Helgarpósturinn - 30.03.1983, Síða 6
6
Miðvikudagur 30. mars 1983.
JjSsturinn
Hverjir eru sannir arftakar Karls Marx, Leníns og strákanna á íslandi? Þess-
ari spurningu var skyndilega varpað fram fyrir stuttu þegar birt var í fyrsta sinn
arfleiðsluskrá Sigurjóns Jónssonar, gamals sósíalista sem lést fyrir nítján árum.
I ljós kom að hann hafði ánafnað íbúð sína Sósíalistaflokki íslands eða — að hon-
um gengnum — hverjum þeim samtökum sem störfuðu í anda Marx, Engels og
Lenfns. Skyldi í íbúðinni, sem er að Bollagötu 12, Reykjavík, sett upp rann-
sóknarstofnun í kommúnískum fræðum. Nú fór dálítill skjálfti um xslenska
vinstrimenn. Hverjir treystu sér til að lýsa sig sporgöngumenn Marx og Leníns?
Alþýðubandalagið? Ekki fór svo. Þegar sfðast fréttist hafði aðeins einn félags-
skapur gert kröfu í búið: Baráttusamtökin fyrir stofnun kommúnistaflokks, öðru
nafni Albaníukommar, einnig kallaðir Stalínistar. Svona er þá komið fyrir
íslenskri vinstrihreyfingu þar sem fyrir áratug var blómleg starfsemi. Kíkjum
á kommana.
hér heima, fréttir af alþjóðavettvangi (ekki
síst frá Albaníu og yfirgangi heimsvalda-
sinnaðra Júgóslava í Kósóvó-héraði) stefnu-
markandi greinar eftir frumkvöðlana Marx,
Lenin og Stalin og hnútukast út í óvinina á
vinstri kantinum; Alþýðubandalagið,
maóista, Fylkinguna etc. Allt sem sé mjög
alvarlegs eðlis enda er alheimsbyltingin
ekkert gamanmál. Einn brandara rákumst
við þó á. Hann er í gátuformi og er svo-
hljóðandi:
„Hvað er líkt með maóista og lauk? Hann
hefur engan fastan kjarna. Maður flettir
býsna illa, enda sagði hann að margir sem
tengst hefðu samtökunum hefðu framan af
rekið áróður fyrir því að ekki yrði lögð
áhersla á stefnu Stalíns en síðan skipt um
skoðun.
„Við teljum ekki rétt að beygja okkur fyrir
áróðursherferð auðvaldsins og borgara-
stéttarinnar gegn Stalín. Ástæðan fyrir því
að reynt er að sverta hann svo mjög er ein-
mitt sú að hann stóð í forystu fyrir hinni
fyrstu sósíalísku baráttu og tókst þrátt fyrir
gífurlega erfiðleika, að byggja upp sósíalískt
ríki. Moskvuréttarhöldin eru oft nefnd sem
Hverjir eru arftakar Leníns?
Hér er því miður ekki rúm til að rekja í
löngu máli sögu hinna smáu flokksbrota yst
á vinstri kanti íslenskra stjórnmála. Því mið-
ur, vegna þess að oft er sú saga hin fjör-
legasta þó yfirleitt hafi verið erfitt fyrir
utanaðkomandi að botna í hinum illvígu
deilum sem þessi samtök áttu í hvert við
annað. Oftar en ekki virtust þær snúast fyrst
og fremst um keisarans skegg, eða kannski
skeggið á honum Marx. Almenningur varð
helst var við þessa hópa að selja blöðin sín
fyrir utan Ríkið; þeir héldu líka hver sína
kröfugöngu á fyrsta maí og deildu ekki síst
hver á annan. Leshringir voru vinsælir, ef
vinsælir er rétta orðið. í að minnsta kosti
einum þessara samtaka voru innan við tíu
manns er þau stóðu á „hátindi" sínum, önn-
ur nutu fylgis örfárra hundruða áður en þau
dóu. Maóistar voru lengi svolítið fjölmennir
en skiptust að sjálfsögðu í nokkrar grúppur;
við fall formannsins í Kína fór mestur hugur
úr þeim. Fylkingin lifir enn, það er satt, en
hefur oft starfað af meiri krafti en nú.
Síðastliðið sumar var það boð til dæmis lát-
ið út ganga að Fylkingin væri farin í sumar-
frí, og þá líklega alheimsbyltingin í leiðinni.
Því er óhætt að segja að ekki er ríkulegt um
að litast á vinstri kantinum á þessum síðustu
eftir illuga Jökulsson
— ,,Það erum
við“, segja
Albaníu-
kömmar
sig. Þorvaldur þessi vakti nokkra athygli um
daginn þegar hann flutti erindi í útvarpi í til-
efni af 30 ára dánarafmæli Jósefs Stalíns, og
hélt uppi skeleggri vörn fyrir gamla mann-
inn, sem á nú undir högg að sækja hvarvetna
nema i Albaníu, eins og menn vita. Helgar-
pósturinn hitti Þorvald að máli í miðstöð-
inni í Brautarholti en blaðaði áður dálítið í-
Rödd byltingarinnar.
