Helgarpósturinn - 27.02.1981, Blaðsíða 4

'Föstudagur 271. febrúar 1981 ^JlslQdrfJOStUrÍnrL-.
NAFN: Kristjana Milla Thorsteinsson STAÐA: Viðskiptafræðingur FÆDD: 26. mai 1926
HEIMILI: Haukanesi 28, Arnarnesi, Garðabæ HEIMILISHAGIR: Eiginmaður, Alfreð Elíasson,
6 börn BIFREIÐ: Engin ÁHUGAMÁL: Bókalestur, íþróttir, leiklist og myndlist
„Mitt fyrsta verk að láta Sigurð fara”
Ennþá cinu sinni hefur umræöan um Flugieiöir skotiö upp koliinum. llluthafafundur hjá félaginu
samþykkti ekki aft fjölga i stjórn félagsins, eins og stjórnin haffti þó lagt til. Þetta varft til þess, aft íull-
trúar rikisins koma ekki inn istjórnina fyrr en i fyrsta lagi á aftalfundi Flugleiöa, sem verftur haldinn
aft nokkrum mánuftum liönum.
Þaft var aftallega Kristjana Milla Thorsteinsson, eiginkona Alfreðs Elíassonar fyrrverandi forstjóra
Fluglcifta, sem barftistgegn þessari fjölgunartillögu. Hún og hennar fólk haffti sitt Igegn.
Kristjana hefur verift óþreytandi i gagnrýni sinni á núverandi valdhafa i Flugleiftuin og talift þá ckki
hafa hæfileika til aft stýra félaginu. Þaft hafi fallandi gengi Flugleifta augljóslega leitt i Ijós.
Kristjana Milla er i Yfirheyrslu um málefni Flugleiöa.
Nú stóöst þú gegn þvi aft fjölgaö3
yrfti í stjórn Flugleifta og rikift
fengi þar tvo fulltrúa. Hver var
ástæftan fvrir þessari afstööu
þinni?
„I fyrsta lagi var þaft vegna
þess að mér finnst 11 manna
stjórn of fjölmenn, alveg nægilegt
aft 9 skipi stjórnina, auk þess sem
stutt er siðan fækkaft var úr 11 i 9
og þvf alveg ástæftulaust aft fara
aft fjölga aftur núna, sérstaklega
þar sem reksturinn hefur dregist
saman.”
Nú hefur þú einnig sagt, aft þú
teldir rétt aft rikisstjórnin heffti 2
menn af 9 i stjórn Flugleifta en
ekki 2 af 11. Vilt sem sagt aukin
áhrif rikisins innan stjórn-
arinnar. Siftan hvenær hefur þú
verift áhugasöm um aft ríkift yrfti
sterkt i stjórn Flugleifta?
„Staöreyndin er sú aft
Eimskipafélag Islands hefur haft
og hefur ennþá 20% hlutafjár i
Flugleiðum og vift höfum orftift
vör við þaö og hefur komið greini-
lega fram, aft þaft hefur öll völd og
getur ráftift þvi sem þaft vill. Þaft
hefur bæfti þaft marga i stjórninni
og áhrif almennt á reksturinn aö
Eimskipafélagift getur i raun
ráðift öllu i félaginu. Okkur finnst
þaft alveg ástæðulaust og þá sér-
staklega þar sem Eimskipa-
félagift er flutningsfyrirtæki og
Flugleiftir iika og þaö mjög óeöli-
legt aö eitt.flutningafyrirtæki eigi
hlut i öðru flutningaíyrirtæki,
sem það er i samkeppni vift”.
Hvaft heldur þú aö Eimskip sé
sterkt í þessari 9 manna stjórn
Flugleifta?
„Viö höfum alltaf litift svo á að
Eimskipafélagsvaldift hafi yfir
sex mönnum aft ráfta i stjórninni,
en Loftleiftaarmurinn hafi þrjá
menn.”
En nú viltu auka völd rikisins i
stjórninni. Ertu aft vonast til þess
aft þeir fulltrúar standi meft
ykkur Loftleiftafólki?
„Já, ég geri mér vonir um aft
fulltrúar rfkisins muni reyna að
taka málefnalega afstöftu hverju
sinni, en fylgi ekki einhverjum
armi, heldur geri þaft sem er best
fyrir félagið.”
En er þaö i anda hinna gömlu
Loftleiftamanna, aft rikift taki
virkan þátt i stjórn félagsins?
