Goðasteinn - 01.03.1971, Side 41

almenn munnmæli, að Kári hafi flutt sig frá Breiðá, sennilega
vegna ágangs árinnar cða jökulsins, að Breiðármörk og sé graf-
in.n að Stað, sem hefur verið kirkjustaður Breiðamerkur."
Við þetta bætir Svcinn: „Hér eru því gerðar þrjár jarðir úr
þeirri, sem flcstir hafa álitið eina og sömu jörðina.“
Varla fer milli mála, að presturinn, sem Sveinn hefur þetta
eftir, hefur verið sr. Vigfús Benediktsson, en hann fékk Einholts-
sókn árið 1775 og var þar til 1787, en eftir það á Kálfafellsstað til
1802. Hann var með öllu ókunnugur sýslunni þegar hann fluttist
að Einholti.
Svcinn getur hans víðar, og virðist hafa þótt hann helzt til
auðtrúa. Prestur virðist t. d. hafa trúað því (bls. 358-359) að þrír
menn hafi fundið gróðursælt fjall inni í jökli og komist þar í
kast við útilegumenn. Sveinn hitti einn þeirra þremenninganna síð-
ar og varð hann að játa, að sagan um útilegumennina væri til-
hæfulaus. Sveinn telur raunar, að sagan um fjallið muni einnig
vera það, en e. t. v. hefur þá verið fáförult í Vatnsdal og ferð
þan.gað verið kveikjan að þessum sögum.
En á þessu sést, að alls konar kynjasögur hafa verið á kreiki
í Suðursveit um þetta leyti og presturinn brotið heilann um gömul
örnefni án þess að hafa á neinu að byggja og að nöfn, sem mcnn
höfðu í sinni upphaflegu mynd tæpri öld fyrr, voru nú gleymd
nema í styttingum, er gáfu efni til nafnaskýringa, sem enga
stoð áttu.
Það er greinilega Staðarfjallið í Suðursveit, scm bögglast svona
fyrir brjóstinu á sr. Jóni (sjá hér að framan), og líklega hefur
það iíka valdið sr. Vigfúsi heilabrotum, þó varla sé ætlandi, að
nafnið Papýlisfjall, cins og sumir höfðu það), sé beinlínis frá
honum komið, cn frá hans tíma mun það vera. Þó er þessa nafns
ckki getið í áhcyrn Sveins Pálssonar.
Raunar var það eðlilegt, að nafnið Staðarfjall ylli prestunum
heilabrotum, eftir að styttingin varð einráð. Þeir áttu að sjá um
að ekki gengi undan, það sem kirkjan átti, og hefur að vonum
þótt undarlegt, að kirkjan skyldi ekki eiga nema smá skógarítak
í fjalli, cr bar heiti, sem þeim hefur fundizt að hlyti að merkja,
að þar hefði kirkjustaður verið.
Godasteinn
39