stað freistað hans vegna
möguleikans á persónulegri upp-
hefð og dýrð, sem hann eygði þar.
En nú hafði hann gert sér grein
fyrir því, að styrjöldin hafði breytzt
í keppni um úthald og að flotinn
gegndi að mestu leyti óvirku hlut-
verki í þeim átökum. Því var hann
farinn að leita að tækifæri til þess
að losna úr þessari stöðu á viður-
kvæmilegan hátt, helzt á þann hátt
að taka að sér meiri háttar yfir-
mannsstöðu á sjálfum vígstöðvun-
um. í því skyni hafði hann lagt
áherzlu á‘ sterk persónuleg tengsl
við Sir John French yfirhershöfð-
ingja, yfirmann brezka herliðsins í
Frakklandi, en slíkt gerði nauðsyn-
legt, að hann færi oft í óopinber-
ar heimsóknir til aðalbækistöðva
yfirhershöfðingjans. Undirmenn
Churchills töluðu illkvittnislega um
þessar heimsóknir Churchills sín á
milli sem „ferðirnar til frönsku
ástmeyjarinnar11. (French-ástmeyj-
arinnar).
Er hér var komið sögu, hafði