Morgunblaðið - 11.05.1991, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR"fírMÁf 199l’
43
Sigurður Jónsson,
Felli - Minning
Fæddur 10. september 1924
Dáinn 1. maí 1991
Biðin er á enda og Sigurður á
Felli er horfínn til sólarlagsins, í
þessu jarðneska lífi. En sannarlega
er hann ekki horfinn okkur sem
elskuðum lífið með honum. Það er
bara eins og hann sé farinn í ferð,
rétt á undan okkur og það er ljúft
að minnast hans við þessi þáttaskil.
Sigurður var svo vakandi, vildi
gjarnan vita hvað ég var að hugsa,
hvað mér fannst. Þetta var svo frá-
brugðið mörgum öðrum, sem lögðu
meira upp úr því hvað fólk væri að
gera. En spurningarnar hans Sig-
urðar voru spennandi og hann ein-
staklega skemmtilegur maður. Þeg-
ar sett var upp hárgreiðslustofa tví-
vegis í skólastjórabústaðnum á
Broddanesi var fastur viðskiptavin-
ur Sigurður bóndi, fannst sjálfsagt
að nýta sér þjónustuna og lét klippa
sig snöggt. Svo var honum boðið
púrtvínsstaup á eftir en afþakkaði
það kíminn og taldi frú Jónu sem
fengist við áfengisvarnir, ekki sam-
þykkja að hann kæmi akandi heim
eftir slíkar móttökur.
En hann sat litla stund hjá okkur
og kertaljósin loguðu glatt, það var
fallegt á nesinu.
Jóna og Sigurður vor hlýjustu
vinir sem hægt var að hugsa sér,
þegar ég fluttist að Broddanesi,
haustið 1988. Alltaf komu þau á
skemmtanir í skólanum, þótt þau
ættu ekki börn þar. Bara taka þátt
og ekki síst að styðja við og hrósa,
leggja gott af mörkum hvenær sem
færi gafst. Ef ég vildi koma í heim-
sókn með krakkana mína var sjálf-
sagt að sækja okkur og svona
mætti lengi telja. Minningarnar
margar og ljúfar.
Við Sigurður höfðum áætlað að
ég yrði 11 ár á Broddanesi og þótt
það yrði ekki af því er þetta líkast
11 árum í minningunni, svo sterk-
lega upplifði ég fegurð Strandanna
og alúð vinanna. Með Sigurði var
hægt að hlæja. Eitt sinn vorum við
í fermingarveislu og einn gestanna
sagði miklar lífsreynslusögur og
tókst einstaklega vel upp, dró ekk-
ert undan. Þá var hlegið dátt, þó
reynt væri að stilla sig og ég hugs-
aði með mér, hvað hann Sigurður
væri ungur og glaður.
Einu sinni dansaði ég við hann
og undraðist hvað þessi fínlegi mað-
ur hafði styrka hönd og dansaði vel.
í stóru bókinni minni, þar sem
ég hreinskrifa ljóðin mín, er bréf til
Sigurðar. Ég vissi að ég væri orðin
of sein með að senda það en þessi
grein kemur í staðinn, nema að það
er sumt sem ég hefði sagt Sigurði
á Felli en ekki mörgum öðrum.
Hann lærði eitt órímað ljóð utan að
og flutti mér kankvís og vildi svo
gjarnan vita söguna á bak við ljóðið.
Mér segir svo hugur að hann
sjálfur verði sagan bak við ljóðin,.
núna í vorbyrjun, þegar sá tími fer
í hönd er helgast af kærleika og
lífi. Hugur okkar er fær um að ná
því sem er ómögulegt annars. Hug-
ur minn er fær um að sjá Sigurð
bónda á Felli kyssa Jónu fyrir mat-
inn, halda á litlu barnabörnunum,
starfandi í kirkjunni sinni á Kolla-
fjarðarnesi og glettin augu hans
segja: Er það eitthvað sérstakt, sem
þú vilt segja mér.
I guðs friði.
