Helgarpósturinn - 08.05.1981, Blaðsíða 9

helgarpósft irírin Fð5tuda9ur 8- ma'1981_
Óvæntur leikur í stöðunni99
77
ÞaB var á margan hátt
skemmtilegt og sérlega lær-
dómsrikt aB hitta Viktor Korts-
noj stórmeistara og askoranda
um heimsmeistaratitilinn i skák
hér á dögunum og ekki siBur aB
eiga þess kost aB afla fylgis viB
þá baráttu aB hann heimti konu
sina og son úr greipum valdhaf-
anna i Kreml. Kemur þar hvort-
tveggja til aB stórmeistarinn
reyndist viB nánari kynni vera
einkar elskulegur og skemmti-
legur maBur meB ágætan húmor
en ekki sIÐur hitt, aB undirtektir
þeirra manna, sem leitaB var til
um stuBning voru undantekn-
ingarlaust jákvæBar.
ÞaB er kannski óþarft aB
fjalla hér um þá baráttu Korts-
nojs aB fá sovésk yfirvöld til
þess aö leyfa syni hans og konu
aö hverfa úr svokölluöu fööur-
landi sósialismans — svo mikiö
sem búiö er aö ræöa þaö mál hér
á landi. Þaö sem okkur þykir
sjálfsagt réttlætismál viröist
sem sagt vefjast fyrir ráöa-
mönnum austur þar en viö þá
vafninga alla og ýmislegt fleira,
sem komiö veröur aö siöar I
þessu greinarkorni, bætist
framkoma sovéska sendiráös-
ins hér á landi, sem satt aö
segja kom undirrituöum tals-
vert á óvart enda þótt vitanlega
megi viö ýmsu búast úr þeirri
átt. Hér er átt viö neitun sendi-
ráösins viö því að taka á móti
ávarpi og nöfnum stuönings-
manna þess i Kortsnoj málinu.
Þegar kannað var, hvort
sendiherra Sovétrlkjanna heföi
stund til að taka á móti greindu
ávarpi og nafnalista — og þaö
raunar skýrt tekiö fram aö þaö
væri ekki ætlun okkar sem i
nefndinni vorum, aö hefja um-
ræöu um Kortsnoj máliö við þá
sendiráösmenn, var svariö ein-
faldlega þaö, aö ekkert sam-
band mundi veröa opnaö viö
þessa „nefnd” né neinum plögg-
um hennar veitt viðtaka. Nú
getur maöur skiliö aö sendiráö
opni ógjarnan dyr sinar, þegar
menn safnast saman til funda-
halda og vilja slöan koma
ávörpum slikra funda á fram-
færi — en sllku var ekki til aö
dreifa i þessu tilviki. ööru nær.
Þaö var einfaldlega veriö aö
fara fram á að sendiráöiö innti
af hendi þá sjálfsögöu þjónustu
aö koma skilaboöum 200 valin-
kunnra tslendinga á framfæri
viö rétt yfirvöld I Moskvu —
hvorki meira né minna.
En allt um þaö — vonandi
komast skilaboðin samt á
framfæri fyrir tilstilli utanrlkis-
þjónustu okkar og sendiráös i
Moskvu og ætti ekki aö þurfa aö
hafa áhyggjur af þvl. En ástæö-
an til þess aö „hringboröið” er
notaö I dag til þess aö rif ja upp
þetta mál er annaö atriöi —
sannarlega óvæntur leikur —
sem Friörik Ólafsson stórmeist-
ari og forseti Alþjóöa skáksam-
bandsins kveöst hafa leikiö I
Moskvu á dögunum, þegar hann
var þaö eystra að fjalla um
heimsmeistaraeinvigiö og fyrir-
komulag þess viö sovéska ráöa-
menn. Þar kvaöst Friörik ólafs-
son hafa lagt á þaö megin-
áherslu, aö ekki væri jafnræöi
meö keppendum i einvlginu
nema aö Sovétmenn leyföu
þeim Kortsnoj-mæöginum aö
fara úr landi — yröi þaö ekki
leyft mundi núverandi heims-
meistari Anatoly Karpov þurfa
aö sæta þvi aö keppa viö mjög
erfiö skilyröi, þar sem almenn-
ingsálitiö á Vesturlöndum yröi
honum mjög andsnúiö enda
hann skoðaöur sem einskonar
fulltrúi sovéska kerfisins. Þaö
væri því ekki sanngjarnt að
vesalings Karpov keppti viö slík
skilyröi.