Hvað er líkt með
maóista og lauk?
Það fer ekki milli mála við lesturinn að
BSK-menn eru afar sannfærðir um réttmæti
máistaðar síns. Þeir stefna óhikað að
vopnaðri byltingu öreigalýðsins á íslandi og
hafa sem fordæmi einkum Jósef Stalín í
hverju laginu utan af öðru og loks er ekkert
eftir nema til að gráta yfir“.
Staðan er alræði öreiganna
Og þá hafa maóistar það. En Þorvaldur
Þorvaldsson féllst sem sé á að svara nokkr-
um spurningum um eðli og starf Baráttu-
samtakanna l'yrir stofnun kommúnista-
flokks á íslandi. Hann neitaði að vísu að
upplýsa hversu margir teljast til samtak-
anna. „Þeir eru fáir, enn sem komið er“
viðurkenndi hann, „en félagarnir eru vel
virkir og þeim fer fjölgandi".
En hvers konar samtök eru BSK að hans
mati?
„Þau eru byltingasinnuð samtök verka-
lýðsstéttarinnar og líta svo á að marx-
lenínisminn eins og hann er túlkaður af
frumkvöðlunum fjórum — Marx, Engels,
Lenín og Stalín — sé heilsteypt og alhliða
pólitísk stefna fyrir verkalýðshreyfinguna.
Reynslan hefur sýnt að þessi stefna er rétt. í
grundvallaratriðum fylgjum við sömu
stefnu og Bolsévíkaflokkur Leníns í Októ-
ber-byltingunni, en sú bylting sýndi hvernig
verkalýðsstéttin getur náð völdum og komið
á alræði öreiganna undir forystu
kommúnistaflokksins".
myndir: Jim Smart
dæmi um hörku Stalíns og það er rétt, að
hann þurfti oft að beita hörku. En gleymum
því ekki að í Moskvuréttarhöldunum voru
afhjúpaðir raunverulegir svikarar við
sósíalismann; trotskíistar, búkarínistar og
fleiri“.
Bíddu nú hægur. Þið lítið ekki svo á að
Moskvuréttarhöldin hafi verið blekking,
sjónarspil, eins og allir aðrir telja full-
sannað?
„Alls ekki. Sakborningarnir höfðu alla
möguleika á að verja sig, en þeir kusu að
játa sekt sína. Ég skil ekki af hverju svikar-
arnir hefðu átt að ljúga upp á sig sökum.
Samkvæmt öllum heimildum sem ég hef les-
ið um Moskvuréttarhöldin fóru þau í alla
staði rétt og trúverðuglega fram. Þá tel ég
auðvitað ekki með áróðursrit borgara-
stéttarinnar og hentistefnumaíina. Þau eru
byggð á sleggjudómum og lygum. Því miður
fór það svo að eftir Iát félaga Stalíns náðu
endurskoðunarsinnar undir forystu
Krússjovs völdum í Sovétríkjunum, sem
síðan hafa verið fremst í flokki andstæðinga
kommúnismans. Nú er sannur sósíalismi
hvergi við lýði í heiminum, nema auðvitað í
Albaníu“.
Kommúnisminn
mun blífa
og verstu tímum, en eins og jafnan þegar
neyðin er stærst þá er hjálpin næst.
Rödd
byltingarinnar
„Fyrir einu ári síðan, 'nánar tiltekið 10.
nóvember 1981, gerðist atburður sem að vísu
var ekki mjög áberandi, en skipti engu að
síður miklu máli fyrir verkalýðsstéttina og
baráttu hennar. Þá kom út fyrsta tölublaðið
af Rödd byltingarinnar“.
Þannig hljóðaði upphaf leiðara Raddar
byltingarinnar í nóvember á síðasta ári.
Rödd byltingarinnar? Jú, það er málgagn
Baráttusamtakanna sem nú hafa lýst sig
opinberlega eina arftaka Marx, Engels og
Leníns á Islandi, og í krafti þess óskað eftir
að fá til afnota húseignina að Bollagötu 12.
Samtökin hafa hingað til verið til húsa að
Brautarholti 2; þar er bóksala þeirra, blaða-
útgáfa og önnur starfsemi og fer allt saman
fram undir handarjaðri Þorvaldar Þor-
valdssonar sem segja má að sé prímus mótor
BSK, eins og Baráttusamtökin skammstafa
Þorvaldur Þorvaldsson og hús-
eignin að Bollagötu 12. Baráttu-
samtökin fyrir stofnun komm-
únistaflokks eru einu samtökin
sem enn hafa gert kröfu í dánar-
bú Sigurjóns Jónssonar.
Sovétríkjunum og Enver Hoxha í Albaníu.
