Morgunblaðið - 05.11.1970, Blaðsíða 10
Frá aðalbækistöðvum EFTA í Genf. Þar er til húsa sendiráð íslands hjá samtökunum.
hvorki meira né minna en um
62.5%. Næst kom Noregur með
31.4% aukningu.
Að því er inmflutniinig varða'ði
hefur íslaind þar einma laegsta
aulkaiiiragu, en almienin aiuikning
innflutninigis til EFTA-svæðisdms
frá EBE-svæðinu var 21%. Að-
eiras ísland og Bretlaind voru rraeð
minni innflufcmirag frá EBE-lönd-
uirauim em þetta meðialtal.
ISLAND OG BANDARÍKIN
Enn keirraur í ljós, þegar litið
er á tölur yfir útfluitnirag EFTA-
laradianinia til B>andaríkjianmia, að
Ísland er þar í sérfloikiki, er með
langlhæista útflutninigsaiuiknimgu
af öllum EFTA-ríkjunum. Þar
jók íslanid útflutmdnig sdran uim
79.8%. Það ríki sem næst kem-
ur er Auisturríki með 17.6%
auikmiinigu. Hinis veigar minnkiaði
út.flutningur Noregs og Finn-
lan-ds til Bamidairíkjammia veru-
lega frá samia tímiabili árið áður.
Ef litið er á útflutnimg EFTA-
lanidaona í heild þó nam haran á
því tírraabili sem hér um ræðir
alls 21.016 milljónuna dollara og
er það alls 14% auikniirag frá sama
tímabili í fyrra. Ininflutnimgur
til alls EFTA-svæðisins jókst
eiraniig verulega eða um 16.6%
frá því í fyrra.
ÍSLAND í SÉRFLOKKI
Mörgum munu þykja tölur þær,
sem hér eru birtar og sýna að
íslamd er einna efst allra EFTA-
landainina hvað aukni'ragu útflutn-
ings snertir, vera allfróðlegar.
Þessi staðreynd stafar af tvennu:
aukinni fraimleiðislu sjávarafurða,
hæikkanidi verðd þeirra og góð-
um afla. Jafnframt einnig og tví-
mælalaust stafar þetta af því við
skipaihagræði, sem aðild a'ð
EFTA sfcapar okkur þar sem þau
8 ríki eigia í hlut. Er það orsök
hinraar miklu útfluitmingsauikraing
ar ísl. afurða til EFTA-ríkjannia.
Bretar óska
Fróðleg EFTA-skýrsla:
ísland jók útflutning
sinn mest fyrri helm-
ing þessa árs
VERULEG aukning var á
verzlunarviðskiptum EFTA
landanna á fyrra helmingi
þessa árs. Kemur það fram í
skýrslu, sem fyrir skömmu
var gefin út í Genf um þessi
efni.
ÖIl EFTA-ríkin juku veru-
lega útflutning sinn og einn-
ig innflutning miðað við
sama tímabil í fyrra. Mesta
útflutningsaukning í einu
landi, var hjá íslandi eða
59.7%. Næst komu Austur-
ríki 23.4% og Finnland 21.5%.
Lægsta aukningin var hjá
Noregi eða aðeins 8.2%.
Munu mörgum þykja þetta
fróðlegar tölur þar sem sést
að ísland liggur hér langt
fyrir ofan önnur lönd.
Að því er iranflutnÍTig varðar
þá var miesfcur vöxtur iranflutn-
ings í Portúgal eða 35.5%, þá í
Fiskveið-
ar Svía
minnka
FISKVEIÐAR Svía drógust sam
an um 16% á síðasta ári. Er or-
sökin hér fyrst og fremst minni
veiðar þorsks, síldar og makríls.
Heildarafli sænskra fiskiskipa
nam árið 1969 alls 259 þús. tonn
um og hafði minnkað um 48 þús.
tonii frá árinu áður.
Árið 1969 veiddust alls 107
þús. tonn af síld, sem er fjórð-
ungi minna magn en árið áður.
Veiðar á fiski til bræðslu juk
ust hins vegar lítilsháttar eða
úr 74 þús. tonnum í 77 þús. tonn.
