Dagblaðið Vísir - DV - 23.05.1991, Blaðsíða 4

4
Fréttir
FIMMTUDAGUR23, MAI1991.
Einar Oddur Kristjánsson, formaður VSÍ, um launahækkanimar:
Glópalán ef þetta
heppnast hjá okkur
- gera þarf kjarasamninga til tveggja ára sem miða að 3 prósent verðbólgu
Einar Oddur Kristjánsson, for-
maður Vinnuveitendasambandsins,
sagöi á fundi á Hótel Borg í gær, þar
sem þjóöarsáttin var til umræðu, að
atvinnuvegirnir væru um þessar
mundir staddir á ystu nöf. Það væri
glópalán ef þeir heföu það af.
„Það þýðir ekkert að segja, eins og
oft er sagt á íslandi; við skulum vera
með svipaða verðbólgu og í ná-
grannalöndunum. Við skulum vera
með eins stafs tölu. Við verðum að
vera með sömu verðbólgu, alls ekki
meiri, og er í OECD löndunum, það
er grundvallaratriði. Og ef við ætlum
að semja fyrir næsta ár og hafa ekki
meiri metnað en að halda okkur í
þessu fari, þá forum við út af spor-
inu. Samningar á næsta hausti þurfa
að ná til næstu tveggja til þriggja
ára. Þeir verða að hafa það markmið
að verðbólgan fari niður í 3 til 4 pró-
sent. Það er gríöarlegt álag á at-
vinnulífmu um þessar mundir. Við
erum að keyra þetta allt mjög heitt.
Kauphækkanir, sem hafa orðið frá
því í nóvember og til júní, eru 8,5
prósent. Þetta eru stórar tölur. Ég
get tekið undir það að það sé fagnað-
arefni að við náðum að ganga frá
samningum um greiðslur vegna við-
skiptakjarabatans í dag. En ég væri
ósannindamaður ef ég segði ekki aö
við atvinnurekendur værum mjög
hræddir. Við erum hræddir um að
við séum að ofkeyra íslenskt at-
vinnulíf. Við höfum ástæðu til að
óttast þá eingreiöslu sem samið var
um. Ef þetta heppnast hjá okkur þá
er það glópalán," sagði Einar Oddur.
Hann sagði að það væri staðreynd
að með verðbólgusamningum und-
anfarinna ára heíði kaupmáttur
launafólks ekki aukist nema um 1,5
prósent á ári síðustu 20 árin að með-
altali. Svo væri fólk að tala um lágar
kaupmáttartölur undir þjóðarsátt.
„Það munar öllu fyrir þessa þjóð
hvort hún ætlar áfram að ná 1,5 pró-
sent kaupmáttaraukningu á ári eða
hvort hún ætlar að ná 2,5 prósent
kaupmáttaraukningu. Án stöðug-
leika tekst þaö ekki. Veröbólgan á
íslandi hefur á síðustu áratugum
skaðað íslenskt efnahagslíf svo
óskaplega að við erum ekki farin að
sjá nema hluta af því ennþá. Við
verðum því að komast út úr þeirri
þoku sem hefur umlukið okkur í
þessum málum. Þegar okkur hefur
tekist það munum við sjá alla þá
miklu möguleika sem íslenskt efna-
hagslíf á. Og ég vil taka fram að það
er ekkert, alls ekkert, til á íslandi,
sem ekki má fresta ef þörf krefur,“
sagði Einar Oddur.
Kristján Einaisson, DV, Selfossi:
í barnaskólanum á Selfossi hófst
undirbúningur um miðjan maí með
þemaviku, Árdögum, fyrir hátíðar-
höld sem fram fór um hvítasunnu-
helgina. Þá var haldin í skólanum
viðamikil sýning þar sem Ölfusá,
Ölfusarbrú og Selfossbæ voru gerð
skil með öðrum hætti en venjulega.
Allir kennarar og nemendur unnu
að verkefninu og var árangurinn
afar skemmtilegur. Áhersla var lögð
á þekkingu á umhverfinu og vernd-
un þess. Teknir voru fyrir fjölmargir
þættir; fræðst um sögu staðarins frá
landnámi til nútímans, fjallað um
Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra talaði einnig á fundinum og
rakti þar stöðu efnahags og ríkis-
fjármála og þær aðgerðir sem ríkis-
stjómin ætlar að grípa til og þegar
hafa verið kynntar í DV.