Það er skoðun samtakanna að eftir dauða
Stalíns hafi flest farið á verri veg í Sovét-
ríkjunum; endurskoðunarsinnar og henti-
stefnumenn (verstu skammaryrði hörðustu
vinstri manna) hafi náð völdum og gert að
engu göfugt og ósérhlífið starf félaga Stalíns
að uppbyggingu kommúnismans. Einnig
telja þeir að kenningar Maó Zedong hafi
verið fjarskalega rangar og í rauninni hættu-
legar fyrir framgang hins sanna marx-lenín-
isma. I Albaníu er annað uppi á teningnum,
eins og komið verður að hér á eftir. Að öðru
leyti er Rödd byltingarinnar harla svipað til-
svarandi blöðum annarra kommúnistasam-
taka; þar eru greinar úr verkalýðsbaráttunni
En hafa ekki aðstæður breyst talsvert frá
því Marx og Lenín settu fram sínar kenning-
ar? Eiga þær enn jafn vel við?
„Ja, hvað hefur breyst? Það sem fyrst og
fremst hefur breyst er að byltingin verður
alltaf meiri og meiri nauðsyn. Kapítalisminn
stendur í vegi fyrir vaxandi þróun; hann hef-
ur tekið tæknina í þjónustu minnihlutans,
og þó kjör almennings hafi vissulega batnað
í ýmsu tilliti, þá getur kapítalisminn aldrei
skapað varanlega velferð. Auðurinn safnast
stööugt á færri hendur, kreppan fer vaxandi
og þó verkamaðurinn eigi kannski bíl og
litasjónvarp þá hefur hann enga tryggingu
fyrir því að það verði ekki tekið upp í skuldir
þegar hann missir vinnuna. Verkalýðsstéttin
hefur þar að auki ekkert umfram það sem
hún þarf til að lifa en sú verður alltaf raunin
meðan kapítalistar ráða eins og Karl Marx
sýndi fram á“.
Félagi Stalín
og Moskvuréttarhöldin
Þorvaldur gerði sér fulla grein fyrir því að
aðdáun samtakanna á Stalín stuðaði marga
Albaníu, já. Hefur ekki fremur lítið lagst
fyrir hina „hárréttu“ stefnu Marx og
Leníns, að hún blífi nú hvergi nema í einu ör-
litlu landi og örlitlum hópum stuðnings-
manna þess hér og þar um heiminn?
„Kommúnisminn kemur til með að blífa
um allan heim, það er enginn vafi á því. Og
þó Albanía sé lítið land, þá er hún skínandi
fordæmi fyrir alþýðu heimsins; sýnir að
smáþjóð getur byggt upp sósíalisma í landi
sínu og haldið fullu sjálfstæði þrátt fyrir
andstöðu mestu hervelda heimsins. Albanía
er nú föðurland sósíalismans og dæmi um
að sósíalisminn er ekki einhver gömul minn-
ing, heldur er hann lifandi þjóðfélagskerfi
sem er þess megnugt að frelsa alþýðu heims-
ins undan oki auðvaldsins. Ég vil líka vekja
athygli á því að marx-lenínisminn er nú í
glæsilegri sókn um allan heim. Á hverju ári
eru stofnaðir ný.ir flokkar sem berjast undir
merkjum frumherjanna fjögurra, og við
erum í hópi þeirra. Það er taiað um að við
séum kreddufastir, að stefna okkar sé
óraunveruleg en reyndin er önnur þegar að
er gáð. Við stöndum nú einir gegn auðvald-
inu og heimsvaldastefnunni. Marx-lenínísk-
ar hreyfingar um allan heim hafa nú með sér
vaxandi samstarf og að sjálfsögðu hafa
albönsku félagarnir að ýmsu leyti besta að-
ptöðu, þar sem þeir hyggja nú þegar
msíalískt ríki“.
Og hvenær skyldi byltingin verða?
„Það er alltaf talað um að byltingin sé í
órafjarlægð, en ég er ekki viss um það. Það
er að skapast byltingarástand í heiminum
núna, í kjölfar kreppunnar og aukinnar
heimsvaldastríðshættu, og við sitjum heldur
ekki bara á rassinum og bíðum eftir bylting-
unni. Við reynum að tengjast fjöldanum og
auka stéttareiningu verkaíýðsins, jafnframt
því sem við tökum þátt í daglegri baráttu
hans. Þegar við höfum bolmagn til munum
við síðan taka þátt í þingræðisbaráttunni
með því að bjóða fram, en aðeins til þess að
öðlast frekari áróðursgrundvöll. Ef við
komumst á þing munum við nota þingið
sem ræðustól fyrir byltinguna, og til þess að
afhjúpa þingræðið".
Fylkingin segir
„Ekki ég“
Það vantar sem sé ekki að Baráttusam-
tökin fyrir stofnun kommúnistaflokks hafi
mikið á prjónunum. Þau hyggjast nota hús-
eignina að Bollagötu 12 sem bækistöðvar
sínar, ef þau hljóta hana í arf, sem enn er
óvíst. Það eru þrír mánuðir þar til rennur út
frestur til að skila kröfum í dánarbúið og
síðan mun skiptaráðandi, Markús Sigur-
björnsson, þurfa að taka afstöðu í þessu við-
kvæma máli. Hafi fleiri en ein krafa borist
Framhald á23. síðu