Anna S. Björnsdóttir
Vorhlýindin láta ósjaldan eftir sér
bíða í norðlægum sveitum okkar
ástkæra lands. Svo mun hafa verið
vorið 1948. En þetta vor leggur
ungur maður af stað frá bænum
Kollafjarðarnesi með lítinn Ijárhóp,
allar sínar kindur. Hann er lífsglað-
ur og léttur í spori. Ferðinni er hei-
tið að Felli í Kollafirði þar sem hann
hefur ákveðið að hefja búskap á
þeirri sögufrægu jörð og höfðingja-
setri fyrrum. Hann er aðeins 23 ára
gamall, yngsta barn prófastshjón-
anna sr. Jóns Brandssonar og
Guðnýjar Magnúsdóttur. Sigurður
að nafni. Með honum í för er kona
nokkuð við aldur, móðursystir hans
Guðrún. Samband þeirra hefur verið
mjög kært frá fyrstu tíð. Hún hefur
fram til þessa fylgt þessari systur
sinni og heimili hennar. Nú ætlar
hún að vera fyrir framan hjá þessum
unga frænda sínum og reyna að
styðja hann eftir mætti fyrstu spor
hans til sjálfstæðis í lífínu, meðan
hún getur og hennar er þörf.
Á Felli skal framtíð hans vera,
það, hefur hann þegar ákveðið. Jörð
sú hefur þó oftar verið tvíbýlisjörð.
I huga Sigurðar er þó hvorki von-
leysi né nokkur kvíði.
Bændur sveitarinnar eru honum
allir eldri að árum, reyndir og úr-
ræðagóðir á flestum sviðum búskap-
ar og félagsstarfa. Þeir taka honum
engu að síður allir sem einn opnum
örmum, sem og fólkið allt. Nær
samstundis ávinnur hann sér traust
þess og virðingu. Hann verður full-
gildur í þess hópi með það sama.
Hann er frískur til allrar vinnu, lag-
virkur, félagslyndur, úrræðagóður
og hjálpsamur svo af ber. Hann
verður boðberi mildi og mannástar
og andinn í sveitinni breytist og
hlýnar af náungakærleik við komu
þessa unga manns. Hlýjar eru mót-
tökumar, sem gestir fá á Felli, sinn
þátt í því á hún Guðrún mín blessun-
in, sem öllum er svo góð. Börnin
>og unga fólkið hænist að henni og
alltaf er til heitur kaffísopinn á
könnunni hjá henni.
Hjartarúm hennar á sér lítil tak-
mörk. Ung að árum kemur til dval-
ar á Felli telpa að nafni Erla Ágústs-
dóttir og á þar góð ár allt til fullorð-
insaldurs. Hún er nú húsfreyja í
Engihlíð í Árskógshreppi.
Sigurður er fljótlega orðinn þátt-
takandi í flestum félögum sveitar-
innar, félagslíf lifnar allt og dafnar
við komu hans. Hann hefur komið
með ferskan anda, nýjan tón. Fljót-
lega er hann kallaður til forystu í
þeim nokkrum s.s. ungmennafélagi
og búnaðarfélagi. Ungu drengirnir,
sérstaklega, fagna auknu íþróttalífí,
þá helst fótboltanum. Knattspyrna
verður nú iðkuð af kappi, bæði eru
æfingar oft og síðar keppni við önn-
ur félagslið. Með knöttinn er Sigurð-
ur hreinn snillingur og áhuginn eft-
ir því, einnig eru keypt tæki og
áhöld til iðkunar fijálsra íþrótta og
þeim einnig talsverður gaumur gef-
inn.
Leiklist fer af stað að nýju yfír
vetrartímann, málfundir eru haldnir
í ungmennafélaginu auk annarra
funda. Félagslíf allt fær þannig
nýjan þrótt við komu þessa unga
manns. Þá er hann orðinn fulltrúi í
sveitarstjórn að nokkrum árum liðn-
um og verður síðar oddviti hennar
í nokkur skipti. En þrátt fyrir ótví-
ræðan vilja hans að fylgja á eftir
og ýta áfram öllum góðum framfar-
amálum sveitar sinnar segir mér svo
hugur að honum hafi fallið betur
starfið í fijálsu félögunum en það
sem hann vann í sveitar- og héraðs-
stjórnum, þó að í öllum störfum, sem
hann á einn eða annan hátt kom
að, hafí hann ætíð unnið af mikilli
ábyrgð og trúnaði. Starfið í frjálsu
félögunum tel ég þó að fallið hafi
betur að upplagi hans og lífsskoðun-
um.
