Helgarpósturinn - 08.03.1984, Blaðsíða 7
MAÐUR TIL MEÐFERÐAR
Sólarhringur blaðamanns á sjúkrastöð SÁÁ
eftir Hallgrím Thorsteinsson myndir Jim Smart
Þetta er erfiður tími, tími uppgjörs. Meðferðin tekur
10 daga og það eru allt skuldadagar. Hér er sagt við
alkóhólistana að þeir eigi þetta inni hjá sjálfum sér.
Þeir einir geti borgað sér þessa skuld, sem hefur
hlaðist upp með árunum, enginn annar geriþað fyrir
þá.
Sjúklingarnir verða að kasta öllum syndum sínum
gagnvart öðrum bakvið sig á meðan þeir eru að gera
upp eigin reikning. Þegar þeir koma er innistœða
þeirra oftast nœr engin. Það er allt búið að vera eða á
góðri leið til andskotans. Aðstoðin felstí því að hjálpa
þeim að byrja að mynda sérnýja innistœðu hjá sjálf-
um sér, hjálpa þeim að byrja nýtt lífán áfengis eða
dóps.
„Það er meira en að segja það,”
er orðtak sem heyrist oft á Vogi,
sjúkrastöð SÁÁ við Grafarvog. En
hér, eins og alls staðar annars
staðar, eru orð til alls fyrst. Hér
eru það bara orð eins og ótti,
hroki, sektarkennd, kvíði, blekk-
ingar, spenna, lygi, rugl. Þetta eru
þung orð og þau eru notuð hvað
eftir annað á Vogi; í fýrirlestmm,
á grúppufundum, AA-fundum á
kvöldin og í einkasamtölum. Með
þessum orðum er heimur alkó-
hólistans greindur og það er
bæði óþægilegt og erfitt fyrir
sjúklingana að horfast í augu við
það, að þau eigi við þá sjálfa,
hvað þá viðurkenna það fyrir
öðrum. Eftir að blekkingaheimur
alkóhólistans hefur verið tættur
niður og ekki stendur steinn yfir
steini, er honum svo rétt upp í
hendumar apparat sem hann
hefur hingað til haft lítið af að
segja í baráttunni við Bakkus, og
það er vonin.
Að berjast fyrir lífi sínu
Hann gutlar með skeiðinni í
baunasúpunni í hádegismatnum
á sprengidag og horfir niður í
borðið. ,JÞú lítur miklu betur út í
dag,” segir félagi hans hinum
megin við borðið, „það er allt
annað að sjá þig.”
„Það er líka furðulegt hvað
maður er,” svarar hann. Hann er
um fertugt og andlitið leynir eng-
an veginn sukksamri fortíð.
,Alveg furðulegt hvað maður þó
er miðað við það helvíti sem
maður er búinn að drekka ...
alveg frá fermingu.” Hingað kom
hann beint af sjúkrahúsi. „Hvað
var að þér?” spyr ég. „Það var
bara drykkja. Eg var með ein-
hvem fjandans verk hérna í bak-
inu og ég hélt kannski að þetta
væru nýmn, en svo fundu þeir
ekkert að nýmnum. Ég hiýt bara
að hafa dottið svona svakalega á
bakið.” Hann hefur verið áður í
meðferð og er núna á öðrum degi
í prógramminu.
Hann lítur upp úr súpunni.
„Vitiði það, að nú hef ég trú á því
að þetta fari eitthvað að ganga
hjá mér,” segir hann. ,ý>að er
flott,” segir félagi hans.
í kringum okkur í matsalnum í
nýju sjúkrastöðinni sitja rúmlega
40 sjúklingar að snæðingi við
nokkur hringlaga borð. Borðin
eru hluti cif danska húsgagnasett-
inu sem var keypt í stöðina og olli
svo hávæmm deilum úti í þjóðfé-
laginu í haust. En það er ekki ver-
ið að tala um svoleiðis smámál
yfir matnum, heldur aðalmálið.
Sjúklingamir segja hver öðrum
drykkjusögur af sjálfum sér og
öðmm, velta fyrir sér hvað þeir
hafi þegar tileinkað sér í pró-
gramminu, og gera góðlátlegt
grín: „Hver heldurðu að trúi þér,
þú ert helvítis fyllibytta, he-he!”
En alian h'mann kraumar alvaran
undir niðri. Flestum er ljóst hvers
vegna þeir komu hingað; Þeir em
að berjast fyrir lífi sínu.
Þúertnýr, velkominn
Ég er bara héma til að skrifa
blaðagrein, aðskotadýr í sólcir-
hring, uppáþrengjandi blaða-
maður, finnst mér. En ég er alveg
eins og sjúklingamir, í SÁÁ-nátt-
fötum og slopp, og mér er tekið
opnum örmum. ,ý>ú ert nýr, vertu
velkominn," segja þeir hver á
fætur öðmm þegar ég stend upp
frá fyrsta hádegismatnum. Koma
upp að mér og heilsa mér bros-
andi með handabandi, .komstu i
morgun?” „Já, þakka þér fyrir,”
segi ég og verð hálf vandræðaleg-
ur þegar ég útskýri að ég ætli að
skrifa um það sem ég sjái og heyri
og verði bara í sólarhring. Eg finn
að tortryggni gýs upp hjá ein-
staka manni, fullkomlega eðlileg
tortryggni. Ég segist ekki vera að
skrifa um þau sérstaklega, Jón
Jónsson og Jónu Jóns, sem búa á
KJeppsvegi og í Hraunbæ þetta
og þetta og em alkóhólistar,
heldur prógrammið og fólkið í
því almennt. Þetta er tekið gott
og gilt og fólk heldur áfram að
vera opið við mig, þótt ég sé ekki
yfirlýstur alkóhólisti eins og það
sjálft og nær allt starfsfólkið. Ég
er búinn að drekka í 12 ár, en er
ég alkóhólisti? Ég veit það ekki.
Vogur er næstum í hvarfi frá
Vesturlandsveginum á vinstri
hönd þegar keyrt er út úr höfuð-
borginni. Nafnið Hvarf lenti líka í
4.-5. sæti í verðlaunasamkeppn-
inni um nafn á stöðina. En það
hefði verið hægt að gantast með
það nafn: „Hann hvarf og hefur
ekki smakkað það síðan ...”
Sjúkrastöðin þurfti nafn sem ekki
var hægt að fíflast með. Aðkoman
er ennþá fremur óyndisleg því að
HELGARPÓSTURINN 7