Skýtur þaft ekki skökku við, aft
Loftleiöaliðið vilji nú ieifta ríkift
til aukinna áhrifa?
„Ég hef alltaf verift mjög mikiö
meft einstaklingsframtaki og er
þaö náttúrlega enn, enda
byggftust Loftleiöir upp á þvi i
gamla daga. En eftiraft rikiö kom
inn i dæmið og þessi vandræfti
komu upp viðvikjandi rekstri
Flugleifta, þá finnst mér eðlilegt
aft rikið taki heilshugar þátt, en
ekki sem einhvers konar vifthengi
utan á stjórnina sjálfa.”
Sagan segir aft þú hafir haft
samband vift Steingrfm
Hermannsson, nábúa þinn og
sa mgönguráftherra fyrir hlut-
hafafundinn hjá Flugleiftum um
daginn og meö ykkur hafi tekist
samkomulag um aft fella tillögu
stjórnarinnar um fjölgun. Hvaft
er til i þessu?
„Ég held aö þetta sé bara
skáldskapur. Aft visu þekki ég
Steingrím vel i gegnum árin,
bæfti vegna þess aft viö höfum
verið nágrannar lengi og svo höf-
um vift líka talaft vift hann sem
samgönguráftherra, en þær
viftræftur hafa fariö fram niftri i
ráftuneyti.”
En studdu fulltrúar rikis-
stjórnarinnar þig i þinni andstöftu
gegn fjölgun fulltrúa i stjórn
Flugleifta -r- sem sé aft þeir vilji
gjarnan 2 fulltrúa af 9, i staft 2 af
11, eins og tillagan gekk út á?
„Stjorn Flugleiöa leit svo á, aft
hún heffti verift aö höggva á ein-
hvern Gordonshnút meft þessari
fjölgunartillögu, en þaft er alger
misskilningur. Mér finnst ekki
óeftlilegt aö ríkisstjórnin meft sin
20% eigi 2 fulltrúa i stjórn af 9.
Þaft er mergurinn málsins.”
En hver heldur þú aft skoftun
Steingrfms og rikisstjórnarinnar
hafi verift á þessu atrifti?
„Hún tók ekki beinan þátt i af-
greiðslu málsins, en ég lýsi
ánægju minni meft þaft, aft okkur
tókst aö stööva þessa fjölgunar-
tillögu. Það sýnir styrk okkar.”
Hvafta „vift” eru þetta sem þú
talar um?
„Þaft er fólkift sem finnst Flug-
leiftum ekki vera vel stjórnaft og
að þurfi aft breyta til. Margt af
þessu fólki er fyrrum Loftleifta-
fólk, en alls ekki allt.”
Margirvilja halda þvi fram, aft
þetta sé ósköp fámennur hópur og
þú standir nánast ein i þessari
baráttu, eins og hrópandi i eyfti-
mörkinni.
„Þaft eru mjög margir sem
standa meft mér i þessu. Þaö er
t.d. þetta nýja félag Fjöleign. Þaft
er mikift aft hugsa um þessi mál
og vill gjarnan breyta til i Flug-
leiftum, alveg eins og aft byrja i
einhverju nýju. Þaft eru yfir 100
hluthafar i þvi félagi og þeir eru
allir á sama máli og ég
viðvikjandi núverandi rekstri
Flugleifta. Aöalástæftan fyrir þvi,
aft mest ber á mér þegar
gagnrýni á yfirstjórn Flugleifta er
borin fram, er aft stór hluti af
þessu fólki var starfandi hjá
Flugleiftum, og þá gat þaft ekkert
sagt þvi þá gat þaft átt von á þvi
aft veröa rekift. Siöan leiö sú hætta
hjá, þvi mikið af þessu fólki var
hvort _sem er rekift. Siftan hafa
mun fleiri gagnrýnisraddir fengift
að heyrast. Svo er þaft lika, aft
fólk er óvant aft standa upp á
fundum og einnig hitt aft þaft þorir
ekki aft fara f blöðinj þvi þá er
sagt aft þetta séu Gróusögur,
kjaftagangur og annaö i þeim
dúr. Fólk vill og verftur þvi aft
fara varlega i baráttu sinni vift
stjórn Flugleifta.”
Þú vilt sem sé ætla aft þeir
starfsmenn sem hafi leyft sér aft
gagnrýna ýmsa þætti i starfsemi
Flugleifta hafi undantckningarlit-
ift fengift og fái reisupassann fyrr
efta siftar?
