Morgunblaðið - 20.02.1988, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. FEBRÚAR 1988
Stefán Stefánsson
frá Vík — Minning
Fæddur 18. mars 1887
Dáinn 15. febrúar 1988
„Það er svo tært að trúa heimsins giaumi
því táradöggvar falla stundum skjótt,
og vinir berast burt á tímans straumi,
og blómin fölna á einni hélunótt.
Því er oss best að forðast raup og reiði
og ijúfa hvergi tryggð né vinar koss,
en ef við sjáum sólskinsblett í heiði,
að setjast allir þar og gleðja oss.“
Þessar ljóðlínur Jónasar koma
mér í hug, er ég kveð föðurbróður
minn og vin, Stefán Stefánsson frá
Vík. Svo vel lýsa þær lífshorfum
hans.
í flestum öðrum tilfellum hæfa
þessar hendingar betur góðum vina
fundum, er gleðin skín á vonar
hýrri brá“. Ekki er það ætlun mín
að óvirða hans efstu stund með
gleðisöng eða kveðja með galsa, er
hann leggur upp í sína hinstu för.
Þá ferð höfum við oft rætt okkar
á milli og litum á hana sem eðlilegt
og sjálfsagt framhald af lífinu
qálfu, sem Guð gaf honum svo ríku-
lega af. Hann lést á elliheimilinu
Kumbaravogi 15. febrúar níutíu og
eins árs að aldri.
Lífsgleði Stefáns var með ólík-
indum. Og öllum mönnum betur
tókst honum að varðveita bamið í
hjarta sér til hinstu stundar. Stef-
áni var einkar vel lagið að vinna
með bömum og unglingum, og
hafði yndi af að segja þeim til,
kenna þeim rétt handtök og temja
þeim snyrtimennsku, sem var hans
aðalsmerki við hvert verk er hann
vann. Húsbóndahollusta og ábyggi-
legheit vom honum í blóð borin.
Stefán lifði tfmana tvenna. Það
var gaman að ferðast með honum
um Suðurlandið og heyra hann lýsa
ferðamáta liðins tíma, sem hann
mundi svo vel, þegar hann ásamt
ungum félögum fór gangandi aust-
an úr Álftaveri til Suðumesja á
vetrarvertíð. Þær vom líka ófáar
ferðimar sem hann fór með harm-
onikkuna sína á bakinu út undir
Eyjaflöll og allt austur í Fljóts-
hverfí til að spila þar fýrir dansi,
við ýmis tækifæri. Þá þótti sjálfsagt
að leggja af stað frá Vík snemma
morguns og ganga austur í Skaft-
ártungur og spila alla nóttina fram
í birtingu. Kaup! „Jú, frítt inn á
skemmtunina og kaffí og með því
eftir miðnætti."
„Stebbi" frændi gerði lítið af því
að safna veraldlegum auði á langri
ævi en leitaði frekar sólskinsblett-
anna við lífeveginn, og njóta þar
samvista góðra vina og kunningja.
„Ungur nemur gamall temur"
eða eins og Stefán tók oft til orða,
menn verða að skilja ungdóminn,
og þekkja gamla tímann. Orðskrípið
„kynslóðabil" heyrði ég aldrei af
hans munni, enda held ég að hann
hafí aldrei skilið það hugtak. Á
hans blómaskeiði vom flölskyldur
stórar og fólk á öllum aldri lifði
saman í sátt þrátt fyrir þröngan
húsakost, streita og lífegæðakapp-
hlaup nútímans ekki fundið upp.
Menn höfðu tíma til að líta inn
til kunningja og rétta hjálparhönd
upp á sama. Jafnvel heimsótt vini
og rætt við þá án þess að tmfla
þá frá krónísku sjónvarpsglápi.
Nei, blessaður gamli frændi náði
aldrei að sættast við þennan gjör-
breytta tíðaranda og einangraðist
því meir og meir frá umhverfi sínu.
Hans hlutverki lauk þegar hann
lagði fíá sér orfið sitt á sjötta ára-
tugnum og sláttuþyrlan tók við. I
lofræðum er oft minnst á hið fagra
og friðsæla ævikvöld með nokkmm
rétti, en oftar em þessi orð inni-
haldslaust hjóm. Því háum aldri
fylgir oftar sársaukinn er góðvinir
og samferðamenn hverfa á braut
einn af öðmm.