Satt best að segja trúði ég
lengi vel ekki eigin augum, þeg-
ar ég las texta, sem gekk út á of-
angreint atriöi, ég var svo mikið
barn að halda aö þaö væri
áskorandinn, sem ætti undir
högg aö sækja — aö hann gæti
þurft aö sæta þvi að sovésk yfir-
völd tækju aö ofsækja konu hans
á ýmsan hátt eða flytti son hans
i mun verri fangabúðir en hann
dvelur nú i — annaöhvort
skömmu fyrir einvigið eöa meö-
an á þvl stæði — ef svo skyldi nú
fara aö honum færi aö ganga
betur. Sovétmenn vildu nefni-
lega eiga þá leiki upp i erminni
og geta notaö slikar aöferöir til
þess aö koma áskorandanum úr
jafnvægi.
En þaö er einkenni á miklum
skákmeisturum aö koma venju-
legu fólki á óvart meö þrumu-
leikjum, aö visu tel ég aö öll rök,
bæöi siöferöileg sem og lagaleg
mæli eindregiö meö þvi aö
Kortsnoj fólkiö fái að fara þaöan
sem þaö vill ekki vera — en
svona eftir á aö hyggja munu
þau vlst litið bita á Sovétfólkið
og þaö veit Friörik Ólafsson
manna best. Og þar hlýtur aö
vera komin skýringin á þessum
óvænta leik hans i Moskvu á
dögunum — og má segja, aö þaö
skipti kannski ekki öllu máli á
hvaöa forsendum Sovétmenn
leyfa mæöginunum aö fara úr
landi — aöalatriðiö er að þau fái
slika heimild.
Og vonandi snýr þessi þrumu-
leikur Friöriks Ölafssonar
Kortsnoj-skákinni og þar meö
heimsmeistarakeppninni þann-
ig, að tafliö vinnist.
Heimir Pálsson— Hrafn Gunnlaugsson — Jónas Jónasson — Magnea J. Matthias-
dóttir — Páll Heiöar Jónsson — Sigurður A. Magnússon — Þráinn Bertelsson
Hringborðið
I dag skrifar Páll Heiðar Jónsson
Væntanlegur
fleira, og Inferno, sem er
kanadisk-itölsk hamfaramynd.
Privatc Lessons heitir mynd
sem Laugarásbió verður með.
Þar leikur Sylvia Kristel aðal-
hlutverkiö, og er ekki aö efa aö
hún muni fækka klæðum all veru-
lega. Electric Horseman, sú
fræga mynd Pollack með Robert
Redford og Jane Fonda sýnir sig
bráðlega, auk Life of Brian, sem
er skopstæling Monthy Python á
lifi Jesú, Resurrection, sem er
dulræn mynd meö þeirri stórkost-
legu leikkonu Ellen Burstyn,
Smokie and the Bandit 2,
framhald þeirra frægu myndar
með Burt Reynolds og Hopscotch
um Cia agent á eftirlaunum, meö
Walther Matthau og Glendu
Jackson.
Háskólabió sýnir um þessar
mundir Fassbinder á mánudags-
sýningum og geta aðdáendur
hans nuddað lófana, þvi i sumar
veröur sýnd enn ein mynd hans,
Die Dritte Generation, sem
fjallarum hryðjuverkastarfsemi.
