Morgunblaðið - 07.12.2001, Blaðsíða 34

LISTIR
34 FÖSTUDAGUR 7. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
8-  >
8
( (> &
 










4  > 7 
( % 7 
))/ > ="
 &

:'!!('(",  > /  ? /6  &> $(
F# (,+ #> @) > = &,

!(  !( &( !#C% $"& ( , " > A4
 A8  > = &,

4 "
 ">
 &.#(
 &)/ > , /& #  &
,(!! > $8&
&(- %:
8-(
9- ))/ /&
?> ="
 &

>! I0;* > 7
1 ))/ > B)  )" %"&,
J4 >   (  -)/ > ="
 &

504&% 50K-)'$' >
&.-(   )#( ) %> = &,

:'!!('% !( > /  ? /6  &> $(
 )"
/""C
 












4  > 7 
( % 7 
))/ > ="
 &

4 "
 ">
 &.#(
 &)/ > , /& #  &
J4 >   (  -)/ > ="
 &

 "4 > )   > , /& #  &
%  #>   ,)/ > , /& #  &
I " >
5  &> -(

#( L%(#> 4
&& ) D ">
"$ / $0+ ! 0+> =& .) A.#) %> -(
( ,+# # ' "+!!>
 ( % ) %> , /& #  &
.  (*+! % >   , A(-#( ))/ > , /& #  &

 
         










:'!!('(",  > /  ? /6  &> $(
:'!!('% !( > /  ? /6  &> $(
:'!!('( ( > /  ? /6  &> $(
 (! '$!%(M! > E%  $, :
&  $, #4 )"4> ="
 &

:'!!('  $/, > /  ? /6  &> $(
!(* !( > FG(   @ )/ > = &,

5(!'#"$( " >
8 H ))/ /&  ) F/))/ >
"$ / !( 'N> / D/
> = &,

 '"  J C!4!> A(-#( ( 7 
))/ > ="
 &

.!( G,+'$$'1!+(!! > 1  "4> = &,

    










,(!! > $8&
&(- %:
8-(
9- ))/ /&
?> ="
 &

>! I0;* > 7
1 ))/ > B)  )" %"&,

 " " $&@7-4" 9D=9&9DO=>  (& 8"( ))/ > = &,

@7-4" &,'!;4J0+#> "/ I? J)&))/ )0-> 0$ %"
9 &-
$( " 1 ",+ > , J)& J)&))/ >
"5 
( # !  1 0>   K# /&
/6 D? D( > = &,


(   0#C > , # % ))/ >  #  %"
9 &-
 %(*''9<D@&@779> &  I4
 &)/ /& A(-$%  & ."))/ >
%
 " " $&@7-4" 9D77&9D=7>  (& 8"( ))/ > = &,

%' * L'> & @// )>
  !"#$%&'(%%)*++&+ ++

# " I9 &)1.) )/
(  , )8 ( %" L? )# !!*? M -
4 /&(  --:
I9 & .)  )" %"&
  /& I9 & %" /& 
 &1)  ? "" (   #- '3
3"( )# )  
 1- , #8"(-(# 0#)) "/  , '))( .# : 9 " ) (3"(  ,      













F# (,+ #> @) > = &,

!(  !( &( !#C% $"& ( , " > A4
 A8  > = &,

504&% 50K-)'$' >
&.-(   )#( ) %> = &,

G!+ 
 "> %
$ )/ >
% I "";>
) 
11) %> ="
 &

 !+  &P4 %( >   )  & ) %> ="
 &


!(# ,C#> $8 % $8 ))/ > I/ &-
.'   4+!!!+ > E%(

, ) %> = &,

5LQ(!&
( "  > 8-1 A(-#( ))/ $%  5 ( > , /& #  &
!(  !( &( !#C% $"&, " > A4
 A8  > = &,

=
 
-./













0 ,+ > A.)  % ))/ >
% (#(#JL> = &-(   ") %> ="
 &

# >

/6> ##
! > A(-&( &))/ > = &,

F ,+&.%(#*F 
+ ' $ ;% > > , /& #  &
( ;$!0+# -%( > A4
 A8  %" )# > I/ &-
( ;0+#  :L!' > E/)
,
# %" )# > I/ &-
0+# $"@779>
8 1 $8
&(-))/ )0-> , /& #  &
# 1(  '(  0+#>

 > ="
 &


+0+#> A4
 A8  1 > I/ &-



%")  )  :
 &(
%"- , ) /& #  &: K(&1&
%"- , ) /& #  &:
.-(# 
4#( ))/ :  & ( 
  4#( ))/ : ()()   :  & ( 
  4#( ))/ :


-
=)  
&"(5
=)   % ())
A




 
  %"- 
1."(: 
1."
%"1) ( % ) %#))/ : B)
-
(5
9 & =)(
 1  &:
1##) &
  %"1 : 1>

)3 "(   4#( ))/ : A ,/&: "( (5
9 &
9-): & ))8-(#
(5
9 & J ) &:

/))

      
ÍTALSKA óperuskáldið Giuseppe
Verdi verður heiðrað á hátíðar-
tónleikum sem Íslenski óperukór-
inn og Sinfóníuhljómsveit Íslands
halda í Háskólabíói kl. 19.30 í
kvöld. Tilefnið er aldarártíð tón-
skáldsins. Einsöngvarar á tónleik-
unum verða Elín Ósk Óskarsdóttir
sópran og Jón Rúnar Arason ten-
ór, en Garðar Cortes stjórnar. Það
var reyndar Garðar sjálfur sem
valdi efnisskrána; aríur, dúetta og
hljómsveitarþætti.
„Við verðum með ansi góðan
þverskurð af Verdi frá öllum
tímabilum tónskáldsferils hans, en
kannski minnst frá því síðasta. Ég
gróf upp óperur sem ég þekkti frá
því í gamla daga, eins og Jóhönnu
af Örk, Atla Húnakonung, Jerú-
salem og Langbarðana, og úr
þessum óperum verðum við með
nokkur atriði; Sinfóníu úr Jó-
hönnu af Örk, Ballett úr Jerúsal-
em, kórþátt úr Langbörðunum og
forleik úr Atla. Þetta eru stutt at-
riði úr þessum óperum. Við erum
líka með fjögur atriði úr Makbeð;
forleikinn, Nornakórinn, Flótta-
mannakórinn og Sigurkórinn. Svo
verðum við auðvitað líka með at-
riði úr þekktari óperunum, tvo dú-
etta og kór úr La traviata, Steðja-
kórinn og Di quella pira,
þekktustu tenóraríu allra tíma á
eftir Nessun dorma; rosalega
flottan kór úr Don Carlo og svo
tvo kóra úr Nabucco, þar á meðal
Fangakórinn, – frægasta kór sem
til er í heiminum og fyrsta kórinn;
úr Valdi örlaganna verðum við svo
með Munkakórinn, þar sem munk-
arnir syngja með Leónóru, og svo
aríuna frægu, Pace, pace.
Í lokin syngjum við þrjá þætti
úr Sálumessu Verdis. Ég hef reynt
að tína þarna til verk, sem sýna
fram á mikilfengleik Verdis sem
óperutónskálds, og þetta verður
kvöldstund sem fólk á eftir að
muna eftir.
Ég ætla líka að láta salinn
syngja með í Fangakórnum; það
þekkja allir melódíuna, – íslensk-
ur texti verður í prógramminu, en
við ætlum einnig að varpa honum
upp á vegg, svo allir geti sungið
með.“
Kynni Garðars Cortes af tónlist
Verdis eru löng og mikil. „Þegar
Íslenska óperan varð til var það
Verdi sem átti mestan þátt í því að
byggja upp söngvarana og ná
þeim upp í vissar hæðir og halda
þeim í þeirri þjálfun á meðan við
vorum með þessar óperur. Þetta
voru La traviata, Aïda, Il trovat-
ore og Otello, og þannig hefur
Verdi auðvitað spilað stóran þátt í
mínu lífi. Það er í mér dramatísk
æð, sem fólk sér ekki endilega
dags daglega, og í Verdi er þessi
sama æð, sem fólk á hans tíma sá
ekkert endilega í honum. Hann á
alveg ótrúleg skot til í báðar áttir,
og þess vegna held ég mikið upp á
hans óperutónlist. Hann semur
samkvæmt textanum, – hann túlk-
ar textann, – hann var ótrúlegur
þegar hann var að biðja skáldin
um texta, – hann henti textum út
og skrifaði til baka að hann vildi
fá nýja í staðinn, svo hann gæti
túlkað aðstæðurnar betur. Hann
samdi aldrei þannig að hann setti
bara texta við það sem hann var
búinn með, – þetta er allt samið út
frá atburðarás verksins, og ef það
er sorglegt eins og í Flóttakórnum
í Makbeð, þar sem börnin eru að
gráta, – lætur hann hljóðfærin
gráta líka, eins og fiðlurnar og
óbóin gera þar. Þetta er alveg
ótrúlega fallegt, og það sem Verdi
var meistari í að gera, og þess
vegna þykir mér svo vænt um
Verdi. Það að hafa eignast þetta
tónskáld á sínum tíma er alveg
ótrúlegur fengur fyrir mann-
kynið.“
Aðspurður segir Garðar að
Verdi sé ekki endilega uppáhalds-
óperutónskáld sitt og greinilegt er
að hann verður ekki plataður til
að mismuna þeim miklu skáldum
sem óperubókmenntirnar eiga.
„Þeir eru allir á sínum stalli, og ef
maður lítur á þá sem slíka og er
ekki að bera þá saman eftir hæð
