Goðasteinn - 01.03.1971, Page 49

Næst Völuspá munu Hávamál talin mcrkast kvæði Ljóðaeddu.
Fyrir nokkru barst mér í hendur hcldur óhrjálegt handritsbrot
Hávamála frá scinni hluta 18. aldar, að því er virðist. Hcfur það
verið notað til bókbands um 1820 (Minnisverð Tíðindi). Blað-
síðutal (227-242) bendir til þess, að þetta sé úr allstóru handriti.
Að niðurlagi er þarna skráð vel þekkt greinargerð um lengd
siglingalciða í norðurhöfum, og hefur textinn ckki fulla sam-
svörun við hina prentuðu tcxta: ,,Frá Stað í Noregi er sjö daga
sigling til Horns eystra á Islandi, enn frá Snæfellsnesi til Grœn-
latids ftar skemmst er fjögra dægra baf í vestur, enn úr Björgvin
til Hvarfsins á Grœnlandi i vestur fullt, þá skal sigla eina tylft
sjóar fyrir sunnan ísland. Frá sunnanverðu íslandi er fimm daga
baf til Ölduhlaups á Irlandi í suður fullt, enn frá Langanesi á
norðanverðu Islandi er f jögra (dægra) haf til Svalbarða.“
Annað efni þessa handritsbrots er Hávamál frá 37. erindi til
loka. Vik frá texta Konungsbókar eru hér svo mörg, að ekki
virðist eftir honum farið. Röð erinda er ckki allsstaðar hin sama.
Mislestur ritara leiðir í ijós, að farið er cftir torlesnu handriti en
ekki eftir minni manns eða viðleitni til að yrkja upp. Dæmi:
„Margan skal marka upp á“ i stað: „Magran skal mar kaupa.“
Örlög handrits benda til þcss, að það hafi að litlu þótt nýtt, er
völ var á sæmilegri útgáfu Eddukvæða (útg. Rasks 1818).
Hér skulu sýnd nokkur dæmi um mismunandi orðalag Konungs-
bókar og handritsbrots:
Konungsbók:
Eldi heitari
brennr með illum vinum
friðr fimm daga,
Þveginn og mettr
ríði maðr þingi at,
þótt hann sé-t væddr til vel;
skúa ok bróka
skammisk engi maðr
né hests in heldr,
þótt hann hafi-t góðan.
Brot:
Bjartara brennur
mcð illum vinum
friður um fimm nætur,
Þveginn og kembdur
ríddu þingi að,
hann sé virður til vcl
og vcrði sem vilst.
Skúa né bróka
skammist engi maður
eður hest ei þó hafi góðan.
Goðasteinn
47