Helgarpósturinn - 29.02.1980, Blaðsíða 23

__helgarpásturinrL. Föstudagur 29. febrúar 1980
23
Elvis Costello speglar einnig
fleiri hetjur fólksins, f útliti er
hann sambland Buddy Holly og
Woody Allen — og er i þvi
kannski fólginn lykillinn aB tón-
list hans og textum, en textarnir
eru einmitt þannig, aö enginn
treystir sér til aö ráöa allt sem I
þeim felst. Sumir telja þá inni-
halda mikla visku og djúpa, en
ég hallast þó frekar aö þvi aö
þeir séu léttvægar limrur,
spaug og oröaleikir, — sem
hefur veriö ein helsta
skemmtun enskrar alþýöu I
gegnum tiöina.
Þaö er litiö vitaö um ævi Cost-
ellos fram i ágústmánuö 1976,
þegar hann birtist óforvarandis
á skrifstofum hljómplötufyrir-
tækisins Stiff Records, sem þeir
David Robinson, Jake Riveria
og Nick Lowe voru þá nýbúnir
aö stofna. Costello haföi meö sér
segulbandsspólu: , á hverri var
prufuupptaka („demo”) á
nokkrumlögum sem hann haföi
samiö. Hann var ráöinn svo til á
staönum og sendur meö hraöi I
hljóöver ásamt meö Nick Lowe,
sem átti aö vera „producer”.
Þeir félagar uröu svo tónlistar-
legir buröarásar Stiff, þangaö
til þeir stofnuöu nýtt fyrirtæki,
Radar Records, meö Jake
Riveria, I ársbyrjun ’78 (þaö er
nú fariö á hausinn).
Ari áöur haföi Costello stofnaö
hljómsveitina Attractions sér til
aöstoöar. Fyrir valinu uröu
valinkunnir hljóöfæraleikarar,
SteveNaive (hljómborö) Bruce
Thomas (bassi) og Pete Thom-
as (trommur). Þykja þeir ekki
eiga Utinn þátt i velgengni for-
ingja sins.
tónlistarblaöi Melody Maker.
Og hin fjóröa, Get Happy, sem
kom út fyrir uþb. 10 dögum
siöan, viröist ekki siöur ætla aö
njóta hylli nýbylgjuáhangenda.
Sem fyrr er þaö Nick Lowe
sem situr viö stjórnvölinn á
upptökuskipi Costellos. Og hann
er samur viö sig, alltaf aö
brydda uppá einhverju
skemmtilegu. Hér er hann aö
sanna fyrir eigendum fullkom-
inna hljómflutningstækja.sem
aldrei hafa keypt plötur eldri en
’67 módel, aö þaö er hægt aö
koma fyrir 20 lögum á einni
breiöskifu, án þess aö hljóm-
gæöi minnki fyrir vikiö, — og er
þvi tlmalengd plötunnar hátt I
klukkutimi. Mér heyrist hann
hafa á réttu aö standa; þaö er
lltiö hægt aö setja út á hljóminn
(„sándiö”) á Get Happy.
Hins vegar finnst manni dáld-
iö skrýtiö aö hlusta á eina plötu
svona langa, — og þegar ein
hliöin er hálfnuö er maöur
ósjálfrátt staöinn á fætur til aö
snúa henni viö. Þetta, plús þaö
aö Costello likt og aörir fram-
sæknir nýbylgjurokkarar
breyta stööugt um yfirbragö á
Get Happy
Elvis Costello hefur nú sent
frá sér fjórar breiöskifur, auk
fjölda tveggjalaga platna. Hin-
ar þrjár fyrstu — My Aim Is
True, This Year’s Model og
Armed Forces — hafa allar not-
iö mikilla vinsælda, selt vel,
og var This Year’s Model kosin
plata ársins 1978 af hinu virta
SINFÓNÍAN
30 ÁRA
Sinfóniuhljómsveit íslands
veröur 30 ára þann 9. mars næst-
komandi. Til hátiöarbrigöa mun
Sinfónian halda tónleika laugar-
daginn 8. mars klukkan 17.00.
Aö sögn Siguröar Björnssonar
framkvæmdastjóra Sinfónlu-
hljómsveitarinnar hefur ekki
endanlega veriö ákveöiö meö til-
högun tónleikanna, en til greina
hefur komiö aö hafa opiö hús.
A efnisskránni veröa verk eftir
Wagner, Bellini, Fauré, Rossini
og Tjækovskl. Stjórnandi hljóm-
sveitarinnar á tónleikunum
veröur Páll P. Pálsson. —GA
Verk Dung-
anons eru
í geymslu
„Verk Dunganons -voru falin
Listasafni tslands til varöveislu,
og hér eru þau skráö og geymd”,
sagöi Ólafur Kvaran
listfræöingur hjá Listasafninu
þegar Helgarpósturinn spuröist
fyrir um verk greifans af Sankti
Kildu.
