Helgarpósturinn - 30.10.1981, Blaðsíða 19

hpilrjFirpn^tl irinn Föstudagur 3Ó. október 1981
„Enn að einhverju
leyti hippi"
— segir Leifur Hauksson
bóndi á Ströndum
„Ég held, aö menn leggi ekki sömu
merkingu i þaö niína. Hja flestum þeim
yngri er þetta frekar neikvætt. Nú oröiö
hafa menn verið hippar, ef þeir hafa
gengiö meö sitt hár eöa hárband, en ég
held, að á þeim tíma hafi þetta meira ver-
ið hugsunarhátturinn”, sagöi Leifur
Hauksson, þegar hann var spuröur hvort
menn legðu sömu merkingu i oröiö hippi
nú og áöur.
Hann sagöi, aö þeir,sem fólk flokkaði
sem hippa, heföu hugsaö og hegöað sér
öðru visienjafnaldrarþeirra.og ekki lagt
upp Ur þvi' aö koma sér upp efnalegum
gæöum. Þeir drógu mjög dám af svipuð-
um fyrirbærum erlendis, en hér var þetta
ákaflega littmeövitað lifsform, en braut,
sem margir fundu sig i og fylgdu.
,,Það er mjög gaman aö sjá hvernig lit-
ið er á þetta I dag. Þeim yngri finnst þaö
fyrst og fremst asnalegt.”
— Hvaö geröu menn sér til dundurs á
þessum hippaárum?
,,Ég held, aö þaö hafi farið mjög mikiö
eftir þvihvaö menn voru aö gera fyrir ut-
an þaö aö vera hippar. Þeir, sem voru i
skóla, eins og ég, þurftu að sinna sinu
námi,og þeir sem voru i vinnu þurftu aö
vinnj. Fyrir utan þann tima lágu menn
saman i herbergjum og hlustuöu á tónlist.
Þaö varminna um þaðhér en erlendis, aö
það væru stórir hdpar fólks, sem geröu
ekki neitt nema mæla göturnar.”
— Hafðir þú einhverja heimspeki til að
lifa eftir á þessum tima?
„Ekki beint heimspeki, en hins vegar
eru afskaplega margir mótaðir af viö-
horfum,sem eru runnin upp i austri, og á
þessum tima kom upp áhugi fyrir jóga-
fræðum. Menn fleyttu rjómann af þessu
til að lifa eftir og slettu fram frösum.
Þetta var engin fastmótuð heimspeki, en
margt af þvi, sem menn tindu til,hefur
komiö þeim til góöa, hvaö varöar viöhorf
tilnáungans,eins og að sleppa <81u ofbeldi
og aö vera ljúfur, eins og sagt er.”
Leifur stundar nú búskap úti i sveit, á-
samt ööru fólki, og hafa þau garöyrkju
sem aöalatvinnu, en eru lika með kindur
og hænur, hunda og ketti, og sagöi hann,
að þaö lif væri i' beinu framhaldi af lifs-
skoðunum hippatimabilsins, en þá var
mikiö prédikaö um afturhvarf til nátt-
úrunnar, þó menn geröu yfirleitt litiö ann-
aö en aö sitja heima 1 stofu.
— Hvaö stóö þetta hippatimabil þitt
lengi?
,,Þeir eru nú fáir eftír, held ég, sem
hægter aö flokka undirhippa. Þaðer lika
19
Leifur Hauksson hefur
ar 1972 og 1980.
mest af þeim þremenningum,en þessar myndir eru tekn-
erfittaö svara þessu.þegar maöur er ekki
með afmarkaða skilgreiningu á hugtak-
inu. Ef maður miöar viö hugsunarháttinn
eingöngu, þá er ég enn aö einhverju leyti
hippi, þó aö ytra formiö hafi breyst. Ég
hef að mörgu leyti svipuö viöhorf.”
— Var þetta skemmtilegur timi?
„Alveg stórkostlegur, og ég heföi ekki
fyrirnokkum mun viljað missa afhonum.
Ég held, að allir sem gengu i gegnum
þ' *a hafi lært mjög mikiö, en þetta var
.litt fyrir marga, þvi þaökomu upp hlut-
ir.sem geröu þetta fólk óvinsælt 1 augum
annarra”, sagði Leifur Hauksson.
