Helgarpósturinn - 02.11.1995, Page 13

FlMIVmJDAGUR 2. NÓVEMBER1995
Mér fínnst
þetta bara
Kunnur leikhúsmaður með
mikla yfirsýn hafði eftirfarandi
um Súsönnu að segja: Ef ein-
hver getur sagt: Tilgangurinn
helgar meðalið, þá er það Sús-
anna. Það leikur enginn vafi á
að Súsönnu þykir vænt um
Moggann og Leikhúsið. En það
er spurning hvort hinn ómet-
anlegi greiði, sem hún hefur
gert þessum stofnunum, hafi
farið eftir útspekúleruðum
leiðum. Það er miklu frekar að
aðferð hennar einkennist af
einhverskonar fífldirfsku.
Fjöldi gagnrýnenda hefur
hreinlega hrakist frá störfum
vegna þess að leikhúsfólk hef-
ur yfirleitt tekið allri gagnrýni
mjög barnalega. Leikarar vitna
í jákvæða dóma en ef þeir eru
neikvæðir eru þeir ekki mark-
tækir. Þá virðist engu máli
skipta hvort dómarnir eru vel
unnir eða ekki — að dómarnir
séu góðir í eðli sínu. Súsanna
hefur einatt ekki hirt um að
rökstyðja skoðanir sínar í
dómum. Því hefur hún eigin-
lega lagt hausinn í snöruna að
því er virðist án þess að gera
sér grein fyrir því. Hún býr
hins vegar yfir þeim eiginleika
að geta hjúpað sig harðri skel
og virðist kæra sig kollótta um
gagnrýni á gagnrýni sína. En
maður hefur á tilfinningunni
að hún geri það ekki á þeim
nótum að hún fari í gegnum
það sem hún hefur gert og þá
gagnrýni sem hún hefur feng-
ið, lið fyrir lið, og segi: Þetta
gengur ekki upp. Frekar: Mér
finnst þetta bara.“
Gott að leita
til Súsönnu
Edda Sverrisdóttir, kaup-
maður í Flex, er sögð sjá um
stíl og útlit Súsönnu. „Já, að
minnsta kosti leitar hún oft til
mín og ég hef tekið eftir því að
hún hlustar á það sem ég hef
að segja.“
Edda og Súsanna hafa
þekkst frá því þær voru smá-
stelpur, enda feður þeirra vin-
ir. „Við höfum alltaf vitað hvor
af annarri en kynntumst ekki
almennilega fyrr en fyrir
nokkrum árum. Og ef ég bara
segi eins og er þá finnst mér
Súsanna frábær. Hún er dug-
legasta manneskja sem ég
þekki, afkastamikil, kjörkuð og
kraftmikil."
Eddu finnst að auki mjög
gott að leita til hennar. „Hún
hefur náttúrulega galla eins
við hin, en þeir eru ekki það
stórir að orð sé á gerandi. Ef
það telst galli hvað hún vinnur
brjálæðislega mikið þá er það
hennar helsti galli.“
Ómissandi í
íslenska sirkusinn
Ingólfur Margeirsson rithöf-
undur og kollega hans Sús-
anna hafa þekkst í rúman ára-
tug. Hann hefur ekkert nema
gott um hana að segja. „Fyrir
utan að vera hress og
skemmtileg finnst mér hún
dæmigerð íslensk kvenhetja.
Súsanna er kona sem lifir af
hvað sem er og heldur ótrauð
áfram. Ég hef alltaf verið hrif-
inn af slíkum konum, eins og
viðtalsbækur mínar bera
merki um. Svo hefur hún þann
sjaldgæfa hæfileika að geta
hlegið að sjálfri sér, örlögum
sínum og verkum og er þar af
leiðandi ómissandi í þennan ís-
ienska sirkus.“
Aðspurður um hvort kona á
borð við Súsönnu, sem þegar
er búin að opna flestum les-
endum þessa lands allar sínar
lífsgáttir, væri líklegt efni í við-
talsbók í framtíðinni svaraði
Ingólfur að Súsanna ætti enn
svo mikið ólifað. „Það fer allt
eftir því hvað hún gerir í fram-
tíðinni eða hvort hún hefur
sagt allt í þessum viðtölum.
