Morgunblaðið - 19.12.2002, Blaðsíða 34

LISTIR
34 FIMMTUDAGUR 19. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
FYRIR fáeinum vikum varblásið til fundar í Lista-safni Íslands um stöðu ogsóknarfæri íslenskrar
samtímalistar. Fundurinn var í
tengslum við sýninguna „Íslensk
myndlist 1980 – 2000“ og bar yf-
irskriftina „Staða íslenskra lista-
manna og alþjóðleg tengsl mynd-
listar“. Við pallborð sátu þau Anna
Líndal og Tumi Magnússon, pró-
fessorar við myndlistardeild
Listaháskóla Íslands, Kristján
Steingrímur Jónsson, deildarforseti
myndlistardeildar LHÍ, Ósk Vil-
hjálmsdóttir, fyrrum stjórn-
arformaður Nýlistasafnsins, og Þor-
geir Ólafsson, deildarstjóri lista- og
safnadeildar menntamálaráðuneyt-
isins. Umræðum stjórnaði Ólafur
Kvaran, forstöðumaður Listasafns
Íslands.
Nú er það ekki ætlunin að rekja
það sem fram fór á fundinum, til
þess var hann alltof efnismikill og
margslunginn, enda má segja að
hver frummælenda hafi séð málefnið
frá sínu sjónarhorni. En þó svo að
menn hafi ekki setið lengur á rök-
stólum en tvær klukkustundir voru
þessar umræður afar þýðing-
armiklar. Fram kom að íslenskum
myndlistarmönnum finnst þeir búa
við óviðunandi einangrun líka sjálfs-
þurftabúskap einyrkja. Þeir hokri
án þess að eiga sér von um framgang
í víðara samhengi en þröngsniðnum,
innlendum listheimi, sem ekki bjóði
þeim neitt betra en „heimsfrægð á
Íslandi“. Einn frummælenda lýsti
því svo að yfir íslensku listalífi væri
glerþak sem nær ómögulegt væri að
komast gegnum.
Hugmyndir á borð við íslenskan
tvíæring – bíennal – sem helst væri
stjórnað af erlendum sýningastjóra,
ásamt útflutningsskrifstofu í listum
á borð við Jaspis í Stokkholmi, DCA
í Kaupmannahöfn, FRAME í Hels-
inki og OCA í Osló, gáfu til kynna
hvað listamenn töldu að helst væri
til ráða til að opna íslenskri list leið-
ina til frekari alþjóðlegra samskipta.
Það er ekki langt síðan frænd-
þjóðir okkar í norðrinu gerðu sér
grein fyrir þörfinni fyrir útflutnings-
skrifstofur á borð við áðurnefndar
stofnanir. FRAME í Helsinki er tíu
ára, en OCA – Office for Contempor-
ary Art – í Osló var vígð fyrir aðeins
fáeinum mánuðum. Það sem ein-
kennir þessar stofnanir er að þeim
er ætlað að liðka fyrir hvers konar
samskiptum milli innlendra lista-
manna og listfrömuða, og kollegum
þeirra frá öðrum löndum. Gegnum
gallerí á borð við hið danska DCA í
New York, gestavinnustofur og
hvers kyns styrkveitingar er reynt
að koma viðkomandi landi inn í
hringiðu alþjóðlegrar myndlistar.
Hvort frændþjóðir okkar hafa er-
indi sem erfiði virðist þó öðru frem-
ur byggjast á tveim ófrávíkjanlegum
þáttum. Annar heitir samvinna, en
hinn upplýsing. Samræming þessara
tveggja þátta virðist vera það bak-
land sem öllu ræður um árangurinn
þegar fara skal út í listrænan víking.
Af upplýsingum um útflutnings-
skrifstofur frænda okkar má sjá að
þær eru í flestum tilvikum fjölþætt
samstarfsverkefni sem að koma gall-
erí, söfn, akademíur og fagfélög
listamanna. Menntamálaráðuneytin
styðja og styrkja síðan framtakið, en
svo virðist sem það gerist þegar hin-
ir ólíku aðilar hafa setið á rökstólum
og komið sér saman um markmið og
leiðir.
Upplýsingaþátturinn krefur alla
samstarfsaðila um reynslu og skiln-
ing, ekki bara á eigin listheimi og
listkerfi, heldur einnig af samsvar-
andi alþjóðlegu umhverfi lista. Trú-
lega er það helsti veikleiki okkar Ís-
lendinga hve lítið við vitum um
innviði hins alþjóðlega listheims,
hvernig hann er upp byggður, eða
hvernig hann hegðar sér í stóru og
smáu. Sem dæmi höfum við ekki enn
haft döngun til að bjóða hingað þeim
sýningastjórum, sem mest hafa haft
með alþjóðlega listviðburði að gera á
undanförnum áratugum. Þeir eru þó
varla miklu fleiri en fimm talsins. Til
hvers er að tala um að fá erlenda
sýningastjóra til að taka að sér ís-
lenskt verkefni ef við getum ekki
einu sinni boðið neinum þeirra að
heimsækja okkur?
Það bakland sem okkur vantar
sárlegast og kallast upplýsing – fyrir
utan að hér þarf auðvitað að kenna
mönnum að vinna saman – er ein-
mitt þessi grundvallarþekking og
skilningur á ferli og framvindu hins
alþjóðlega listheims. Við verðum að
vita hverju þarf að kosta til svo ár-
angur náist. Slík áætlun krefst
raunsæis, samvinnu og yfirlegu, því
án haldgóðs undirbúnings verður
ekki til neitt bakland, og án bak-
lands er betur heima setið en af stað
farið.
Hvar er baklandið?
Höfundur er lektor við
Listaháskóla Íslands.
Þeir Germano Celant, frá Ítalíu
(t.v.), og Harald Szeemann, frá
Sviss (t.h.), eru fyrir löngu orðnir
heimsþekktir fyrir sýningastjórn