Með eitt at helstu hlutverkunum
fer Margit Karstensen. Aðrar
væntanlegar mánudagsmyndir
eru Den alvorlige legeftir norsku
kvikmyndageröarkonuna Anje
Breien, og Messer im Kopf, eða
Hnifur i höföi eftir Þjóðverjann
Reinhard Hauff. Myndin fjallar
m.a. um ofbeldi þýsku lög-
reglunnar og fer Bruno Ganz með
aðalhlutverkiö.
A venjulegar sýningar eru
væntanlegar North Dallas Forte
með Nick Gæfu og gjörvileika
Nolte, Night Games eftir franska
17
leikstjórann Roger Vadim,
Hunter, siðasta mynd Steve
McQueen og Agency,
sakamálamynd sem gerist innan
auglýsingabransans.
Gamla bió sýnir fljótlega
Óskarsverðlaunamyndina Fame
eftir Alan Parker, en það þykir
skemmtileg mynd. Enn ein
dulræn mynd verðurá dagskrá og
er þaö Scanners, mynd um fólk,
sem getur jafnvel drepiö meö
hugarorkunni einni saman. Af
öðrum myndum má nefna endur-
sýningu á Börnum Grants skip-
stjóra, svo og nýja mynd úr
Nornafjallasyrpunni, Return
from Witch Mountain.
Þetta verður látið duga i bili, en
önnur bió tekin fyrir seinna.
— GB.
Pjass_________________18
fyrir leik sinn með meisturum
frjálsdjassins og Askell hefur
best Islendinga plægt þann
jurtagarð. Og sjá: alltieinu
birtist Daniel með einn geysi-
langan lúöur og blés rýþmiskt
stef og Askell var með á nótun-
um; hann baröi allt sitt trumbu-
og ásláttarsafn og blés i flautur
og pipur allskonar og svo kom
blúsinn úr kýrhorni Daniels; þaö
hljóp snuröa á þráöinn en sam-
bandið komst fljótt á aftur og
muml og uml og trompet og
flýgilhorn og trumbur og blistur
og allir voru á einu máli að
laugardagskvöldið yröi geggj-
aö. Eftir hlé blés Daniel boplln-
ur og standarda I kompanli meö
tslendingunum. Rýþminn var
dálitiö þungur nema Askell og
Reynir Sigurösson, sem færöist
i aukana með hverju lagi og
brilleraöi á væbinn. Hin rýþm-
iska gleði Daniels haföi smitaö
framvaröarlinuna.
Nýja kompaniið iék með
Daniel i Djúpinu á laugardags-
kvöld. Fyrra settiö var dálltiö
dautt en þaö lifnaöi mikið yfir
strákunum i þvi seinna, enda
varAskell Másson þá kominn i
hópinn meö rýþmavél sina.
Millikaflinn i Djúpinu var dúó
Askels og Daniels og þaö var
mikil skemmtun og nautn fyrir
eyru og augu. Þar var leikiö á
hljóöfærin öll og raddbönd og
glös og flöskur og kinnar og sal-
urinn sveif meö þeim I frjálsri
tjáningu og blúsinn var heitur
og snurðulaus. Geggjaö! Ég
Askell Másson og Ted Daniel fara á kostum I Djúpinu á tónleikunuiu
sl. laugardagskvöld. Ljósm.: Jakob.
held ég hafi aldrei upplifað fyrr
i Reykjavik þennan djass-
klúbbsanda sem bestur er, þeg-
ar hvers augnabliks er beðíö
meö spennu, þvi enginn veit
hvaö getur gerst. Stund tóna-
galdursins.
A sunnudagskvöldiö blés
Daniel standarda og boplínur á
Sögu og satt aö segja er þaö ekki
hans sterka hlið og allt haföi
þetta veriö betur gert fyrr.
Aftrámóti var auðheyrt á Chris
Woods aö þar fór meistarablús-
maöur, þótt kona hans geröi sitt
til aö draga niður alla stemmn-
ingu, þvl satt að segja er langt
siöan heyrst hefur i öörum eins
sleða viö trommusett hérlendis.