Sveitalífíð sjálft, skepnurnar og
jörðin eiga þó helst huga hans. Land
þessarar jarðar er stórt, hjálpartæk-
in fábrotin, störf því öll erfið. Öld
vélanna hefur ekki haldið innreið
sína í landbúnað á íslandi þegar
hann byijar sinn búskap. Starfið er
því margt og hvíldarstundir oft
stuttar.
1954 verða stóru þáttaskilin í lífi
hans, elsta heimasætan í Litla-
Fjarðarhorni dóttir hjónanna Þórðar
Franklínssonar og Ingibjargar
Bjarnadóttur, hún Jóna, kemur til
hans. Lífið verður allt svo faguit,
framtíðin heillandi. Ungu hjónin
ávinna sér virðingu og njóta mann-'
heilla. Þangað ber margan manninn
að garði, heimilið verður unaðsreitur
þar sem öllum líður vel. Guðnín er
nú orðin öldnjð þreytt eftir langa
lífsgöngu og oft erfíða. Hún eignast
nú náðugri daga. Jóna ávinnur sér
fljótt traust hennar og vináttu enda
vel gefín mannkostakona. Guðrún á
hjá ungu hjónunum friðsamt ævi-
kvöld.
Þegar vélar koma til sögunnar
er strax hafíst handa við að slétta
og rækta hina grösugu móa niður
af túninu. Bjarnastaðamóarnir
verða að rennisléttu túni svo og
hver spildan af annarri á hinum
gróðursælu Fellseyrum. Mikill vél-
grafinn skurður kemur ofan við tú-
nið, sem tekur fyrir vatnsstreymi inn
á það ræktaða land sem fyrir er og
áfram er haldið við að þurrka land
og taka til ræktunar. Á nokkrum
árum hefur órækt og kargaþýfi
breyst í rennislétt grasgefið tún og
heyfengur eykst að sama skapi.
1964 er ráðist í miklar byggingar-
framkvæmdir. Snemmsumars eru
steyptir upp þrír votheysturnar, sem
nýlunda var hér um slóðir. Sama
sumar er hafin bygging fjárhúsa
fyrir á fjórða hundrað fjár, þeim
framkvæmdum er að mestu lokið
fyrir vetrarkomu. Áður hefur nær
allt hey verið þurrkað og gengið á
ýmsu. Í þessum hluta Strandasýslu
getur brugðið til beggja vona með
þurrkatíð. Votheysverkun veitir því
mikla tryggingu fyrir góðri verkun
heyja. Þetta hafði Sigurður alllöngu
áður áttað sig á. Hann var með
þeim fyrstu í sinni sveit sem byggði
votheysgeymslur fyrir allt sitt hey.
Vandvirkni er viðhöfð í hvívetna og
vel um allt sinnt.
Sama vorið og Jóna flytur að
Felli 1954 flytja foreldrar mínir
hingað að Miðhúsum þegar sú jörð
losnar. Faðir minn bar mikla tryggð
til þessa staðar frá því hann var
hér ungur maður og þráði að kom-
ast á þessa jörð. Hann leyndi því
hinsvegar ekkert að hann vildi
gjarnan vera í nábýli við Sigurð, sem
hann hafði þekkt frá æsku- og ungl-
ingsárum hans á Kollafjarðarnesi
þar sem þeir voru einnig nágrann-
ar. Hann hafði fyrir löngu fundið
það að þessi ungi piltur varð
snemma bæði hlýr og nærgætinn.
Föðurafi minn mun hafa haldið mik-
ið uppá Sigurð og ef mig misminnir
ekki þá munu bréf hafa farið á
milli þeirra veturinn sem Sigurður
var á Hvanneyri en þá var hann um
tvítugt en afí minn um áttrætt.