í síöasta Helgarpósti var þess
getiö aö Karl Einarsson Dung-
anon, greifinn af Sankti Kildu arf-
leiddi Islenska rlkiö af öllum
verkum á sýningu sem haldin var
I Bogasal Þjóöminjasafnsins á
Listahátiö 1976. Helgarpósturinn
taldi sig hafa áreiðanlegar heim-
ildir fyrir þvl aö verkin væri
hvergi aö finna I vörslum ríkisins.
„Þetta er allt varöveitt hér hjá
Listasafninu”, sagöi Ólafur
Kvaran, „nema aö stllabækur og
ýmis rit hans eru á Þjóöskjala-
safninu”. _GA
hverri plötu gerir þaö aö verk-
um aö þaö veröur aö hlusta tals-
vert á hana til aö komast inni
stemninguna. Sem er auövitaö
stór kostur, þvi þessi plata á
örugglega eftir aö veröa lengi
ofarlega I plötubunkanum hjá
manni.
Auk þess er aö finna á þessari
plötu mörg lög sem búast má
viö aö eigi eftir aö kikja viö á
hátindum vinsældalistanna. Nú
þegar er opnunarlag Get
Happy, I Can’t Stand Up For
Falling Down, mjög vinsælt.
Ætli veröi svo bara ekki gengið
á linuna, og endaö á siöasta lag-
inu, High Fidelity sem mér þyk-
ir nú eitt besta lag plötunnar.
Allir saman nú:
GET HAPPY!
Ný bresk úrvalsmynd um
geöveikan, gáfaöan sjúkling.
Aöalhlutverk: Alan Bates,
Susannah York og John
Hurt.lsl. texti.
Stórgóö og seiömögnuö
mynd. -k + ★ Helgarp.
Sýnd kl. 9.
Bönnuö innan 14 ára
Tígrisdýrið snýr aftur.
Ný ofsafengin og spennandi
Karate Vnynd.
Aöalhlutverk. Bruce Li og
Paul Smith.
lslenskur texti.
Sýnd kl. 5-7 og 11
Bönnuö innan 16 ára.
HIÐ RÉTTA SAMHENGI
Þaö er ekki oft sem blaöa-
menn veröa varir viö viöbrögö
af skrifum slnum. Þaö kemur þó
fyrir, helst ef 'fariö hefur veriö
meö rangt mál, eöa einhver tel-
ur aö fariö hafi verið meö rangt
mál. Efni fjölmiölanna er hins-
vegar sjaldnar tekiö til umræöu
i þeim tilgangi aö skilgreina
hvaöa erindi þaö á til lesenda.
Þetta geröist þó isiöustu viku.
Þjóöviljinn gagnrýndi harölega
uppsláttarfrétt VIsis um „ljóta
aökomu I leiguhúsnæöi á vegum
Félagsmálastofnunar Reykja-
vikur”. Þjóöviljinn sakaöi VIsi
um aö „selja ógæfu annarra” og
gera sér fremur mat úr lifnaö-
arháttum ógæfusams fólks en
deila á aöbúnaöinn sem þaö býr
viö. Viö þetta má svo bæta
spurningunni um þaö hvaöa
hugmyndatengsl þessi frétt
vekur hjá lesendum. Vekur hún
þá til umhugsunar um, aö eitt-
hvert þjóöfélagslegt mein sé
undirrót ógæfu þessa fólks, eöa
aö Félagsmálastofnun ali viö
brjóst sér róna og vesalinga?
Annaö er athyglisvert viö
frétt Vísis. Þaö er myndanotk-
unin. Notkun ljósmynda og hlut-
verk þeirra I blaöamennsku hef-
ur til þessa veriö litill gaumur
eefinn. Viöast annarsstaöar er
blaöaljósmyndun þó gert jafn
hátt undir höföi og blaðaskrifum
(þriöji þátturinn er útlitsteikn-
ing.) Þar sem blaöaljósmyndun
er metin aö veröleikum er hlut-
verk myndanna ekki taliö vera
aö skreyta hinn skrifaöa texta,
heldur miklu fremur aö vera
sjálfstæöur þáttur I fréttafrá-
sögnum, til stuönings og upp-
fyllingar textanum.
Meö hliösjón af hinu gamla
klnverska spakmæli „ein mynd
segir meira en þúsund orö” ætti
mikilvægi blaöaljósmynda aö
vera ljóst. Notkun þeirra er þá
ekki slöur vandasöm en meö-
ferð hins skrifaöa orös.
1 ljósi þessa má segja, aö þaö
sem gerir ljósmynd „góöa
mynd”, sé aö miklu leyti þaö
sem yfirleitt gerir efni blaöa
„gott efni”. Þaö sem gerir, aö
• fólk veitir fyrrnefndum mynd-
um Vísis athygli, gæti fyrst og
fremst veriö mannleg forvitni
um það hvernig annaö fólk hef-
Þessar myndir gætuþó veriö
réttlætanlegar, og jafnvel þjón-
aö einhverjum tilgangi, ef máliö
heföi veriö sett I þjóöfélagslegt
samhengi I textanum. Þaö var
þó ekki gert, eöa I mjög litlum
mæli aö minnstakosti. Hver er
orsök ógæfu þessa fólks? Er hún
eingöngu þvl sjálfu aö kenna,
VISIR SH0ÐAR SORQARTUN 27 I REYKJflVIK’
Hrikaleg að-
koma í leigu-
húsi Félags-
málastolnunar
eöa hefur þaö lent undir i lífs-
baráttunni af einhverjum öör-
um orsökum? Og mikilvægasta
spurningin: Er þetta raunveru-
lega einangraö fyrirbæri, eöa
lítill angi af vandamáli, sem er
aö mestu sveipaö dularhjúp
þagnarinnar.