Sjálfur held ég að hún hafi ekki
opnað nema fyrir fáeinar gátt-
ir.“
Sússa er dul á
tilfinningar sínar
Sigríður Ingvarsdóttir hefur
verið góð kunningjakona Sú-
sönnu í mörg ár. Allar götur
síðan þær kynntust í námi við
Háskóla íslands hafa þær hald-
ið sambandi: „Mér þykir voða
vænt um hana Sússu. Hún er
besta stelpa; litrík og hörku-
dugleg og satt að segja margra
manna maki til verka. Ég þekki
Súsönnu það vel að mér finnst
hún ekki eiga skilið margt af
því sem um hana hefur verið
sagt. Þótt flestir kynnu að
halda annað er Súsanna mjög
dul á tilfinningar sínar, sem
kann oft að valda misskiln-
ingi.“
Sigríður segir Súsönnu að
auki afar trygglynda og greið-
vikna: „Sem dæmi um hið síð-
arnefnda þá hitti ég Súsönnu
einhvern tíma í mýflugumynd
á íslandi, þegar ég var búsett
erlendis, þar sem ég var að
vandræðast yfir bílleysi. Hún
bauð mér strax bílinn sinn að
láni án þess að ég bæði hana
um það.
Á hinn bóginn gerist allt svo
hratt í lífi hennar að það gefst
aldrei tími til að setja málin í
nefnd. Hún skiptir oft um skoð-
un, en það þarf ekki að vera
neinn galli — öll erum við
breytileg."
Helsta afrekið: hún
reddaði að reykja
Viðar Eggertsson leikhús-
stjóri kunni litla sögu að segja
sem tekur til „áhrifa“ Súsönnu
á íslenska leiklist. „Þannig var,
að hér á árum áður var ungur
leikritahöfundur sem hét Ámi
Ibsen og skrifaði leikrit fyrir
Eggleikhúsið sem hét Skjald-
bakan kemst þangað líka. Það
voru einungis tveir leikarar í
þeirri sýningu. Ég sjálfur og
Arnór nokkur Benónýsson.
Fyrstu kynni mín af Súsönnu
voru í gegnum þessa sýningu
vegna þess að hún var þá gift
Arnóri. Við vorum svo lukku-
legir að á þessum tíma skall á
verkfall hjá ríkisstarfsmönnum
svo að Árni Ibsen, sem jafn-
framt var leikstjóri, gat sinnt
okkur, verkinu og uppfærsl-
unni. Hann leikstýrði nótt sem
nýtan dag og sýningin sem
sagt komst upp í þessu verk-
falli. Það eina sem olli okkur
umtalsverðum erfiðleikum í
uppfærslunni varðandi þetta
verkfall var að það kláruðust
allar tóbaksbirgðir í Reykjavík.
Súsanna Svavarsdóttir tók að
sér, til að halda geðheilsu leik-
aranna og leikstjórans, að út-
vega okkur sígarettur. Hún
sem sagt vann það afrek að
halda okkur uppi á sígarettum
á meðan allir aðrir sem við
þekktum voru sígarettulausir.
Fyrir svona nikótínista eins og
okkur bjargaði það geðheils-
unni. Ég held að þetta sé það
besta sem hún hefur gert ís-
lenskri leiklist! Þetta varð til
Éess að sýningin komst á legg.
g held að hún hafi ekki gert ís-
lensku leikhúsi neitt til gagns
nema þetta helst. En þarna
setti hún mark sitt óafmáan-
lega í leiklistarsöguna, því við
það varð þetta ágæta verk til
og sýningin ferðaðist síðan
víða um lönd og heimsbyggðin
örugglega ekki enn búin að
bíta úr nálinni með þetta
ágæta leikrit hans Árna. Ég skil
ekki af hverju Bandaríkjamenn
eru ekki fyrir löngu búnir að
stökkva á verkið, en það
kannski gerist. Það ætti auðvit-
að helst heima þar. Við vorum
forréttindastétt á þessum
tíma, því Súsanna sýndi ótrú-
lega útsjónarsemi við að full-
nægja þessari nautn okkar.“