Verðmæti fiskaflans var árið
1969 alls 203 millj. sænskra kr.
og er það 15 millj. s. kr. lægra
en árið áður.
Sviss 28.4% og Finnlandi
27.4%. Lægst varð iranfluitniraigs-
aukniiragin í Bretlandi eða 7.5%.
Athyglisvert er það að öll
EFTA-ríkin raem-a ísland og
Bretland sýndiu meiri innfluifcn-
iinig en útflutning á fyrra helm-
iragi þessa árs.
ÍSLAND EFST
Á því tímabili námu innbyr'ðis
viðsikipti EFTA-landanraa níu
samtals 27.6% af heildarútflutn-
ingi EFTA-svæðisins. Ef litið er
á tölur sem sýraa autoniragu á við-
skiptum hinna einstötou meðlima
Þorska-
lýsið
tollfrjálst
VIÐ inngöngu Islands í EFTa!
féll niður allur tollur át
þorskalýsi til Bretlands, en^
það hefur verið allmikilvæg
útflutningsgrein íslendinga á \
liðnum árum, sem kunnugt (
er. Er það bæði um lýsissölur ,
með skipum héðan að heimanl
að ræða og eins sölur ís-'
lenzkra togara í brezkum höfn (
um, sem sigla með aflann.
Ef litið er á tölur um út-
flutninginn til Bretlands á j
þessari vörutegund á síðustu (
árum sést þar veruleg minnk(
un.
Árið 1.965 fluttum við þang'
að alls 748 tonn, 1966 alls 378 j
tonn, 1967 alls 110 tonn, árið (
eftir ekkert og í fyrra aðeins |
100 tonn.
Það ár voru hins vegar flutt (
út 3.099 tonn til annarra (
EFTA-landa.
ríkja við EFTA-svæðið kieimiur i
ljós fróðlieg fcala fyrir ísland.
Viðskipti íslands við EFTA-
löndim juikiust á fyrra misserinu
um hvorki meira né minraa en
89.6%. Næst kornu Austurríki og
Fiinnland með rétt yfir 30%
aufcraiiragu.
Sýni-r þetta fróðlega og merki-
lega hlið á EFTA-aðild oktoar,
og þeim áhrifum, sem hún hefur
haft, beint og óbeint. En sem
kunmugt er voru allir tollar
felldir nfður á íslenzkum útflutn
ingsvörum frá þeim degi að við
geragum í samtökin.
Aðeins varðandi Noreg og
Portúgal jóksit útflutninigur
þeirra til EFTA-laindarama minna
en til EBE-landiararaa. Öll EFTA-
ríkin, nema Ausifcurríki og Dan-
mörk, juku eiinraig innflutning
sinn frá EFTA-svæðin-u.
ÍSLAND OG EBE
Ef litið er á viðskipti EFTA-
landainna við Efnaihagsbaindalags-
lömdin kemur í ljós, að þar á Is-
land eiranig metið. Jók Island
útflutnirag sinn til EBE-svæðisiras
mest allra EFTA-ríkja eða
7 ára aðlögunartíma
FREGNIR frá London herma að
Bretar niuni óska eftir því að
fá lengri aðlögunartíma fyrir
landbúnaðarafurðir en iðnaðar-
varning, ef þeir gerast aðilar að
Efnahagsbandalagl Evrópu. Er
þetta áætlun Geoffry Rippons,
hins nýja markaðsmálaráðherra
Breta, sem heimsótti Brússel fyr
ir skömmu.
Mun Bretland leggja fram á-
ætlun um þessi efni fyrir EBE
löndin til athugunar, á samninga
fundi undir lok október í Brúss
el. Er hér um að ræða mismun
andi langan aðlögunartíma eftir
því hver vörutegundim er.
VERNDA SMJÖRIÐ
Talið er, að Bretland muni
óska eftir 7 ára aðlögunartíma
fyrir smjör, sykur og korn, en
skemmri aðlögunartíma fyrir aðr
ar vörur. Þetta þýðir í fram-
kvæmd að landbúnaðarframleið
endur innan EBE landanna
myndu ekki fyrr en að sjö árum
liðnum geta flutt afurðir sínar
tollfrjálsar inn til Bretlands. En
sem kunnugt er flytja Bretar
mjög mikið magn af landbúnað
arvörum inn árlega. Sjá mörg
EBE-ríkjanna það sem helzta
kostinn við að fá Bretland í
bandalagið að þar opnast af-
setningarmöguleikar fyrir land-
búnað þessara landa.
