Helgarpósturinn - 18.07.1980, Blaðsíða 24

Föstudagur 18. júlí 1980
2 4
Jie/garpústurinn._
„Hvernig getur leikarinn
veriö sem heiöarlegastur?'f
Árni Pétur , Krökuleikari, sóttur heim
Nú stenduryfir mikil leikiistar-
hátfð f Kaupmannahöfn sem ber
nafnið Festival of Fools. Þetta
væri svosem ekki I frásögur fær-
andi ef að ég hefði ekki rekist á
það að leikflokkurinn Kraka ætti
að troða þarna upp. Flokkur þessi
saman stendur af nokkrum ts-
lendingum sem og fieiri góðum
mönnum. Einn þeirra, Arni Pétur
Guðjónsson( er fórnarlamb mitt
að þessu sinni. Hann mun Hklega
birtast á sjónvarpsskerminum
seinni part sumars f kvikmynd
sem ber heitiö Vandarhögg og
Hrafn Gunnlaugsson leikstýröi.
Ég heimsótti Arna Pétur f
Kaupmannahöfn þar sem hann
hefur búið I nokkur ár. Hann hef-
ur komið sér vel fyrir I Ibúð sinni
á Frederik den V’s vej, ásamt
sambýliskonu sinni Þóru Arna-
dóttur og 4 mán. dóttur þeirra,
Aðalbjörgu. Við komum okkur vel
fyrir f stofunni og undir kaffi af
frskum ættum hófum við samtal-
ið.
— Hvernig stóö á þvi að þú
fórst aö leika f kvikmynd?
— Ég hef aldrei leikiö í kvik-
mynd fyrr og þvi var ég alveg
æstur I aö prófa eitthvaö nýtt.
Mér leið alveg eins og súper-
stjörnu, aö fljúga heim og til Ak-
ureyrar eingöngu til þess aö leika
I kvikmynd! Þetta gekk nú svo
langt aö þaö var þarna ein akur-
eysk stelpa sem átti aö gæta bún-
ingarma og einhverju sinni, þegar
ég var búinn aö vera í tveggja
tima leiktörn, þá fór ég inn i bún-
ingsherbergiö, henti hverri spjör
út I loftið eins og leikaratöffari og
aö lokum endaöi þetta þannig aö
hún fékk skitugan sokkinn i and-
litiö á sér. Eftir þetta sljákkaði
aöeins í mér og ég reyndi aö haga
mér eins og maöur. Hugsaöu þér,
þaö var einn til þess aö sjá um
ieikbúninga, annar til þess aö sjá
um lýsingu o.s.frv. Maöur er van-
ur aö þurfa aö fást viö allt slikt
sjálfur. Fyrsti lærdómur sem ég
dró af þessu var: Þetta er ekki
mitt verkefni, vertu ekki aö
skipta þér af þvf sem þér kemur
ekki viö.
— Hvaöa leikhlutverk lékstu
þarna?
— Leikhlutverk Zeta. Þetta er
tiskumódel, sem hefur aflaö sér
frægöar iútlöndum. En til þess aö
vera módel þá þarf maöur aö
vera ungur og vegna aldurs þá er
stjörnuferill Zetu á niöurleiö.
Þetta er voöalega „streit” gæi og
mjög andstæöur mér. Mér þótti
hann óskaplega ógeöfelldur fyrst,
en min vinna er fólgin i þvi aö
skilja hann og aö lokum, langa til
aö vera hann.
— Hvaö ertu aö gera hér I
Kaupmannahöfn?
