Fróðskaparrit - 01.01.1961, Qupperneq 43

Um landnám Gríms Kambans í Føroyum
49
søgu byrjar eins í øllum handritunum: »Maðr er nefndr
Grímr kamban.«‘) Síðani kemur í øllum handritunum uttan
Flatoyarbókini ein ættartalva frá Grími Kambani til »í>or*
varðar ok Ara, fpður Guðmundar biskups.«* 2) Aftan á ættar*
talvuna kemur søgustubbin um, tá Grímur Kamban (og
aðrir norðmenn) bygdu oyggjarnar, men síðani kemur ein
stutt frásøgn um, at Auðr djúpúðga á veg úr Skotlandi til
Islands legði at í Føroyum og gifti her sonardóttur sína
Óluvu; henda frásøgan er í Flatoyarbókini ætlandi skrivað
eftir eini serstakari Føroyingasøgu, og ljóðar soleiðis (við
regluskipaðari stavseting): »Auðr hin djúpauðga fór til ís«
lands ok kom við Færeyjar ok gipti J>ar Ólofu, dóttur
borsteins rauðs, ok er Jaaðan kominn hinn mesti kynjaáttr
Færeyinga, er Jaeir kalla Gptuskeggja, er byggðu í Austrey.«3)
I Laxdæla spgu eru samlíkar upplýsingar og orðini »er
Jieir kalla Gptuskeggja« standa eisini.4) Hini varðveittu
Landnámaskjølini hava afturímóti: »f>aðan eru Gptuskeggjar
komnir.«5) Hetta vísir, at hóast ættartalvan var gjørd av
høvundinum til ÓlTr eftir Sturlubók, ið er tað einasta
Landnámaskjalið, ið menn vita hann hava kent og nýtt,
eigur søgustubbin í Flatoyarbókini um Gøtuskeggjar ikki
røtur sínar í henni, men í einum verki, ið hevur nýtt somu
keldu um landnámið sum Laxdoela, eini keldu sum, eftir
tí nakrir rannsóknarmenn ætla, var hin sama sum Ari hin
fróði hevði skrivað upp um landnám;6) hetta verkið kann
ikki vera annað enn Føroyingasøga, og tað kann tí sigast
við vissu, at 1. kapitul hevur hoyrt til hina upprunaligu
') Editiones Arnamagnæanx 2, s. 31w.
2) Op. cit., s. 323—4.
3) Flateyarbók I, s. 122.
4) íslenzk fornrit, V bindi. Laxdoela saga. Reykjavík 1934. Sjá s. 8.
5) Landnámabók 7—7//. Hauksbók. Sturlubók. Melabók m.m. Udgiven
af Det kongelige nordiske Oldskriftsselskab. København 1900. [ved
Finnur Jónsson]. Sjá s. 3711 og 15731.
6) Sjá íslenzk fornrit V, s. XXXIX-XL, og Jón Jóhannesson, Gerðir
Landnámabókar, Reykjavík 1941, s. 213—16.
4