Elli kerling og sjúkdómar heija
á slitinn líkama og svo að lokum
sorgin og tómleikinn sem umleikur
öldunginn sem fínnur sér ýtt til
hliðar, orðinn fyrir í kerfinu — í
versta falli gleymdur.
Vissulega búum við illa að öldr-
uðum og sjúkum. Það er ekki reikn-
að með þeim við allsnægtaborð
þjóðar vorrar.
Hafí elsku frændi hjartans þökk
fyrir allt.
Guð gefí honum góða heimkomu.
Sævar Helgason
Aðfaranótt 15. febrúar lést að
Dvalarheimilinu Kumbaravogi Stef-
án Stefánsson frá Vík. Hafði hann
dvalið þar frá því í haust, þá farinn
að heilsu.
Stefán fæddist í Hraungerði í
Álftaveri 18. mars 1887. Þar er
hann fyrstu árin hjá foreldmm
sínum Stefáni Jónssyni og Guð-
laugu Einarsdóttur. Þau eignuðust
2 syni, Stefán og Áslaug Ingibjöm.
Stefán Stefánsson fer að Holti í
Álftaveri með móður sinni 1906
eftir að hafa misst föður sinn ári
áður, eftir langvarandi veikindi. Þar
í Holti býr Guðlaug, móðir Stefáns,
með seinni manni sínum, Helga
Brynjólfssyni. Þau eignuðust 5
Birting afmælis- og
minningargreina
Morgunblaðið tekur afmælis- og minningargreinar til
birtingar endurgjaldslaust. Tekið er við greinum á rit-
stjórn blaðsins á 2. hæð í Aðalstræti 6, Reykjavík og á
skrifstofu blaðsins I Hafnarstræti 85, Akurejnri.
böm, Málfríði, Ámýju Eyrúnu,
Ragnhildi, Helga og Einar Guð-
bjöm.
í Holti er Stefán hjá móður sinni
og stjúpföður frá því hún fer þang-
að 1906—1919. Þá flytja þau til
Víkur. Er Stefán Stefánsson þar
hjá þeim til 1949. Og hann átti lög-
heimili í Vík til æviloka. Hann bygg-
ir sér smá íbúð við austurenda á
húsi móður sinnar og stjúpföður.
Hún flytur í Ytri-Njarðvík 1951 og
dó þar 1962 en Helgi Brynjólfsson
dó 1949. Síðustu árin var Stefán
vistmaður í Suður-Vík og stundum
einn þar.
Frá íbúð Stefáns í Vík var
skammt að Bjargi. Þar átti Stefán
vinum að mæta, sem vom honum
betri en engir. Og víðar þar í Vík
lágu gagnvegir til vina. Sama má
segja um fæðingarsveitina, Álfta-
verið. Hjá systkinunum og Sigurði
á Mýmm var hans annað heimili.
Einnig hjá hálfeystur sinni Málfríði
og manni hennar, sem lengi bjuggu
á Skólabraut 7 á Seltjamamesi, þar
var hann langdvölum. Hálfsystkinin
reyndust honum prýðilega og einnig
böm þeirra.
Eins og flestir ungir' menn fór
Stefán í útver eftir fermingu, og
allt fram yfír 1960. Og mjög lengi
var hann í kaupavinnu um sláttinn.
Agnes amma mín minntist Stefáns
mjög vel, er hann var þar í kaupa-
vinnu á Rofabæ.
Stefán Stefánsson var einn af
harmonikkuleikurunum hér eystra.
Það kom fyrir að Stefán fór gang-
andi úr Vík austur í Álftaver með
harmonikkuna á bakinu og spilaði
á skemmtun alla nóttina. Og alltaf
átti vel við Stefán að vera þar sem
gleðin var og ekki spillti nú ef
„glóði vín á skál". Ekki var það
samt neitt afgerandi atriði. «.
Stefán kynntist mjög mörgum.
Það gerðu útvegsferðimar. Hann
hafði sérgáfu að muna eftir fólki.
Gleymdi varla þeim, sem hann hafði
einu sinni talað við. Hann kunni vel
að koma fyrir sig orði og sóttu
menn ekki sigur til hans í þeim við-
skiptum.
Þetta em nú helstu drættimir í
lífssögu Stefáns Stefánssonar.