— Ég er nú aöallega aö slást
viö hana dóttur mina um hvort ég
eigi aö fara á fætur einum tima
fyrr eða seinna. Svo reyni ég aö
fara á Krökuæfingar, viö erum aö
vinna aö götusýningu núna þar
sem ég leik rauöan púka, sem tal-
ar ýmist barnamál, sem ég er i
óöa önn aö læra af Aöalbjörgu eöa
fingramál sem ég er einnig aö
læra núna. Svo er ég, Margrét
Arnadóttir (sem er meö i Kröku)
og Cher sem er amerisk danskona
(koreograf) aö vinna saman aö
sýningu, þar sem viö reynum aö
setja saman dans, söng og leik. Sú
sýning fjallar um þrjú systkini
sem hittast eftir langa fjarveru
og rífja upp hvaö á daga þeirra
hefur drifiö. Þetta er frekar al-
varlegt stykki sem veröur senni-
lega fullgert um næstu jól. Svo
skúra ég á kvöldin fyrir barna-
rúmi og klifurgrind. Heyröu, mig
vantar einmitt góöa og trausta
stúlku Ur Skagafiröi, til þess aö
passa fyrir mig, ef einhverjar
heföu áhuga þá....
— Hvers vegna Kaupmanna-
höfn?
— SU tegund leiklistar sem ég
vinn viö, tilraunaleikhús, er þess
eölis aö ég verö sifellt aö vera
leitandi, vinnandi hérna get ég
framfleytt mér á veturna meö þvi
aö kenna i 10 tima á viku. Ef ég
væri á Islandi þyrfti ég sennilega
aö vinna 18 tima á dag I frystihúsi
til að fá sama kaup. Það gefur
augaleiö, aö þaö er meiri timi til
þess aö æfa sig hérna. Sumsé
þetta er aöallega peningasparn-
aöur. Onnur ástæöa fyrir þvi aö
viö Margrét komum til Hafnar er
aö þær hugmyndir sem aö viö höf-
um um leiklist eru þess eölis aö
maöur þarf helst aö vera á meg-
inlandinu til þess aö ná sambandi
viö góöa leikstjóra sem geta
kennt okkur og til þess aö maöur
geti hreinlega fylgst meö. Við
höfum fengiö góöa kennara t.d.
frá Paris, Peter Brooks og einn
frá Teater Labratorium I Pól-
landi (Grotowski leikhúsið). En
þaö er þetta meö hana Aðal-
björgu, hún á ekki aö alast upp I
Kaupmannahöfn, á næstu 4-5 ár-
um fer ég því sennilega aö mjaka
mér til landsins, aö ég tali nú ekki
um ef herinn fér úr landinu.
— Hvaöa tjáningarmöguleika
finnst þér þin stefna hafa fram-
yfir heföbundna ieiklistarstefnu?
— Þegar ég var litill krakki þá
var þaö tvennt sem mér þótti
skemmtilegt. Aö fara i skemmti-
siglingu meö Gullfossi og i leik-
húsiö til aö sjá leikrit. Svo þegar
ég byrjaöi á mótþróaskeiöinu og
fór sjálfur aö leggja stund á leik-
list þá hætti ég bæöi aö þola leik-
hús og leikara. Mér fannst leikar-
ar bæöi heimskir, vitlausir og til-
geröarlegir. Þá var þaö einu sinni
aö kærastan min bauö mér I leik-
hús og hótaöi þvi aö færa sig á
næsta bekk ef ég færi aö humma
og stynja og gæti ekki hagaö mér
eins og maöur. En hvaö geröist?
Jú, mér til mikillar undrunar þá
stórskemmti ég mér og fordóm-
arnir féllu. Heföbundnir leikarar
nota sina eigin tækni en ég er enn-
þá aö leita aö minni eigin tækni og
finn hana sjálfsagt aldrei. Sú
spurning sem brennur á vörum
mér er þessi: Hvernig getur leik-
arinnveriösem heiöarlegastur og
hvernig er hægt aö brúa biliö milli
áhorfenda og leikaranna, milli
min og þln. Þaö sem fyrir mér
vakir er leit aö einhverjum miöli
eöa sambandi. Þaö kemur fyrir
aö maöur nær þessu sambandi
sem er annaö og meira en þaö
samband sem maöur hefur dags
daglega. Stundum ná t.d. tveir
leikarar þessu sambandi sem viö
köllum þriöja afliö. Þetta er eitt-
hvaösem er ofar okkar skilningi.
Maöur skynjar þaö þegar þaö
gerist, þaö sama er meö
áhorfandann, en orö fá þvi eigi
lýst.
— Hver er munur á leikhús-
pólitik Dana og Islendinga?
