Fróðskaparrit - 01.01.1975, Blaðsíða 111

Glacial Erratics
119
17. Rasmussen, ]. ,1974: Botnkort sum ískoyti til greinina »Fyribils frá-
søgn um botnkanningar á sjóøkinum uttan um Føroyar«. Fróðskapar-
rit 22. bók, pp. 141—143.
18. Talwani, M. and Eldbolm, O., 1972: Continental margin off Norway:
a geophysical study. Geol. Soc. Amer. Bull., v. 83 (12), pp.
3575—3606.
ÚRTAK
Longu fyri aldamótið varð víst á, at Føroyar vóru eitt glersetingarøki
fyri seg, tí at ísskøvur gingu í allar ættir út frá oyggjunum og einki ísborið
fremmant grót var funnið í landinum. Eingin hevði verið varur við ís-
skøvur ella á annan hátt ísmerkt landslag oman fyri 500 m og varð tí
hildið, at ísurin hevði ikki rokkið longri upp.
Henda ritgerð, sum viðger spurningin um hvussu langt ísurin gekk út í
landsynning úr Føroyum, tá hann lá víðastur, nýtir tilfar, botngrót, sum
fingið er upp við kanningarferðum við »J. C. Svabo«, reiðskapurin var
skeljadregg. Greinin er bara ein partur av einum meira víðfevndum botn-
kanningararbeiði, sum sett var í verk í 1971.
Uttarlaga á føroyska landgrunninum og á hellingini í landsynning úr
Føroyum niður á 300 m dýpi eru 82 °/o av botngrótinum sum fingið var
upp basalt og 14 °/o tuff- kabonat- legugrýti. Á 400—700 m dýpi vóru
bert 54 °/o av hesum somu grótsløgunum, hitt var fyri tað mesta sandgrýti
og gneis av fremmandum uppruna. Atvoldin til henda knappliga lutfals-
liga vøkstur av botngróti av fremmandum uppruna er helst hon at Føroya-
ísurin, tá hann lá víðastur, hevur forða fyri at ísborið fremmant grót kom
inn á landgrunnin.