Fróðskaparrit - 01.01.1961, Qupperneq 83
Um herðingarveiku sjálvljóðini i og U
89
Tá eg havi gjørt fonematisku kortleggingina, havi eg
verið noyddur at hugsa um reint fonetisk sjónarmið so
mikið, sum eg havi roynt í fyrstu atløgu at kortleggja
leksikalska framburðin av herðingarveiku sjálvljóðunum í
»levis«. í »Ievissimus« hvørvur ofta allur fonetiskur munur
á i og u, sum er skilligur í »levis« í samsvarandi endingum.
í frásøguni, sum nú kemur, fari eg fyrst at greiða frá
teim pørtum, har fonematiskt samanfall er av i og u í »levis«
í leksikalskum framburði. So fari eg at siga frá fonematiska
býtinum av i og u í »levis« í leksikalskum framburði í teim
bygdum, har skilt verður ímillum herðingarveikt i og u.
Her eru grammatisku formbólkarnir náttúruligt sundurbýtí
ingargrundarlag. At enda skal eg siga frá framburðinum í
»levissimus«.
I. Sjálvljóðini / og u í »levis«.
A. Har fonematiskt samanfall er.
í trimum pørtum, ið umskarast meira og minni, verður
ikki skilt ímillum i og u í herðingarveikum stavilsi. í tveim*
um av hesum pørtum ræður iVframburðurin, og tí kalli eg
teir i=partarnar. í triðja partinum ræður u; hann kann eg
kalla u=partin. Um i=partarnar er at siga, at har er ikki
samanfall í endingunum »un (ella *um) og *in, men í
hesurn føri verður fonematiski munurin varðveittur. I u*
partinum er eisini samanfall í hesum føri, formarnir bygdin
og bygdum verða sagdir líka.
1) Havnin er miðdepilin í /íparti, ið er í einum. Av
bygdum, ið kannaðar eru, eru eisini Kaldbak, Nólsoy,
Kirkjubøur og Velbastaður uppi í hesum parti.
I hesum parti verður t. d. endingin *ur aJtíð framborin
eins og *ir, eisini í nom. mask. sing., har endingin <ur
annars best er varðveitt. Har hoyrist eingin munur á stórur
og stórir; endingin í hestur verður framborin eins og
endingin í bygdir. 1 orðum við *i 1 og =ul verður sagt