— HUn er jafnslæm á báöum
stööum. Danir sletta aö visu smá-
peningum i fólk, en þvl fylgir óg-
urleg kvöö. Þeir leikhópar sem
styrktir eru, þurfa aö sýna I
kringum 200 sinnum á ári. Þaö
gerir þaö aö verkum aö fólkiö get-
ur ekki unniö saman, heldur
þarf þaö aö dreifa sér i smáhópa
um hverja sýningu. Sumir hverjir
öfunda okkur i Kröku af þvi aö viö
erum frjáls og óháö og getum gert
þaö sem okkur sýnist. Hitt er al-
gjör geöveiki! Þessir hópar lifa
aöallega á þvl aö þaö eru ýmsir
skólar og stofnanir sem kaupa
sýningar. Kraka sýnir yfirleitt
leiklistarverkstæöi (workshops).
Og er meö Utileikhus eöa götu-
leikhús. Og um daginn, þaö var
alveg frábært, þvi þá sýndum viö
I afmælisboöi 7 ára prestsdóttur.
Presturinn vildi heldur láta fólkiö
hittast, vildi heldur eyöa pening-
um i okkur, heldur en aö kaupa
tertur og dót. Hann keypti okkur
af einskærri hugsjón.
— Hvernig er þaö Arni, komst
þú ekki einhvern tima inn i Rikis-
leiklistarskóla Dana?
— JU, ég var þar i eitt ár, á
þeim tfma kynntist ég einmitt
mörgum nýjum stefnum, en þaö
var svo skrýtiö aö þaö var fyrir
utan skólann sem aö ég kynntist
þeim. Aö leggja stund á Íeiklist
er fyrir mér heilagur hlutur og þó
að ég geti logiö ails staöar annars
staöar, þá get ég ekki logið i leik-
listinni. 1 þessum skóla var 1/3
hluti námsefnisins sem kom mér
aö einhverju leyti aö gagni. Ég
skrópaði þvi vandlega I hinum 2/3
hlutunum, sem haföi aldrei gerst
áöur i sögu skólans og á endanum
voru gerö ný lög þess eölis, aö sá
sem ekki mætir þrisvar fær viö-
vörun. Ég tók ekki sönsum og aö
sjálfsögöu var mér sparkaö út.
Ég man aö ég dansaöi af gleöi þvi
aö mér fannst ég loksins veröa
frjáls. En svo kom auövitaö bak-
slagið. Hvaö skyldu mamma og
pabbi segja og frændur og frænk-
ur. Og hvaö skyldi nú veröa um
mig. Ég sé ekki lengur eftir þessu
þvi mér finnst ég hafa fengiö góöa
aöstoö viö aö læra á mitt hljóö-
færi, mig sjálfan.
— Stefniö þiö aö þvi aö vera
pólitisk?
— Já. Viö erum pólitisk og vilj-
um gjarnan vera enn pólitiskari
en viö erum. Ég held aö viö séum
öll sammála I Kröku um þaö aö
viö trúum ekki á stjórnarfyrir-
komulagið eins og þaö er I dag.
Maöur berst hetjulegri baráttu
fyrir aö vera sjálfum sér sam-
kvæmur og biöur stööugt ósigur.
Viö gerum okkur grein fyrir þvi
aö þaö erum ekki bara viö, heldur
okkar nánustu, kannski allur
heimurinn. Aö vera hamingju-
samur er hlutur sem maöur þarf
aö telja sjálfum sér trú um. Viö
skulum ekki vera aö flokka þetta
undir eina stefnu frekar en aöra.
Ég hef alltaf veriö meövitaöur
pólitiskur alveg frá þvi aö ég
fæddist. Ég trúi þvi aö eitthvaö
betra sé til og ég vil berjast fyrir
þvl. Viöafskræmum aö visu veru-
leikann I Kröku og sýnum fárán-
legar hliöar af honum, fólk sem er '
ööru vlsi, fólk sem bregöur út af
vananum, og fellur ekki inn i
kerfiö, og viö höfum tekið ást-
fóstri viö þaö.