og eindreginn stuðning sinn við
hina alþjóðlegu samtímalist. Furðu-
legt að þeim skuli aldrei hafa verið
boðið hingað.
Eftir Halldór Björn
Runólfsson
ÁHUGAMENN um íslenska
knattspyrnu vita orðið að þeir eiga
von á góðu í hvert skipti er líða fer að
jólum. Víðir Sigurðsson blaðamaður
sér til þess með bókinni Íslensk
knattspyrna sem nú er að koma út í
22. skipti. Og sem fyrr er að lang-
flestu leyti um gæðagrip að ræða.
Bókin er með sama sniði og síðustu
ár, sérstaklega er fjallað um hverja
deild karla og kvenna á Íslands-
mótinu, einnig um keppni yngri
flokka, um bikarkeppni KSÍ, lands-
leiki Íslands, Evrópuleiki félagsliða
og Íslendinga sem leika erlendis. Þá
er að finna í bókinni úrslit í öllum
leikjum í KSÍ-mótum í öllum aldurs-
flokkum á árinu, skv. samstarfssamn-
ingi Skjaldborgar og Knattspyrnu-
sambands Íslands, sem er vel.
Bókina prýða litmyndir af öllum
meisturum ársins; lands- og bikar-
meisturum allra flokka auk A-lands-
liðanna. Viðtöl eru við Ásthildi Helga-
dóttur, landsliðsfyrirliða og leikmann
ársins úr Íslands- og bikarmeistara-
liði KR, Finn Kolbeinsson, fyrirliða
bikarmeistara Fylkis og leikmann Ís-
landsmótsins, og Eggert Magnússon,
formann Knattspyrnusambandsins,
sem á árinu var kjörinn í fram-
kvæmdanefnd UEFA, Knattspyrnu-
sambands Evrópu.
Bókin var smá í sniðum í upphafi,
aðeins stiklað á í því stærsta í íslensk-
um knattspyrnuheimi, en mörgum
boltum hefur verið sparkað í mark
síðan; bókin er að þessu sinni stútfull
af öllum hugsanlegum upplýsingum;
þar er líklega að finna allar stað-
reyndir sem knatt-
spyrnuáhugamanni
gætu dottið í hug – og
meira til!
Lesandinn kemst m.a.
að því að Elmar Ás-
björnsson úr Fylki sleit
krossband í hné á æf-
ingu í febrúar, Grinda-
vík varð í efsta sæti í ár-
legri skoðanakönnun á
kynningarfundi úrvals-
deildar karla um vorið
og Gunnar Sigurðsson,
markvörður Fram, varði
flest skot allra mark-
varða efstu deildar
karla. Kristján Finnbogason varði
hins vegar hlutfallslega flest; 78,7%
allra þeirra skota sem hittu á KR-
markið.
Áfram má taka dæmi:
Engilbert Friðfinnsson tók þátt í
12 leikjum með Létti í 2. deildinni,
alltaf í byrjunarliði, og gerði 9 mörk.
Léttir á að baki 124 leiki í C-deild Ís-
landsmótsins og 220 í D-deild.
Njörður Steinarsson úr Árborg
skoraði mark eftir aðeins 6 sekúndur,
með skoti frá miðjum velli, þegar lið
hans vann KFS 7-1 í A-riðli 3. deildar
og Afturelding vann Selfoss 4-2 í C-
riðli 2. flokks karla.
Grindvíkingar skoruðu flest mörk
með skoti utan vítateigs í úrvalsdeild
karla, Olga Færseth lagði upp flest
mörk í úrvalsdeild kvenna annað árið
í röð, nú 16 mörk, einu meira en 2001.
Og Mark Duffield bætti enn leikja-
met sitt í deildakeppninni; lék sjö leiki
með Tindastóli og Fjarðabyggð og á
því alls að baki 365 leiki samanlagt í
öllum deildum.
Þá var Kristín Sigurðardóttir úr
ÍBV borin af velli vegna bakmeiðsla
eftir aðeins 4 mínútur í fyrsta leikn-
um, gegn Breiðabliki og
Sigurður A. Þorvarð-
arson gerði mark Selfoss
þegar liðið tapaði, 2:1,
fyrir Leiknir úr Reykja-
vík í 11. umferð 2. deildar
á heimavelli, 18. júlí.
Óhætt er að halda því
fram að sé sparkað í
knött með formlegum
hætti hér á landi fari það
ekki fram hjá Víði Sig-
urðssyni.
Gríðarleg vinna liggur
að baki bók eins og þess-
ari og nauðsynlegt að
vanda til verksins. Höf-
undur þarf að hafa
brennandi áhuga á íþróttinni og
metnað til að koma öllu skilmerkilega
til skila. Víði tekst það mjög vel; hann
sýnir svo ekki verður um villst að
hvorki skortir áhugann né metnaðinn
og bókin er honum til mikils sóma. Og
um færni höfundar sem blaðamanns
efast enginn; bókin er vel skrifuð og
upplýsingar allar aðgengilegar.
Það eina sem undirritaður getur
fundið að, er að krakkar á sex mynd-
um, sem birtar eru með úrslitum
yngri flokka, skuli ekki nafngreindir.
Frábær bók yrði nánast óaðfinnanleg
að mínu mati lagfærði Víðir slík smá-
atriði. Þau skipta máli, ekki síst þegar
frá líður.
Þá verður ekki hjá því komist að
nefna að hluti svarthvítu myndanna í
bókinni er ekki í þeim gæðaflokki sem
svo glæsilegu riti sæmir.
En Víðir á, í stuttu máli, miklar
þakkir skilið fyrir þá glæsilegu og
ómetanlegu heimild um íslenska
knattspyrnu sem hann sendir frá sér
á hverju ári. Rit hans þolir saman-
burð við hvað sem er, af þessum toga,
sem undirritaður hefur séð, hvar sem
er í heiminum.
Á eftir bolta kemur bók
BÆKUR
Íþróttir
Víðir Sigurðsson. Útgefandi er Skjald-
borg. Bókin er 192 bls. Verð: 4.490 kr.
ÍSLENSK KNATTSPYRNA 2002
Skapti Hallgrímsson
Víðir Sigurðsson
) 7
 8(89
(