Bretar óska hins vegar ekki
nema 3ja ára aðlögunartíma fyr
ir iðnaðarvörur. Að því er sjö
ára tímanum varðandi smjörið
viðvikur er þess að geta að þar
er það fyrst og fremst tillitið til
framleiðendanna á Nýja Sjá-
landi, sem ræður. Þeir hafa
í laragan tíma framleitt fyrir
brezka markaðinn og verður að-
ild Breta að EBE verulegt áfall
fyrir það land.
ÞUNGAR UNDIRTEKTIR EBE
Hins vegar munu Bretar fúsir
til þess að fallast á styttri aðlög
unartíma fyrir svínakjöt, ný-
mjólk og egg.
Ef þetta fæst allt samþykkt
af EBE munu Bretar fúsir til
þess að falla frá ósk sinni um
eins árs inngangsfrest í banda-
lagið og vera reiðubúnir til þess
að verða þar strax fullgildir að-
ilar.
Talið er að EBE-löndin muni
taka treglega í þessar tillögur og
óskir Breta. Muni þeim verða
bent á það á fundinum, sem nú
er að hefjast i Brússel að venjan
sé sú að sami aðlögunartími
gildi fyrir iðnaðarvörur og land-
búnaðarafurðir. Ekki komi til
mála að brezki iðnaðurinn öðl
ist alla kosti aðildar á sama tíma
sem Bretair hyggjast vernda land
búnað sinn og markaði samveld
islandanna.
F.FTA trade írt first hatf of 7970
{,n million US ctothm ond percentnge chatuje first hetf Í9fí9- first hnlf 1970)
hw m ef Werftí Totöl WðM
tmooru £l»rts ímporfs Ðtoeffs ImooMs 8 fmpörfs fxpílts
$ % t 'l - & i0 J % * t •• V - t 'H - s S s % ■ 1 %
rfa m.i m .35 Ú m ms m mfí 02.Ö m í n 3*2.2 %r 48? 2 il 1,6/2,3 25,4 f.366.0 ft.i
Owwaffc m.t m m,t M ni\ Hjf WM u mt n ms 13,7 3M 2.168,6 18.0 1.6818 0.6
FfftUWÍ 4m m \ttm m vm 3 2,t m* u -lit ff|| 22,4 989.9 -! 1.106.6 27,4 1,026.8 21.6
m m tl.3 m t§.f |f$§ ti m ÍA 16.2 i« sn . ■ m m 18! ■AA R2 18.? 86.0 60.?
nu 3fU m m 3479 31,4 mi m n.s -16.1 m:t 24.0 P3) U. / ' 26.2 t 2188 9.2
Pfjrtuí«lv M8.8 ??« 130-3 w ?«« 30-0 m l*,« m 182.0 9.6 210,9 36.4 nar 18.2 613.1 m 302.5 fu
Sweöeft u\te m t«'2 9U I.'ít» ra 0tff.ii t« 313.6' 23.0 ttt.j ;?« 18.4 rm 16,8 9,589.9 32.5 37184 t?l
Swjt zecfeflá m.) 1,»? pr «t.» «.i 283.9 .43.7 2199 175,4 30 6 w* t41 3,198,3 IU 8199.8 13.9
Uðlte4 Kífioftom t,S».4 rr/ íms ’ 2,138.1 10.4 i'1.8 1,109« 112 1.11)1.5 8» S,5/7.9 4 f 4.SSR t ».« 16,883,2 u W 11,1
EFTA f tí.W.t m ;.«4« 2f.ö WWM 1É.» 2.5-Í3 » 178 14« 9 8.380,'4 u 7,891.9 Oí 21.0101 '\ú. 91.915.7 14-4
Þessi giögga tafla sýnir viðskipti EFTA-ríkjanna fyrri helming ársins 1970 í milljónum dollara. I
ljós kemur að ísland hefur aukið útflutning sinn meira en nokkurt annað ríki eða um 59.7%.