Sá mikilhæfi (og umdeildi)
rannsóknarblaöamaöur
Gönther Walraff hefur einmitt
varaö blaöamenn viö þvi aö
fjalla um eymd og óhamingju
ur þaö. Jafnframt kitla þessar
myndir hugsanlega sjálfsá-
nægju fólks. Þær sýna fram á,
aö aörir hafa þaö verr, og þaö
hefur sjálft komist þolanlega
áfram I llfinu(þrátt fyrir allt).
einstaklinga eins og um einstök
og einangruö fyrirbæri sé að
ræöa. Hans aö»erö er sú aö finna
dæmi um þaö sem miöur fer og
nota þausiöan til aö sýna fram á
sjálfa meinsemdina, sem oftar
en ekki er aö leita hjá öörum en
fórnarlömbunum sjálfum.
Þetta leiöir hugann aö um-
ræðum undanfarinna mánaöa
um „opiö og lokaö” kerfi. Um
þaö er deilt, hvort Islenskar
opinberar stofnanir séu „opn-
ar” eöa „lokaöar” — hvort em-
bættismönnum séu útbærar
upplýsingar til fjölmiöla eöa
ekki. Reynsla blaöamanna I
þessum efnum er misjöfn, þótt
hun sé yfirleitt sú, aö upplýsing-
ar liggi ekki á lausu.
tslensk stjórnvöld hafa heldur
enga upplýsingaskyldu. Þaö er
á valdi yfirmanns hverrar
stofnunar aö ákveöa hvaöa upp-
lýsngar eru gefnar fjölmiölum.
Þama erum viö talsvert langt á
eftir grannlöndum okkar —
meira en 200 árum á eftir Svi-
um, en átta árum á eftir Norö-
mönnum. Frumvarp til laga um
upplýsingaskyldu stjórnvalda
var reyndar lagt fyrir Alþingi
fyrir nokkrum árum, en þaö
hlaut aldrei afgreiöslu,Slik lög
eru nauösynlegt til aö
blaöamenn hafi að minnstakosti
hugmynd um hvaöa upplýs-
ingar þeim ber aö fá. I málum
sem þessu húsnæöismáli VIsis
er öl dæmis ljóst,aö eölilegt
væri aö kanna starfsemi
Félagsmálastofnunar. Ekki til
aö afhjúpa þar eitt eBa neitt,
heldur komast aö þvl, hvort
þetta einstaka dæmi er aöeins
eitt af fleirum, og hvort mögu-
legt er aö fá einhverja mynd af
stööu drykkjusjúkra i Reykja-
vík, utangarðsmanna, fátæktar
eöa ööru I þá veru. Svo er eftir
aö vita hvort sllk athugun leiöir
I ljós vanrækslu eöa jafvel af-
glöp, þótt sllk leit aö syndasel-
um eigi ekki aö vera leiöarljós I
starfi blaöamanna.
Þegar hlutverk fjölmiöla er
rætt af alvöru koma ræöur
manna gjarnan niöur i hugtak-
inu „almenningsheill”. Þetta
bar á góma á ráöstefnu sem var
haldin um siöustuhelgi á vegum
Upplýsingaþjónustu Bandarikj-
anna meö islensku fjölmiöla-
fólki, Bonnie Angelo frétta-
stjóra Time/Life I London og J.
Herbert Altschull prófessor I
blaöamennsku viö blaðamanna-
háskólann I Indiana I
Bandarlkjunum. „Almennings-
heillahugtakiö” var mjög skýrt
i huga frú Angelo, er prófessor-
inn skaut inn I umræöuna mjög
þörfu umhugsunarefni, semsé:
„Hver ákvarðar hvaö er til al-
menningsheilla? ’ ’
Þessi athugasemd prófessors-
ins sýnir betur en margt annaö,
aö tilvera fjölmiöla er ekkert
einkamál þeirra sem aö þeim
standa. Þeir eru fyrst og fremst
þjóöfélagslegt afl, semá aö gæta
hagsmuna almennings, og þurfa
aö vera opnir fyrir umræöu um
þaö hverjir þessir hagsmunir
raunverulega eru.

TOPP
Litsjonvarpstæki
á veröi sem á sér ekki hliöstæöu
sitöra
Enflir milliliöir
Ar» ábyrgö
— 3 ár á myndlampc.
26“ 655.500
staðgr. 622.500
Taakin koma i gámum beint
frá framleiðandfi.
Ekta viöarkassi
Palisander- Teck- Hnota
SJÖNVARPSVIRKINN
ARNARBAKKA 2
Verzlið beint við fagmanninn,
það tryggir örugga þjónuatu.