 8 :
;  (

8< * 

8= (>(  8< * 
8)-7
 8$?<:
@



8A

+
 8+
 
! 8B #8$?<:
@
"  
8 : (

8< * 
#$%&' 
()*+,%&&&8> $   8$?<:
@
-!
!

8<  8

..,/ !

018@ 8=  % 
2!
34 !1
8C
8$?<:
@

   D#
!$ %&'' (
'!









8= (>(  8< * 
5 
 
8E@ ( 8E@   
 

  
8#
! (( 8< * 
- 8=(+,E 8E@   6.
8E (C

 8$?<:
@


  8E- C  8+  ( !78E  7 8< * 
$
8# +
 8+
 890$
 8<(! ! (

8$?<:
@

 :8F  (@8< * 
#
!$ %&''$)$
$ 








"  
8 : (

8< * 
2!
34 !1
8C
8$?<:
@

 
8
!  (

8E@   5$8
- (F  (

(  8E@   ;
8$GH B 8$?<:@
. 
< 0
$7'''8#
? -8$?<:
@
0 =8+ =( $G 8+  ( >

!1
?88+
 @!8 
I8E@   3

 !
8$  (

8< * 

*!$$+! $ $' 











8A

+
 8+
 #$A%&' 
()*+,%&&&8> $   8$?<:
@
- 1
$
8=< (  (

8$?<:
@
#

!8F B
(8< * 
# B!C
8  >! $ 
 

I 8
 


!
'08 ( F
 
  8
 3!
8
F +(( 8+!   2!8$#%&&D88@ J (
8 
$C  '''8= 
? 8=  % 
#$%&' 8 + : 
 8+% ,-.
 /,01234404 44
+ 

% 
! (
@    .2( 3113K -E  > "
% !   :
(%  *

  ,  

 (  % (,    ! (  !$'*$$$












 8 :
;  (

8< * 
8)-7
 8$?<:
@

! 8B #8$?<:
@
-!
!

8<  8

../ !

018@ 8=  % 


 E
8    8E@   >!!

8#
? L8$?<:
@

 
 
8
> 8< * 
F

8$GH ? G 8$?<:
@
3
8
@EG8$?<:
@
#
!$ %&''
56







 
 


!8$  :
 8E@   8 !B  8> ( (

8E@   G!08@ = 
 8:
@ @
!8F
@ 8E@   5 1


   8 ! 
8<
  
-  8+
+
8< * 
2 


!
 

 8+
+
8< * 
#$ 8+
 
 (8:
@ - 8> ( (

8E@   8 

;
!  8J    8 

 8- ( 
 (8 
   

: E@   
 
,
"'
"  "
+!  : "E ((" 
 
:(
"

- ( " ?" ?*- ( =

,
" 

<  


 
  
?*
:  
! " 
!


 $  7  "J  
<*:

"

?*

 "
8
,
"= - ?*- ( " @
"= - % % :"
<  "

 
!"##$#%&'&(