Eimreiðin - 01.09.1905, Blaðsíða 76

236
B. SÆMUNDSSON: THINGVALLASÖEN, Geograf.sk Tidsskrift 1903—1904,
Hefte Vn.
í>ó ritgerð þessi sé stutt, er hún að mörgu leyti mjög markverð. Höfundur-
inn lýsir Þingvallavatni, stöðu þess, lögun, dýpi, botninum, og ám og lækjum er í
það renna, og jurta- og dýralífi. Höf. kemst að þeirri niðurstöðu, að f ingvalla-
vatn sé ónákvæmlega teiknað á íslandskortinu, og heflr hann því samið mjög lag-
legt kort af vatninu. Lengd vatnsins frá mynni Öxarár til Hagavíkur er hér um bil
16 km., en mestri breidd, 8 km., nær vatnið milli Mjóanesgrunns og Hestvíkur.
Vatnsflöturinn er hér um bil 115 □ km. Mest dýpi 109 metrar. Ymsar góðar
myndir af útsýni frá í^ingvallavatni, er höf. hefir teiknað sjálfur, eru í ritgerðinni.
H. J.
ÍSLANDSTÖFRAR (»Islandzauber«) heitir þýzk skáldsaga, sem út kom í
Hamborg árið sem leið (1904), eftir tollgæzlustjóra Wilhelm Poeck. Hún fer ein-
göngu fram á íslandi og á nafnið við hina töfrandi náttúrufegurð landsins og það
vald, er hún fái yfir hug og hjarta íslendinga, svo þeir vilji lifa óg deyja á íslandi,
þó þeir eigi annars betra kost. Efnið er fremur lítið, en laglega framsett og að-
laðandi: Aðalpersónurnar eru ÁslaugFinnsdóttir á Oddstöðum, dóttir Finns
stúdents, ríks bónda þar, og danskrar móður, sem er látin, þegar sagan gerist. Hin
aðalpersónan er Björn, fátækur sjómaður, sem hefir sig áfram með reglusemi og
dugnaði, verður skipstjóri á hákarlaskútu hjá kaupmanni og að lokum meðeigandi
hans að henni. Áslaug og Björn hafa leikið saman barnleikum, og hann ann henni
hugástum, en þorir ekki að biðja hennar, álítur það tilgangslaust, fjarlægðin milli
þeirra sé of mikil. Hún ann honum líka og neitar því öllum biðlum, bæði Sigurði
stúdent, syni prestsins og fleirum. Að lokum vill faðir hennar endilega gifta hana
efnilegum og megandi bónda þar í sveitinni, og er hún komin á flugstig með að
játast honum af þægð við föður sinn, en áður en af því verður kemur Björn á Odd-
staði, og verður hún þá sjálf að játa honum ást sína, áður en hann fær hug til að
biðja hennar. En eftir það fellur alt í ljúfa löð og faðir hennar gefur samþykki sitt
til ráðahagsins. — Ein af persónunum í sögunni, Már Vigfússon, skáld og auðnuleys-
ingi, á auðsjáanlega að tákna Sigurð Breiðfjörð, og er þar þýðing af hinu al-
kunna kvæði hans »Gestrisni«.
Auðvitað finnast í bókinni nokkrar smávillur að því er snertir lýsing á íslenzku
lífi og þjóðháttum, en þær eru þó bæði fáar og lítilfjörlegar. Hitt gegnir meiri furðu
hve rétt er skýrt frá flestu og hve kunnugur höf. er íslenzkri náttúru og þjóðháttum,
þó hann aldrei hafi komið til Islands og hafi alt sitt vit um það úr útlendum bók-
um; því oss vitanlega skilur hann ekki einu sinni íslenzku. þegar þessa er gætt,
má sagan heita meistarastykki í þessu tilliti. V. G.
HELGI PJETURSSON: OM FOREKOMSTEN AF SKALFÖRENDE SKUR-
STENSLER I BÚLANDSHÖFÐI. SNÆFELLSNES, ISLAND og
AD. S. JENSEN: BEMÆRKNINGER OM MOLLUSKFAUNAEN.
Ritgerð þessi er um jarðfræði hins alþekta Búlandshöfða. H. P. hefir rann-
sakað höfðann, safnað skeljunum og ritað um jarðfræðina, en hinn alkunni skelja-
fræðingur Ad. Jensen hefir rannsakað skeljarnar og ritað um þær.
H. J.