Morgunblaðið - 24.02.1996, Blaðsíða 20

20 LAUGARDAGUR 24. FEBRÚAR 1996
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Dole sakaður um að lítilsvirða kjósendur í Arizona
Gagnrýndur fyrir að
hunsa kappræðumar
Tempe. Reuter.
PAT Buchanan og Lamar Alex-
ander, frambjóðendur í forkosn-
ingum repúblikana í Bandaríkjun-
um, veittust hvor að öðrum en
sameinuðust í vægðarlausri gagn-
rýni á Bob Dole í sjónvarpskapp-
ræðum í Arizona í fyrrakvöld.
Dole sniðgekk kappræðurnar og
fjölmiðlar í Arizona tóku því sem
lítilsvirðingu við ríkið. Jafnvel
nokkrir aðstoðarmanna Doles
sögðu að honum hefðu orðið á
alvarleg mistök að mæta ekki og
þau gætu reynst honum dýrkeypt
í forkosningunum í Arizona á
þriðjudag.
Fjórir frambjóðendanna í for-
kosningunum tóku þátt í kappræð-
unum; Buchanan, sem bar sigur-
orð af Dole í forkosningunum í
New Hampshire, Alexander, fýrr-
verandi ríkisstjóri Tennessee og
menntamálaráðherra, auðkýfing-
urinn Steve Forbes og Bob Dom-
an, þingmaður frá Kaliforníu, sem
hefur notið lítils fylgis til þessa.
Dole var í Colorado eins og
hann hafði afráðið áður en kapp-
ræðurnar voru ákveðnar: „Við lát-
um ekki aðra ráða dagskrá okkar.
Ég tek þátt í kappræðum á þing-
inu daglega. Þessir menn kunna
ekki að taka þátt í kappræðum.“
„Bob Dole öldungadeildarþing-
maður ætti að vera hér í kvöld ef
hann vill verða frambjóðandi repú-
blikana í forsetakosningunum,"
sagði hins vegar Alexander í kapp-
ræðunum. „Frambjóðandi getur
ekki sigrað með því að ófrægja
andstæðinga sína í auglýsingum,
safna stuðningsyfirlýsingum og
hunsa það þegar tekist er á um
hugmyndir eins og hér í kvöld.“
Þjarmað að Buchanan
Alexander beindi síðan spjótum
sínum að Buchanan og sakaði
hann um að vilja reisa múra um
landið og einangra það.
Buchanan kvaðst hins vegar
fulltrúi nýrrar og áræðinnar
íhaldsstefnu í þágu fólks, sem
hefði ekki átt sér málsvara í
bandarískum stjórnmálum, og
ófæddra barna.
Vinsældir Buchanans hafa vald-
ið ugg meðal margra repúblikana,
sem óttast að hann geti klofið
flokkinn og tryggt Bill Clinton sig-
ur í forsetakosningunum í nóvem-
ber. Andstæðingar hans innan
flokksins virðast vera að taka
höndum saman um að stöðva
Buchanan. Repúblikanar eins og
Jack Kemp, fyrrverandi húsnæðis-
málaráðherra, Colin Powell, fyrr-
verandi forseti herráðsins, og
Rudy Giuliani, borgarstjóri New
York, gagnrýndu hann opinber-
lega og sakað um öfgastefnu.
Buchanan var fljótur að snúast
til varnar og bað andstæðinga sína
að „halda sig við málefnin [og]
hugsjónirnar, og hætta að kalla
mig illum nöfnum því að það eru
þeir sem ógna einingu flokksins,
ekki ég.“
Schneider
framseldur
Þjóðverjum
Frankfurt. Reuter.
ÞJÓÐVERJINN Jiirgen Schneid-
er var í gær framseldur til Þýska-
lands frá Miami, þar sem hann
var handtekinn í maí í fyrra eftir
árs leit víða um lönd. Schneider,
sem sést hér í lögreglufylgd á
flugvellinum í Frankfurt, hóf fer-
il sinn sem múrari, en varð mjög
umsyifamikill í fasteignaviðskipt-
um. í Þýskalandi er veldi lians
nú lýst sem hruninni spilaborg.
Schneider er 61 árs og reisti
tugi glæsibygginga í þýskum
borgum, skrifstofuhús, hótel og
verslanamiðstöðvar. Hann barst
mikið á, bjó í glæsihúsi sem líkt-
ist kastala, en þegar hann hvarf
skyndilega ásamt konu sinni í
apríl 1994 var fyrirtæki hans
orðið gjaldþrota vegna skulda
sem námu fimm milljörðum
marka, sem svarar 225 milljörð-
um króna.