Hann fæðist í Álftaveri. Þar hef-
ur „Skaftafells meinvætti mest“,
Katla gamla þjappað byggðinni
saman í suðausturhom þess lands,
sem einu sinni var gróið. Þama var
mjög margt fólk á takmörkuðu
svæði. Óhemju harðindi höfðu
gengið yfír og vom enn í uppvexti
Stefáns. 1902 mun hafís hafa verið
landfastur hér. Á þessum ámm
varð fólksflótti héðan vegna bjarg-
arleysis. Og við þetta bætist að
faðir Stefáns deyr úr holdsveiki,
þeim ægilega sjúkdómi.
Allt þetta og þó ekki síst það
síðasttalda hlýtur að hafa sett sitt
mark á ómótaða barassál. Þeir sem
koma út úr slíkri smiðju hljóta að
bera þess merki. Mér fínnst alltaf
að þeir sem ég hef þekkt og mótuð-
ust í harðindunum miklu, undir
aldamótin og eftir þau, hafí skorið
sig úr. Og það þótt ekki komi nú
meira til, eins og Stefán mátti
reyna.
í raun og vem fannst mér alltaf
að Stefán reyndi að skapa sér sinn
eiginn heim. Það kom all oft fyrir
hér áður, að ég ók honum suður á
Suðumes, eða eitthvað smávegis til
skemmtunar. Ég hafði auðvitað
skemmtun af þessum ferðum líka.
Og ekki minna fyrir það, að ég
fann mig í öðmm hugarheimi, en
þeim venjulega.
Seinast heimsótti ég Stefán núna
á jóladaginn. Þá var hann á Kumb-
aravogi. Hann var þá mjög farinn
að heilsu, en líkaði sýnilega alveg
prýðilega. Megi þær eyrarmeyjar
sem þama hlynntu að Stefáni hafa
heila þökk fyrir.
Ég skrifaði í Lesbók Morgun-
blaðsins um ferð okkar Stefáns að
Stað í Grindavík. Við komum í
kirkjugarðinn. Þar gerði Stefán
kross yfír gröf prestshjónanna, vel-
gjörðarmanna sinna. „Það er minn-
ingin," sagði Stefán. Hann trúði því
að líf væri að loknu þessu. Og báð-
ir vomm við sammála um að líkams-
leifar væm aðeins slitin föt. Er Stef-
án kemur þar að sem slitnu fötin
hans sameinast mold æskustöðv-
anna þá skortir ekki útsýnið. Hann
ákvað legstaðinn í Víkurkirkju-
garði.
Og nú er ferðinni lokið. Stefán
hefur kosið sér legstað í Víkur-
kirkjugarði. Þar blasa við fyöllin,
sem lykja um Víkina. Grónir hamr-
ar með drangana, sem útverði. Og
hafíð síbreytilegt og voldugt. Öldur
sem rísa og hníga, eins og mannlíf-
ið sjálft.
Eg þakka vináttuna á liðnum
ámm.
„Far þú í friði
friður Guðs þig b!essi.“
(V.B.)
Vilhjálmur Eyjólfsson
Ingibjörg Einars-
dóttir — Minning
Fædd 21. júlí 1913
Dáin 14. febrúar 1987
í dag verður til moldar borin,
amma okkar, Ingibjörg Einarsdóttir,
en hún hlaut hina langþráðu hvfld
siðastliðinn sunnudag eftir langvar-
andi veikindi.
Amma fæddist 21. júlí 1913 á
Sæbóli í Aðalvík, dóttir hjónanna
Einars Benjamínssonar og Her-
manníu Brynjólfsdóttur. Ung að
ámm missti hún föður sinn og móðir
hennar giftist aftur Albert Kristjáns-
syni, trésmið.
21 árs að aldri giftist amma Halld-
óri Jónmundssyni, fyrrverandi yfir-
lögregluþjóni á ísafirði sem lést 16.
september 1987. Þau .eignuðust 4
böm, Guðmund, Sesselju, Hermanníu
Ástu og bamabömin em orðin 9.
heimili þeirra var ætíð gestkvæmt
og var amma hin myndarlegasta hús-
móðir sem gott var heim að sækja.
Enn fremur var hún orðlögð hann-
yrðakona. Hún tók virkan þátt í fé-
lagslífinu á ísafírði og var meðal
annars varabæjarfulltrúi árin 1946
til 1950.
Framtíðin blasti við ömmu og afa
og allt gekk þeim í haginn en þá
dundi ógæfan yfír.
Árið 1949 veiktist amma af löm-
unarveikinni og var veik upp frá því.
Síðustu 25 ár ævinnar var hún meira
eða minna rúmföst. En amma stóð
ekki ein I veikindum sínum þvi afí
stóð við hlið hennar og studdi hana
allt fram til síðasta dags.