Hvað um þaö: Don’t Get Much
Around Anymore eftir Duke var
vel blásiö svoog The Man I
Love, en Chris kýldi það áfram i
nær tvöföldu tempói miöaö viö
sem tiðkast. Að lokum blésu
Woods og Daniel eina parker-
linu og rugluðu henni á alla
kanta, óviljandi þó. Þeirra tón-
list er kynslóð á undan og eftir
meistaranum mikla.
Leiðrétting við Benjamínsgrein
Villur uröu i seinni hluta
greinar þeirra Eddu Bjorgvins-
dóttur og Gisla Runars Jons-
sonar um Mac... Benjamin og
leikhúslif i London. Su fyrri var
villa i tilvitnaöri setningu sem
er rétt svona: ,,to this dagger
whichl see beíore me ". I niöur-
lagi greinarinnar lellu svo niöur
nokkur orö i setningu sem
hljómar svo i heild sinni:
„Svona mætti lengi telja en þaö
hefur nú takmarkaö gildi aö
gera þessari kvoldstund i Old
Vic frekari skil enda uttektin
aðeins til þess gerö aö gela
óreyndum oíurlitla hugmynd
um hvernig er aö upphla raun-
verulega nútima storslysasyn-
ingu á „Benjamin , en symngin
hjá Iönó ogsú á Old Vic eru einu
sýningarnar á „Benjamin'" sem
höfundar þessarar greinar hala
réð fram aö þessu. "
Helgarpósturinn biöst vel-
virðingar á þessum villum sem
valalaust voru oumflyjanlégar
og á valdi þeirra örlagadisa sem
ævinlega eru meö puttana i
„Benjamin."'
Leitað gagna um
Suðurgötuslaginn
Fétur Pétursson, útvarpsþulur,
hefur aö undanförnu unniö aö
gagnasöfnun utn átök þau sem
uröu hér út af Olafi Friðrikssyni
og rússneska drengnum, sem
hann haföi gengið i fööurstaö og
ýmist er nefnt Drengsmáliö eða
Hvítastriöiö.
Pétur héfur á siöustu mánuðum
leitaö víöa fanga I efnisöflun sinni
og rætt viö um 100 aðila sem meö
einhverjum hætti tengdust mál-
inu, bæöi úr rööum „bolsévik-
anna ’ og „hvltliöanna” eöa urðu
vitni að Suöurgötuslagnum. Hann
segist að auki hafa notiö góörar
aöstoöar Baldurs Möller, Aðal-
geirs Kristjánssonar, þjóöskjala-
varðar og sendiherra erlendis.
A dögunum hóaöi Pétur saman
nokkrum öldruðum heiöursmönn-
um, sem áttu það allir sameigin-
legt að hafa staðiö með Ölafi
'heitnum I slagnum. Þetta voru
þeir Hjalti Gunnlaugsson, Krist-
mann Guðmundsson, og Valdi-
mar Stefánsson, sem allir sátu
meö Olafi I fangelsi 23. nóvember
1921, en að auki Jafet Ottósson
sem var meö ólafi skömmu áöur
eða 18. nóvember. Var myndin
sem hér fylgir tekin viö það tæki-
færi.
Pétur ætlar ekki að láta hér við
sitja heldur vill hann nota tæki-
færið og skora á alla þá sem sitja
inni meö Vitneskju um þetta mál
eöa eiga i fórum sinum bréf eöa
skjöl, þar sem vikiö er að þessu
máli, aö koma þvi á framfæri við
sig. Pétur segir ennfremur, aö sér
sé einnig mjög I mun aö komast i
sambanu viö einhvern sem kann
deili á v-ing ;ökomu Natans Fried-
mans i 'f. '.931 e" hann dvaldist
þá hér ; fáeinar vikur. Pétur
leggur áherslu á, aö enn séu á lífi
nokkrir verkalýðsforustumenn,
sem staöiö hafi i eldlinu barátt-
unnar á þessum árum en hafi
látið hjá liða aö skrá hjá sér
minningar um þessa atburöi, og
sagöi Pétur aö nú væru allra siö
forvöö aökoma þeim á fram færi.