„Þeir eru aö minnsta kosti sett-
ir á svartan lista, þaft er alveg
greinilegt. Þaft er t.d. margt
starfsfólk sem jafnframt er hlut-
hafar, sem ekki þorir aft gefa
okkur umboö á hluthafafundum,
þvi valdamenn hjá Flugleiðum fá
afrit af ölhim umboðum sem gef-
in eru og sjá þvi hverjir gefa
okkur slfk umboð. Svo er einnig
annað, sem Flugleiðaforkólfar
nefna vinnusparnaö, þegar einn
hluthafi hefur t.a.m. 165 atkvæfti,
þá fær hann einn atkvæftaseftil i
hendur, sem á stendur 165
atkvæfti og kvittar fyrir móttöku
seðilsins. Þaft er þvi enginn vandi
fyrir þá sem st jórna aft fletta þvi
upp hvernig þessi maftur greiddi
atkvæði.
Þetta eru þvi merktir atkvæfta-
seftlar og þvi varla leynileg kosn-
ing. Þettaatrifti ætlum við aft at-
huga nánar, þvi ég veit ekki til aft
atkvæöagreiösla sé neins staftar
meft þessum hætti.”
Þú segir meft öftrum orftum aft
yfirstjórn Flugleiöa haldi starfs-
mönnum og ýmsum hluthöfum I
heljargreipum óttans meft svipu
uppsagna og atvinnuleysis yfir
höffti þeirra?
„Þaft bendir margt til þess, já.”
Er þaft keppikefli hins nýja
félags, Fjöleign, aft verfta keppi-
nautar Flugleifta og helst koma
þvi á hné?
„Ekki endilega, heldur vildum
viö alveg eins fá aukin áhrif á
rekstur Flugleifta, þannig aö fyr-
irtækift myndi vikka út sina starf-
semi, frekar en aö draga enda-
laust saman.”
En sérftu á þvi möguleika i
næstu framtift aft þú og þinir
stuftningsmenn komist til vegs og
virftingar i Flugleiftum?
„Já, þaft getur allt eins orftift.”
Samt er ykkar hlutur afteins
20% af hlutafé. Hvernig getur
slikt tekist?
„Ég vonast jafnvel til þess, aft
sett veröi lög sem kvefti á um þaö,
aft eitt flutningsfyrirtæki megi
ekki eiga stóran hlut i öftru
flutningsfyrirtæki. Slik lög eru i
Bandarikjunum og viftar og ef
slikt yrfti aft reglu hjá Flug-
leiftum, þá myndu völd
Eimskipafélagsins minnka veru-
lega. Þá gæti myndin breyst aft
mun.”
Hvernig hefur Sverrir nágranni
þinn Hermannsson tekiö i þinar
hugmyndir i flugrekstrarmálum?
„Mér finnst hann hafa verift
ákaflega vinsamlegur. Hann hef-
ur sýnt mikinn áhuga á þvi aö
reyna aö bæta ástand þessara
mála, sérstaklega vegna þess hve
atvinna margra er þarna i veði.”
Heldur þú því statt og stöftugt
fram aft meirihluti stjörnar Flug-
leifta geti ekki valdift verkefni
sinu? Aft stjórnendur fyrirtækis-
ins séu ekki hæfir til aft sinna
þessum þætti samgöngumála til
og frá islandi?
„Stjórnendur fyrirtækisins
hafa greinilega sýnt þaft, aft þeir
eru ekki hæfir. Á erfiftleikatima-
bilum hafa þeir ekki tekift rétt á
hlutunum og afleiðingarnar sjá
allir. Afteins hugsaft um aft draga
saman og síftan draga meira
saman. Og það kostar auðvitaft
uppsagnir á uppsagnir ofan i
kjölfar samdráttarins. Þetta get-
ur ekki verift merki um gófta
stjórnun á fyrirtæki.”
Værirþúbúin aft láta forstjóra
fyrirtækisins, Sigurft Helgason
fjúka, ef þú fengir aft ráfta?
„Ég hugsa þaö. Ég efast raunar
ekkertum, aö þaft heffti verift mitt
fyrstaverk, aft láta Sigurft fara.
Yfirleitt er þaft þannig i öllum
hlutafélögum, aft stjórnin skiptir
um forstjóra þegar illa gengur.