Við, bamabömin, muni'm ekki eft-
ir henni öðruvísi en rúmliggjandi, en
við höfum heyrt margar sögur af
rausnarskap hennar á fyrri árum.
Oft veltir maður fyrir sér hvaða til-
gangi það þjóni að svipta konu í
blóma lifeins heilsunni, en ef það er
líf eftir þetta líf, þá erum við þess
fullvissar að hún hefur nú þegar tek-
ið út sinn skammt af þjáningum og
þeir sem þjást í þessu lifi fá það
margfalt launað í því næsta. Það að
svo skammt var á milli dauðsfalla
afa og ömmu, aðeins 5 mánuðir, hlýt-
ur að benda til þess að til sé annað
líf, þar sem þau lifa nú hamingjusömu
lífí.
Guð blessi elsku ömmu.
Halldóra og
Kristín Tómasdætur
| smáauglýsingar — smáauglýsingar — smáauglýsingar — smáauglýsingar |
□EDDA 59882202 - 2. Aukaf.
□ Gimli 59882227 = 1
Krossinn
Auöbrekku 2.200 Kópavogur
Almenn unglingasamkoma i
kvöld kl. 20.30. Allir velkomnir.
FERÐAFÉLAG
ÍSLANDS
ÖLDUGÖTU 3
SÍMAR11796 oa 19533.
Dagsferðir sunnudag-
inn 21. febrúar
1) Kl.13.00 Vetrarferö á Þing-
völl - Öxarárfoss I klakaböndum.
Gengið um Almannagjá að Öxar-
árfossi og síöan verður gengið
eins og tíminn leyfir. Verð kr.
800,-
2) Kl. 13.00 Skíðaganga á Mos-
fellsheiði.
Verð kr. 800,-
Brottför frá Umferðamiðstöð-
inni, austanmegin. Farmiðar við
bll. Fritt fyrir börn í fylgd fullorð-
inna.
Sunnudaglnn 28. febrúar verð-
ur dagsferð að Gullfossi. Brott-
för kl. 10.30.
Miðvlkudaginn 24. febrúar
verður næsta kvöldvaka Ferða-
félagsins. Árni Hjartarson mun
segja frá Þjörsárhrauni í máli
og myndum.
Myndagetraun og verðlaun fyrir
réttar lausnir. Kvöldvakrn verður
í Risinu, Hverfisgötu 105 og
hefst stundvislega kl. 20.30.
Helgina 27.-28. febrúar -
Botnssúlur, skfða- og göngu-
ferð.
Gist verður I Bratta, skála Alpa-
klúbbsins. Brottför er kl. 8.00
að morgni laugardags. Farmiöa-
sala og upplýsingar á skrifstof-
unni.
Helgina 4.-6. mars verður Góu-
ferð til Þórsmerkur.
Ferðafélag fslands.
Aðaifundur
Farfugladeildar Reykjavikur
verður haldinn þriðjudaginn 23.
febrúar nk. kl. 20.00 á Sund-
laugavegi 34 (nýja Farfuglaheim-
ilið). Dagskrá: Venjuleg
aðalfundarstörf.
Stjórnin.
ÚtÍVÍSt, Grótlnni
Sunnudagur 21. febr.
kl. 13.00
Strandganga (landnámi
Ingólfs 6. ferft
Nú verður haldið áfram frá Lang-
eyri, með strönd Hafnarfjaröar
út á Hvaleyri. Sjóminjasafnið
skoðað í leiðinni, en þar er m.a.
sérsýning um árabátaöldina.
Fróöur maður um sögu og stað-
hætti mætir i gönguna. A Hval-
eyri er forn rúnasteinn. Tilvalið
aö byrja í „Strandgöngunni"
núna en meö henni er ætlunin
að ganga með ströndinni frá
Reykjavík aö ölfusárósum í 22
ferðum. Viðurkenning veitt fyrir
góða þátttöku. Verð 450,- kr.
frítt f. börn m. fullorðnum.
Brottför frá BSÍ, bensínsölu (á
Kópavogshálsi, viö Engidal).
Sjáumst!
Útivist, feröafélag.
Húsmæðrafélag
Reykjavíkur
Sýnikennsla í félagsheimilinu
Baldursgötu 9, miövikudag 24.
febrúar kl. 20.00. Kennsluna
annast Halldór Snorrason, mat-
reiöslumeistari.
Stjórnin.