„Hafa haft áhrif í
frjálslyndisátt”
— segir Andrea Jónsdóttir
um hippana
„Þetta var ákveöinn lífsstíll, og ég held,.
aö hann sé mjög seigur í fólki, þö aö þaö sé
orðið læknar eöa lögfræöingar”, sagöi
Andrea Jónsdóttir, þegar hún var spurö
að því, hvaö þaö hafi veriö aö vera hippi.
Andrea sagði, að hippar heföu verið
friðsemdarfólk. Afstaða þeirra heföi verið
viss pólitfk, og þá til vinstri, þó allir hipp-
ar vildu kannski ekki skrifa undir það.
En var hippatimabiliö skemmtilegur
tim i?
„Já hann var það”, sagöi Andrea. „Ann
ars er ég ekki meö neina nostalgiu gagn-
vart þvi, né ööru. Þetta er partur af minu
lifi og ég er mjög ánægö yfirað hafa farið
1 gegnum þetta. Þetta var mjög góöur
skóli upp á seinni tima, um það að taka
öllum boðskap varlega. Þetta gerði mann
sjálfstæðan, og gerði manni kleift að sjá,
að ekki er allt sem synist, og að fötin
skapa ekki manninn.”
Andrea lauk stddentsprófi frá M.R. árið
1969 og fór þá aö vinna. 1970 fór hún til
London og var þar i hálft ár.
„Ég var vinnandi og einn af þessum fri-
stundahippum, en minir vinir voru hippar
á sósi'alnum,” sagði hún.
Hún sagöi, aö það hefði veriö nokkur
munur á þvi aö vera hippi á íslandi og i
London, þar sem allt heföi veriö afslapp-
aöra. Þá heföi afstaöan til þess, sem hipp-
arnir eru frægastir fyrir, hassins, veriö
önnur i London.
„Mér finnst alltaf hafa veriö leiöinda-
stælar i kringum þetta hér, eins og fólk sé_
áandafundium leiðog pipan er tekin upp.
Það, sem fólki dettur i hug i sambandi
við hippa, er dóp, en þó held ég, að 'þeií
hafi haft mikiláhrifá hin ýmsu þjóöteiog i
frjálslyndisátL”
— Lifðir þú eftir einhverri ákveðinni
heimspeki, og áttirþú þér einhverjar fyr-
irmyndir að henni?
„Ætli það hafi bara ekki veriö stolin
Jesúheimspeki, en þá er ég ekki aö tala
um guöstrú, heldur um það, að gera ekki
öörum.það sem þú vilt ekki að aörir geri
þér. Ég hef aldrei haft þörf fyrir trúar-
brögö.pólitisk né annarskonar.”
— Hvaö stóö þetta timabil lengi?
„Ég var aldrei sammála þvi', að hippi
væri sá, sem lægi i leti og gerði ekki neitt.
Ef maöur vinnur ekki sjálfur, er maður
ekki frjáls. Maöur lendir þá alltaf á öðr-
um, og ekki endilega sósfalnum. Ég vann
alltaf, þó aö ég tæki mér löng sumarfri.
Ég get alveg eins sagt, að ég sé gaipall
hippi. Maður tekur t.d. eins litinn þátt i
Myndin til vinstri sýnir Andreu i London áriö 1970, en sú til hægri sýnir hana eins oc
hún er I dag.
verslunaræöinu og maður getur.”
— Hvað ertu að gera núna?
„Ég hef gert hitt og betta á Þjóöviljan-
um og held þvi áfram, en núna er ég ný
byrjuð i útlitsteikningu þar”, sagöi An
drea Jónsdóttir.
l|>Geturðu
hann hafi varla vitað hvenær hann svaf
hjá hverri. Þaö vantaöi nú ekki, að ég
væri vöruö viö. Allir sögðu, að ég væri
snarbrjáluð. Mamma hleypti honum ekki
inn fyrir dyr heima.
En ég var alveg viss um að ég gæti
bjargað honum. Ég ætlaöi aö sýna heim-
inum að ég létiekki.traöka á mér eins og
hverri annarri druslu.
Æ, ef hann heföi ekki drukkið svona
mikiö, þá værum við áreiðanlega saman
enn.”
„Þér hefur semsagt ekki tekist að
breyta honum?”
„Jú, að einu leyti. Siöan við kynntumst
hefur hann ekki verið meö annarri stelpu
en mér. En allt hitt, drykkjan og dellan,
það hefur ekkert lagast...