Þaft hefur greinilega komift fram
aft Siguröur Helgason hefur ekki
hæfileika til aö reka fyrirtæki eða
hafa samskipti vift fólk.”
Hvernig er samband ykkar Sig-
urftar i dag? Talist þift vift?
„Vift sjáumst nánast aldrei. Ef
þaö kemur fyrir, þá bjóöum vift
góftan daginn. Þaö er látift
nægja.”
Nú litur þú mjög gjarnan til
blómatimabils Loftleifta i þinni
umfjöllun. En er ekki óraunhæft
aft ætla aö slíkt blómaskeift geti
runnift upp vift núverandi aft-
stæftur? Hefurftu trú á þvi aft slikt
geti endurtekift sig?
„Ég hef trú á þvi, aft hægt sé aft
finna leiöir til aft rétta vift ástand
Flugleiöa, a.m.k. þannig aft hægt
sé aft halda i horfinu, en ekki ætið
draga i land. Vift sjáum Cargolux,
sem er tiltölulega ungt félag, sem
var stofnaft meö aftstoft Islend-
inga. NU er þaft 3. stærsta flutn-
ingaflugfélag i heiminum. Ég
held ákveftift aft ef stjórn Fiug-
leiða heffti sýnt þvi verulegan
áhuga aft leita aft nýjum verkefn-
um, þá heffti þaft tekist.”
Hvaft myndir þú gefa ef þú
sætir i forstjórastóli Flugleifta?
„Ég myndi byrja á þvi aft end-
urnýja flugvélaflotann og fá hag-
kvæmari vélar á leiftirnar. Þá
myndi ég láta gera nákvæma
rannsókn á þvi hvar helstu
vaxtarbroddarnir væru i flug-
málunum, auk þess sem brýnt er
að nafn Flugleifta fái traust
farþega á nýjan leik, þvi ef fólk
hefur ekki traust á flugfélagi, þá
flýgur þaft ekki með þvi, ef þaft
kemst hjá þvi."
Og hefur þú trú á þvi, aft meft
styrkri stjórn aft þinu skapi gætu
Flugleiftir náð sér á strik á nýjan
leik? Og i framhaldi myndir þú
vera tilbúin til aft leggja allar
þínar eigur aft vefti gagnvart sliku
fyrirtæki?
‘ „Já, ég hugsa að ég myndi gera
þaft, þvi ég hef trú á þvi aft með
réttum mönnum og ráftum megi
reka hér sterkt og öflugt flug-
félag.”
Finnift þift glöggt fyrir þvi, aft
stjórnendur Flugleifta, Sigurftur
Helgason, örn Johnson og fleiri,
finnist sem þú og þinir stuftnings-
menn séuft til óþurftar i þessum
rekstri og sem myllusteinn um
háls þeirra?
„Maður hefur aldrei heyrt þaft
á mæli þeirra, en þeir tala mikift
um það, að allir eigi aft standa
saman og allir eigi aft vera á
þeirra skoftun. Ef einhver leyfir
sér aö andmæla og vera gagn-
stæftrar skoftunar, þáræfta þeirum
sundurlyndi og nifturrif. Þeir vilja
hafa hlutina eins og þeir vilja og
allt annaft segja þeir grafa undan
félaginu. Þaft væri þar af leiftandi
langþægilegast fyrir þá aö enginn
segfti neitt, en ekki jafngott fyrir
félagift að minu mati.”
Hafa þeir viljaft kaupa ykkur út
úr Flugleiftum?
„Ekkihef égorftið vör vift það.”
En hefur þú hugleitt aft gefa
Flugleiftir upp á bátinn og selja
hlut þinn og róa á önnur mift?
„Ekki ennþá, en maður veit
ekki hvað framtiðin leiftir i ljós.”
Hverju spáir þú fyrir um
framtift Flugleifta meft óbreyttri
stjórn, stjórum og stefnu?
„Það er alveg greinilegt aö
Flugleiftir stefna i nákvæmlega
sömu stöftu og Flugfélag Islands
hér á árum áftur. Stjórnendur
félagsins vilja.þaft bersýnilega,
þvi þá gangi þetta bara allt af
sjálfu sér, og þeir þurfa ekki að
hugsa um neitt nýtt, heldur hafa
bara gamla lagiö á þessu.”
Og sæki regluiegan rekstrar-
fjárstyrk til ríkissjófts?
„Já, alveg eins, eins og verkast
vill.”
eftir Guðmund Árna Stefánsson