Hann er sakaður um að hafa
svikið út lán til framkvæmda með
því að leggja fram fölsuð skjöl
og rangar upplýsingar.
Schneider kveðst saklaus og
segir að Deutsche Bank, stærsti
viðskiptabanki Þýskalands, hafi
vísvitandi gert hann gjaldþrota.
Vekur Zjúganov
falsvonir
marxista?
FLOKKAR og flokksbrot vinstra
megin við rússneska kommúnista-
flokkinn hafa lýst yfir stuðningi við
forsetaframboð Gennadíjs Zjúg-
anovs í trausti þss að hann snúi hjól-
inu við og hverfi til gamalla stjórn-
hátta. Svo getur farið að hann valdi
þeim miklum vonbrigðum nái hann
kjöri, segir í rússneska blaðinu The
Moscow Tríbune nýlega en það kem-
ur út á ensku.
„Zjúganov er óútreiknanlegur,
enginn veit hvað hann gerir ef hann
verður forseti," sagði Víktor Ver-
enstjagín, aðstoðarforstjóri Sér-
fræðistofnunar rússneskra frum-
kvöðla og iðnrekenda. „Hann á fátt
sameiginlegt með raunverulegum
hugmy'ndafræðingum kommúnista".
Segja má að vinstriöflin eigi fárra
kosta völ ætli þau að hafa einhver
áhrif á það hver hreppi hnossið,
Zjúganov hljóti að standa næst sjón-
armiðum þeirra af þeim sem ein-
hveija möguleika hafa. Einn flokk-
anna, marxistaflokkur harðlínu-
mannsins Víktors Anpílovs, fékk
hátt í 5% atkvæða í þingkosningun-
um í desember og skiptir stuðningur-
inn því Zjúganov verulegu máli.
Hann hefur á hinn bóginn reynt að
mýkja ímynd sína, talað eins og
hófsamur jafnaðarmaður. Vill hann
þannig vinna sig í álit meðal hæg-
fara markaðshyggjumanna og
miðjuafla með yfírlýsingum sem eiga
að róa þá er óttast afturhvarf til
miðstýringar og alræðis sovétskeiðs-
ins.
Fyrir skömmu tók hann þátt í
fundi efnahagssérfræðinga og
áhrifamanna í Davos í Sviss. Þar
hét Zjúganov að bæta aðstæður fyr-
ir erlenda fjárfesta ef hann yrði for-
seti Rússlands. Anpílov sagði nýlega
að harðlínumenn myndu vinna að
því að „endurbæta hugmyndafræði"
Zjúganovs næstu mánuði.
Aðurnefndur Verentsjagín telur
að jafnvel þótt „endurbæturnar"
tækjust gæti harðlínumönnum
reynst erfitt að hafa taumhald á
Zjúganov ef hann ynni en völd for-
setaembættisins eru geysimikil.
„Zjúganov hefur sagt að komm-
únistar vilji afnema forsetaembættið
ef þeir nái völdum en hann gæti
skipt um skoðun ef hann næði kjöri,“
sagði Verentsjagín. Annar stjórn-
málaskýrandi, Júrí Levada, sagði
hins vegar að harðlínumenn hefðu
fengið loforð um embætti forsætis-
ráðherra í skiptum fyrir stuðninginn
við Zjúganov.
Reutcr
GENNADÍJ Zjúganov, leiðtogi rússneskra kommúnista, með
blóm í hönd við grafhýsi óþekkta hermannsins í Kremlarmúr.
Reuter
CIA um heilsu Borís Jeltsíns
Hjartað veikt og
þrekið á þrotum
Boston. Reuter.
HÁTTSETTIR embætt-
ismenn innan leyniþjón-
ustu Bandaríkjanna
segja heilsuleysi Borís
Jeltsíns alvarlegt og ef-
ast jafnvel um að forseta
Rússlands endist þrek
fram að kosningunum
sem fram eiga að fara
í júní. Þetta kom fram
í frétt bandaríska dag-
blaðsins Boston Globe í
gær.
Heimildarmennirnir,
sem kröfðust nafnleynd-
ar, sögðu að Jeltsín hefði
fengið hjartaáfall fjór-
um sinnum, hið minnsta,
frá árinu 1987.
Forsetinn virtist hald-
inn áfengissýki, honum
hætti til að leggjast i
þunglyndi og brýnt væri
að hann gengist undir
hjartaaðgerð.