Eins og margar ungar konur trúöi
Dúdda þvi ekki fyrr en i fulla hnefana aö
ást hennár gæti ekki læknaö eiginmann-
inn af drykkjusýkinni. En þegar börnin
voru oröin tvö var ástandiö oröiö svo
slæmt aö hún treysti sér ekki til aö búa
meö honum lengur. Hann hélt áfram aö
drekka og hringdi i hana ööru hvoru, og
viötaiinu iýkur þannig:
Si'minn hringir. Hljóðiö er eins og gelt i
næturkyrrðinni.
Dúdda hrekkur við. Aftur gripur hún
höndunum fyrir andlitið, si"öan stekkur
hún á fætur og kippir simanum úr sam-
bandi. Hún horfir á mig vandræðalega.
„Þetta er....sko, maöurinn minn er að
drekka núna og er búinn að hringja
tvisvar i dag... hann segist ekki geta hætt
nemaég fari að búa meö honum aftur...en
hann segir það alltaf, og svo.... kannski ef
hann drykki ekkert i marga mánuði......”
Barnsgrátur heyrist úr stofunni, og hún
lýkur ekki setningunni. Litla dóttirin,
þessisem er hálflasin, hefur hrokkið upp
við hringinguna. Dúdda fer inntil hennar
oghjalar viö hana bliðlega. Þær eru báöar
sofnaöar. Það hljóðnar í húsinu. Eftir
góða stund kemur Dúdda fram, sest viö
eldhúsboröið og kveikir sér i sigarettu.
„Ég vona minnsta kosti að þetta hafi
ekki verið kalldjöfullinn með
Gnoðavoginn,” segir hún og verður
sjóveikisgræn i framan.
„Varstu ekki búin að skella á hann?”
„Jú, en hann veit aö ég er i algjöru
hraki og vakir yfir mér eins og hýena.
Hringir þegar hann er búinn aö fá sér i
glas og kellingin hans sofnuö. Og ekki
bara i mig. Hann er aö eltast við fleiri,
veit ég.”
Svo þegir hún stutta stund og hugsar,
segir svo:
„Hvað þessir kallar eiga alltaf glás af
seölum, maður. Fyrrverandi maðurinn
minn ruslar þvi'inn á fáum dögum sem ég
er heilan mánuð aö þræla fyrir.”
Vegna barnanna getur hún ekki unniö
nemadagvinnu. „Þaðgetur enginn lifaö á
henni. Þaö bjarga sér allir á eftirvinnu og
vaktaálögum. Og væri ég karlmaður þá
fengi ég yfirborgun.”
Hún vinnur þessa stundina á lager, en
er aö leita sér að afgreiðslustarfi, helst i
litlu og liflegu fyrirtæki.
„Mundi maðurinn þinn fyrrverandi
ekki styöja þig neitttilað hlúa aö börnun-
um?”
„Heyrðu, vina min!” Guörún er gáttuö
á fávisi minni. „Hann hugsar einfaldlega
ekki i þeim stil. Hann mundikaupa handa
mér allt þaö brennivin, sem ég meb
nokkru móti gæti drukkið, en hann skilur
ekki aö þaö kostar peninga að reka
heimili. Hann einfaldlega nær þvi ekki.”
(Eins og lifsreynd kona benti mér á siö-
ar þá fara nær allir peningar drykkju-
manns af þessu tagi i rikissjóö, þvi aldrei
kaupir hann neittnema brennivin og vis-
ast aö hann greiöi háa skatta, þvi frá-
dráttarliðir eru fáir. En islensk yfirvöld
eru aösjálli viö ungar mæöur i vandræö-
um en þau á Noröurlöndum, þar sem kon-
ur i þessari aðstööu fá bæöi húsaleigutyrk
og fyrirgreiðslu til starfsmenntunar.)
Hún sýpurá kaffibollanum. „Þaö segja
allir ég verði aö ná mér i nýjan mann og
gifta mig.”
Eftir að hafa flissað smá aö þessu
bjargráöi segir hún: „En ég get ekki
hugsaö mér þaö, strax. Mig langar aö
eiga eigiö heimili, búa ein.
Ég er ekkert viss um, aö ég geti þaö, en
mig langaraö takast á viö það. Iwissum
skilningi litég á það sem prófraun fyrir
sjálfa mig að gá hvort þaö heppnast.”
Dúdda, fullu nafni Guörún Asgeröur.
Svo ung.
Svo negld r.iður.
Svo dásamlega ódýr vinnukraftur.
afPl
DATSUN í dag
bætir þinn hag