eða breidd eða einhverju slíku, þá
gefa þeir manni allir þetta ótrú-
lega sem maður fær út úr því að
kynnast þeim og verkum þeirra.
Wagner er til dæmis dramatíker
eins og Verdi, en þó allt, allt öðru-
vísi, og það er ekki hægt að bera
þá saman. Ég veit hvað mér líkar
við Verdi, og ég veit hvað mér lík-
ar við Puccini, – hann er einn af
þessum málurum, og málar ótrú-
legustu myndir í tónlist sinni, og
gerir það á sinn máta; – en ég get
heldur ekki sagt að hann sé betri.“
Garðar Cortes stjórnar tónleikum til heiðurs Verdi
„Dramatísk æð
í okkur báðum“
Morgunblaðið/Jim Smart
Garðar Cortes
Giuseppe Verdi
KARLAKÓR Rangæinga var
stofnaður 1990 og var aðalhvatamað-
ur að stofnun kórsins Gunnar Mar-
mundsson á Hvolsvelli. Stjórnaði
hann kórnum fyrstu fimm árin, en þá
tók við Guðjón Halldór Óskarsson,
sem hefur stjórnað kórnum síðan.
Hörður Bragason, organisti og pí-
anóleikari í Reykjavík, kom til liðs við
kórinn ásamt Guðjóni Halldóri árið
1995, en síðustu tvö árin hefur Hédi
Maróti annast undirleik.
Kórinn hefur haldið tónleika víða
um land, auk söngferðar til Wales.
Söngfélagar eru úr nær öllum
hreppum Rangárþings, þar sem
Hekla og Þríhyrningur „halda vörð-
inn“.
Varla er til það byggðarlag á Ís-
landi að ekki séu starfandi kórar, svo
ekki sé minnst á aðra tónlistariðkun.
Er það mjög lofsvert og sannarlega
ánægjulegt. Og varla eru þeir kórar
til, karlakórar ekki undanskildir, sem
ekki hafa gefið út hljómdisk, einn eða
fleiri, þar sem sveitin góða, og í þessu
tilviki einnig öræfin, eru lofsungin.
Árnesingar og Rangæingar hafa
löngum þótt tónelskir og söngmenn
góðir. Sumir hafa samið lög og texta
um sveitina sína með hinni fögru og
tilkomumiklu fjallasýn – og ekki má
þá gleyma Þórsmörkinni, þar sem
„birkið allt ilmar betur“. Og augljós-
lega vilja menn syngja um slíkar
sveitir. „Úr vinnunni ef ég fæ svolítið
frí / þá fer ég á jeppanum óbyggðir í“
segir Grétar Haraldsson, fyrrverandi
bóndi í Miðey í Landeyjum. Gallinn
er bara sá að þessir hljómdiskar sæta
varla tíðindum á almennum markaði
og eiga takmarkað erindi til annarra
en sýslunga kórmeðlima og brott-
fluttra vina og ættingja, til að „lyfta
hug á hærra plan“. En ekki er þetta
nú allt á háu plani, samt sem áður.
Fyrir utan að lofsyngja sitt hérað
með misgóðum textum og lögum er
lítil nýlunda að „karlakórsstandörd-
um“, sem heyra má betur flutta á
diskum hjá eldri og þekktari kórum,
svo sem lag Sigfúsar Einarssonar við
ljóð Hannesar Hafstein, Ísland (Þú
álfu vorrar yngsta land) og Brennið
þið vitar úr þjóðhátíðarkantötu Páls
Ísólfssonar (sem er reyndar vel en
dálítið varfærnislega sungið), svo
ekki sé minnst á Hrausta menn, sem
ég varð reyndar leiður á í fyrsta
skipti sem ég heyrði það. Samt eru
þessi „þreyttu“ kórlög yfirleitt vel
flutt, og reyndar má segja að söng-
urinn sé þeim mun betri sem lög og
textar eru betri og betur útsett. Þá
batnar hljómur kórsins eins og af
sjálfu sér, sem er reyndar ekkert
skrýtið.
Einsöngur (og tvísöngur) er góður
og hljóðritun hrein og skýr, en
„hjálpar“ ekki kórnum í lakari lög-
unum. Og ekki heldur við því að bú-
ast.
Þar halda vörðinn
Hekla og Þríhyrningur
TÓNLIST
Geislaplötur
Karlakór Rangæinga. Stjórnandi: Guðjón
Halldór Óskarsson. Einsöngur: Gísli Stef-
ánsson og Jón Smári Lárusson. Tvísöng-
ur: Hákon Mar Guðmundsson og Kjartan
Grétar Magnússon. Undirleikur á píanó:
Hédi Maróti, Guðjón Halldór Óskarsson
og Hörður Bragason. Hljóðupptaka: Stúd-
íó Stemma. Hljóðmeistari: Sigurður Rún-
ar Jónsson.
BRÆÐRALAG
Oddur Björnsson