í fréttinni kom fram,
að þess sæjust engin
JELTSÍN ásamt
Alexander Korz-
hakov, yfirmanni
lífvarðasveita for-
setans, sem sagður
er afar valdamikill.
Rússland yrði að veru-
leika. Færi svo gæti
Jeltsín sagt að fresta
þyrfti kosningum þar
eð ganga þyrfti frá
þeim atriðum sem
snertu stjórnarskrá
landsins.
Tengslin við
„Felix“
Fram kom og að
þessir heimildarmenn
væru nú óhræddari en
áður við að tjá sig um
Alexander Korzhakov,
hinn leyndardómsfulla
yfírmann lífvarðasveita
forsetans, sem talinn er
einn valdamesti maður-
inn innan Kremlarmúra
nú um stundir. Korzh-
akov væri í nánum
tengslum við „Felix“ en
svo nefnist hópur einn
sem sagður er saman-
standa af fyrrum starfs-
merki að Jeltsín hygðist
fara í aðgerð. Hann gæti reynt að
hindra kosningarnar 16. júní eða
jafnvel aflýst þeim teldi hann sýnt
að hann næði ekki endurkjöri.
mönnum öryggislög-
reglu Sovétríkjanna, sem óánægðir
séu með þróun mála í Rússlandi frá
því að veldi kommúnista hrundi. Hátt-
settir embættismenn hafa verið harð-
Sameining við
Hvíta-Rússland?
Viðmælendur blaðsins nefndu að
Jeltsín kynni að fresta kosningum
ef samruni Hvíta-Rússlands við
lega gagnrýndir í nafni „Felix“ og
þess eru dæmi að þeim hafí verið
hótað Iífláti. Hugsanlegt væri að þess-
um hópi yrði falið að grípa til hryðju-
verka sem tilefni gætu gefíð til að
slá kosningunum á frest.
Bætur
fyrir
íranska
þotu
BANDARÍSK stjórnvöld hafa
ákveðið að borga 131,8 millj-
ónir dollara, jafnvirði 8,7 millj-
arða króna, í bætur fyrir ír-
anska farþegaþotu sem fyrir
mistök um borð í bandaríska
herskipinu Vincennes var
skotin niður yfir Persaflóa 3.
júlí 1988. Um borð voru 290
manns sem fórust allir.
Morð í Miami
HOLLENSK kona lést á
sjúkrahúsi í Miami í gær
skömmu eftir að hafa verið
skotin í bijóstið. Konan var á
ferð í bíl ásamt manni sínum.
Þau eru ferðamenn og villtust
skammt frá miðborg Miami
og námu staðar til að spyija
til vegar. Tveir menn gengu
að bíl þeirra, gripu veski kon-
unnar og skutu hana.
Lee vill
friðmælast
við Kínverja
LEE Teng-hui forseti Tævans
sagði í gær, að mikilvægasta
viðfangsefni stjórnar hans
væri að sættast og friðmælast
við Kínveija. Sagði hann að
fundur með kínverskum leið-
togum væri ekki útilokaður.
Lee hóf í gær formlega kosn-
ingabaráttu vegna forseta-
kosninga 23. mars.
Aftaka
í San Quentin
WILLIAM Bonin, sem dæmd-
ur var fyrir morð á 14 drengj-
um og ungum mönnum, var
tekinn af lífi í San Quentin-
fangelsinu í Kaliforníu í gær-
morgun. Hann er þriðji fang-
inn sem tekinn er af lífi í
Kaliforníu eftir að dauðarefs-
ingar voru teknar þar upp á
ný 1977.
Mannfall
í Ingúshetíu
RÚSSNESKIR hermenn
drápu þijá óbreytta borgara
og særðu fjóra við þorpið
Arshta í Íngúshetíju í gær.
Þá mun hafa grunað að
tsjetsjenskir skæruliðar leynd-
ust í þorpinu og því hafíð skot-
hríð.
Gripinn
fyrir njósnir
FYRRVERANDI starfsmaður
bandaríska þjóðaröryggis-
ráðsins var handtekinn á
heimili sínu í Pennsylvaníu í
gær og sakaður um njósnir í
þágu Sovétríkjanna á sjöunda
áratugnum.
Borgarstjóri
fyrir rétt
TILKYNNT var í gær, að
borgarstjóri Feneyja og a.m.k.
sjö aðrir embættismenn lægju
undir grun um að bera ábyrgð
á brunanum í borgaróperunni
í janúar og yrði málið tekið
til opinberrar rannsóknar.