Það var okkur ómetanlegt að
komast í nábýlið við Sigurð og Fells-
heimilið. Stutt er á milli bæjanna,
má jafnvel kallast á við hagstæð
veðurskilyrði, þess hefur þó sem
betur fer sjaldan þurft með. Hins-
vegar skeði það oftar en einu sinni
hér áður fyrr að þegar einhveijir
erfiðleikar eða vandamál gerðu vart
við sig hér á bæ að þá leið ekki á
löngu að til Sigurðar sæist koma á
göngu hingað yfír til okkar. Ein-
hveiju sinni lét ég þau orð falla í
kunningjahópi þegar nábýli okkar
var til umræðu að það væri eins og
hann heyrði hugsanir manns. Slíkur
maður var hann.
Hans verður ekki minnst án þess
að geta þess hversu léttur hann var
til göngu og þolinn. Fell er stór jörð
eftir okkar mælikvarða, land frekar
erfitt til smalamennsku, sérstaklega
þegar kemur heim í Klakkinn, þá
getur fé næstum því sloppið með
hvaða hætti sem það helst kýs sé
ekki mikil árvekni viðhöfð og dugar
þó ekki nema smalamenn séu af-
burðamenn að frískleika. Þetta land
smalaði Sigurður margoft, aleinn
með góðum árangri, þó fyrstu árin
með góðum hundi. Þetta hygg ég
fáir munu eftir honum leika ef þá
nokkur.
Sigurður verður fyrir áfalli rúm-
lega fertugur að aldri er þungur
hlutur fellur á bak hans. Hygg ég
að hann hafi eftir það aldrei náð
fyrra þreki sínu. Hann kvartaði þó
aldrei en á seinni árum fór það ekki
fram hjá manni að þrek hans hafði
mikið minnkað. Magnús sonur hans
er þá kominn með honum í búskap-
inn, léttir það mikið.
Áframhaldandi búseta þessarar
ættar á Felli sýnist vera vel trygg
í höndum Magnúsar og Hafdísar
Gunnarsdóttur konu hans. Þau hafa
byggt sér fallegt hús og eiga tvö
börn. Öll lifum við þó hverfula tíma.
Önnur börn Sigurðar og Jónu eru
Heiðdís sálfræðingur, Jón Bragi bif-
vélavirki, Þórður Franklín húsa-
smiður og Guðný Rún háskólanemi.
Yngst er Ingibjörg Birna.
Sigurður fór í læknisrannsókn í
byijun marsmánaðar sl. Heim kom
hann á annan dag páska, þá orðinn
helsjúkur. Hann gekk móti örlögum
sínum með hugarfari hins trúaða
manns, þeirra var skammt að bíða.
Hver sú byggð sem á sér slíkan
mann er sterk. Hvert það heimili
hornsteinn hamingju og sæmdar.
Hvert það barn sem á sér slíkt for-
eldri gæfumanneskja.
Öll munum við lengi njóta góðs
af verkum sem hann vann og þess
anda sem hann skapaði.
Okkur hér á þessu heimili er á
þessum tímamótum efst í huga
þakklæti, mikið þakklæti fyrir góð-
verk mörg, vináttu og tryggð í gegn-
um árin.
Eftirlifandi eiginkonu, tengda-
móður, börnum, tengdabörnum og
ungum barnabörnum vottum við
okkar innilegustu samúð og biðjum
guð að veita þeim styrk, hjálp og
hlíf.
Leiðir hafa nú skilist — um sinn.
Guðfinnur S. Finnbogason
TILlOliDAiARi
Við bjóðum ykkur Knorr sósur og pastarétti á
sérstöku tilboðsverði í Hagkaupsbúðunum næstu vikur.
Vörukynning verður í Hagkaup, Skeifunni,
laugardaginn 11. maí kl. 10.00 - 16.00.
Tilboðsverð:
Kr.
Knorr sveppasósa 59
Knorr Bearnaise-sósa (4 í pakka) 147
Knorr Lasagna 209

HAGKAUP
-þegar við eldum góðan mat!