Karl Steinar Guðnason, varafor-
maður Verkamannasambandsins,
sagði í sinni ræðu að það væri lífs-
spursmál fyrir íslendinga að við-
halda þeim stöðugleika sem verið
hefði síðan þjóðarsáttin var gerð.
Hann sagði nauðsynlegt að allir;
stjómmálamenn, atvinnurekendur,
launþegar, bændur, já, alhr lands-
menn sneru bökum saman tíi að við-
halda þjóðarsáttinni. Þann óróleika
sem nú væri á vinnumarkaði mætti
setja niður með því að bæta lægstu
launin.
-S.dór
jarðfræði og landslagið, byggingar
skoðaðar og skipulag bæjarins, ör-
nefni og þjóðsögur kannaðar, nýting
árinnar athuguð, mengun og ýmis-
legt fleira. Ölfusárbrú fékk heiðurs-
sæti á sýningunni því 100 ár verða
frá vígslu brúar yfir ána 8.sept. nk.
Börnin smíðuðu líkan af brúnni
sem staðsett var á leiksvæði skólans.
Mörg önnur verk nemenda var að
finna á sýningunni, tíl dæmis líkön
af landslagi og húsum. Tvö ár eru
síðan skólaárið á Selfossi var lengt
úr 8'A mánuði í 9 og þykir aðstand-
endum nemenda þessum umfram-
tíma vel varið í þetta verkefni.
Niðurskuröurinn:
Minna varan-
legtsiitiag
lagt í sumar
Ákveðið hefur verið að skera
niður fé til vegamála í landinu í
ár um 350 milljóniur króna. Frið-
rik Sophusson fjármálaráðherra
sagði, þegar hann kynnti þessar
aðgerðir í gær, að niðurskurður-
inn myndi ekki koma niöur á
jarögangagerð á Vestíjörðum sem
ákveðin hefði verið. Aftur á móti
myndi þetta koma að einhverju
leyti niður á langingu bundins
slitlags í sumar.
Halidór Blöndal samgönguráð-
herra vildi ekki taka undir þetta
í gær. Hann sagði aö enn væri
allt óákveðiö hvernig niður-
skurðurinn kæmi niður. Hann
staðfestí hins vegar að ekki yrði
skoriö niður þaö fé sem ákveðið
hefði verið að færi i jarðganga-
gerð á Vestflörðum í ár.
Friörik Sophusson benti á að
útkoma þeirra útboöa sem gerð
hefðu verið í vegagerð væri mun
hagstæðarí en gert hefði verið ráð
fyrir. Það myndi spara stórfé sem
kæmi þá inn í fyrrnefnda upp-
hæð. -S.dór
Sighvatur Björgvinsson:
Heffundiðleið
til að skera
Ákveðið hefur verið að skera
niður fjárframlög tíl lífeyris- og
sjúkratrygginga og rekstrargjöld
sjúkrastofnana um 500 miiljónir
króna. Á aö gera það meðal ann-
ars með tilvísunum á ódýrari lyf
en gert hefur verið að þvi er Frið-
rik Sophusson fjármálaráðherra
segir.
Sighvatur Björgvinsson, heil-
brigðis- og tryggingamálaráð-
herra, sagði aðspurður í gær að
hann heföi fundið leið til sparn-
aðar i heiibrigðiskerfinu. Hann
vildi ekki á þessari stundu greina
frá þvi hver hún væri en sagði
að það yrði gert fljótíega. Hann
sagði þó að þessi sparnaðarleið
fælist meðal annars í minni lyija-
kostnaði en margt fleira kæmi til.
-S.dór
Selfoss:
Ölf usárbrú í heiðurssætinu
Krakkarnir höfðu áhuga á líkani af ölfusá, brúnni og bænum á sýningunni.
DV-mynd Kristján
í dag mælir Dagfari
Á flótta undan lifsgæðum
Þá hefur það verið útgefið af ekki
ómerkari stofnun en Sameinuðu
þjóðunum að næstmestu lífsgæði í
veröldinni eru hér á íslandi. Það
eru aðeins Japanar sem geta státað
af eilítið meiri lífsgæðum en það
er líka ekki heiglum hent að eiga
við þá skáeygðu á þessu sviði. Þjóð-
ir, sem alltaf eru að grobba sig af
því að hafa allt af öllu, svo sem
Svíar og Svissarar, eru fyrir neðan
okkur og er það gott á þá.
Með þessar upplýsingar Samein-
uðu þjóðanna í huga er einkenni-
legur fjári þessi sífelldi harmagrát-
ur sem hér glymur daginn út og
inn. Engu líkara en allt sé á hverf-
anda hveli og flestír lepji dauöann
úr skel. Síðustu tvö árin eða svo
hafa fleiri flust úr landi en oftast
áður og má segja að þar séu undar-
leg viðbrögð við hinum miklu lífs-
gæðum. Og ekki virðist fólk vera
upplitsdjarfara á þessu ári. í út-
varpsumræðunum frá Alþingi nú
í vikunni sagði þingkona Kvenna-
Ustans frá ungum og hámenntuð-
um hjónum með tvö börn sem
væru að flytja alla leið til Ástralíu
vegna þess að hér hefðu þau hvorki
í sig né á, aö því er manni skildist.
Það fer ekkert milli mála að við
verðum að fá það upplýst hvemig
stendur á því að svo margir flýja
næstbestu lífskjör í heimi. Og ótrú-
legur fjöldi fólks virðist bara ekk-
ert vita af þessum góðu lífskjörum
heldur grætur og kveinar daginn
út og daginn inn yfir lágum laun-
um, háum sköttum og okurverði á
matvælum. í fyrra reyndi Ólafur
Ragnar að koma þeim upplýsing-
um á framfæri við þjóðina að við
borguðum einna minnst í skatta af
öllum vestrænum þjóðum. En þetta
var eins og að stökkva vatni á gæs.
Lýðurinn hélt bara áfram að
kvarta og kveina og sagði skattana
alltof háa og þeir færu sífellt hækk-
andi. Og nú fullyrða þeir Davíð og
Friðrik að hér sé allt að fara norður
og niður og hækka vextína og skera
niður bráðnauðsynleg útgjöld eins
og vitlausir menn. Jón Baldvin tek-
ur undir þetta og reynir að koma
okkur inn í eitthvert Evrópukaup-
félag til að bæta kjörin meðan Jón
Sigurðsson stefnir álmálinu í einn
þéttan punkt, hvað sem það svo
þýðir. Allt er þetta óþarfur æði-
bunugangur. Ef rétt er lesið í rún-
irnar erum við á toppi lífsgæða af
þjóðum heims. Ekki eru þeir að
ljúga þessu hjá Sameinuðu þjóðun-
um. Hins vegar hefur ekld tekist
að koma þessum upplýsingum til
stjómmálamanna og almennings.
Því er alltaf þessi ástæðulausi
barlómur uppi.
Úr þessu verður auðvitað að bæta
og á öld upplýsinga er til skammar
að fólk skuli ekki vita að það hefur
meiri lífsgæði en allar aðrar þjóðir
í veröldinni að Japönum undan-
skildum. Fyrir kosningar gáfu al-
þýðubandalagsráðherrar út mikið
af bæklingum þar sem sagt var frá
afrekum þeirra í þágu lands og
þjóðar. Þetta gaf nokkuð góða raun
og flokkurinn vann á í kosningun-
um. Nú þurfa Davíð og Jón Baldvin
að gefa úr myndarlegan bækling
með upplýsingum Sameinuðuþjóð-
anna um lífsgæðin og senda inn á
hvert heimili landsins. Þá mun
þjóðin brátt skilja að hvergi er í
heimi betra en hér og af mun leggj-
ast grátur og gnístran tanna vegna
launa- og skattamála. Ekki verður
lengur þörf fyrir Þjóðarsálina á rás
2 þar sem mestu kveinarar þjóðar-
innar koma fram daglega meö grát-
stafinn i kverkunum vegna lélegra
lífsgæða og mannvonsku stjóm-
valda. Það er komið í ljós að við
höfum það svo gott aö ef við leggj-
um aöeins meira á okkur og borg-
um aðeins hærri skatta og aðeins
hærri vexti og heimtum aðeins
minna í laun þá fórum við fram
úr gulu mönnunum í lífsgæðum.
Er hægt að hugsa sér æðra tak-
mark?
Dagfari