Morgunblaðið - 19.12.2002, Blaðsíða 61

BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. DESEMBER 2002 61
Á HVERJUM degi deyja út tegund-
ir búfjár og jurta, þar með taldar
trjátegundir. U.þ.b. 30% af búfjár-
kynjum í heiminum, sem nú finnast,
eru í útrýmingarhættu og geta horf-
ið í náinni framtíð. Við flýtum fyrir
þessari þróun með því að krefjast æ
meiri framleiðni í landbúnaði og með
því að fella dýr sem standast ekki
kröfur okkar um afköst. Það eru
ekki einungis gömlu búfjárkynin,
landkynin, sem þarf að vernda og
varðveita, heldur einnig kyn sem eru
nú í fullri framleiðslu.
Eyðileggjum við fyrir framtíð-
inni?
Sjálfbær þróun fullnægir núver-
andi þörfum okkar án þess að spilla
möguleikum komandi kynslóða til að
uppfylla þarfir sínar. Hugtakið sjálf-
bær þróun er notað í margvíslegu
samhengi, en þeir eru án efa margir
sem eru ekki að velta því fyrir sér
hvað í því felst. Stjórnvöld hafa með
aðild sinni að ýmsum alþjóðlegum
samningum og framkvæmdaáætlun-
um tekið á sig skuldbindingar um að
framfylgja sjálfbærri þróun hvar
sem það á við. En standa þau við
það? Á flestum Norðurlandanna hef-
ur verið hrundið í gang einstökum
framkvæmdaáætlunum, en hver er
árangurinn? Þetta er ekki nóg.
U.þ.b. 60 búfjárkyn á Norðurlönd-
unum eru nú í útrýmingarhættu.
Ætlum við að láta þau hverfa eða
ætlum við að bjarga þeim?
Hvernig er unnt að varðveita bú-
fjárerfðaauðlindir okkar?
Núorðið eru til aðilar sem hafa
með höndum varðveislu búfjárkynja
á öllum Norðurlöndunum, en skipu-
lag þeirra og starfsemi er með ýmsu
móti. Hlutverk þeirra allra er að
varðveita allar þær erfðalindir bú-
fjár sem fyrirfinnast. Huga þarf að
varðveislu margra búfjárkynja og
mörg gömul landkyn eru í útrýming-
arhættu, en mörk þess að tegund
deyi út eru talin þau þegar innan við
100 kvendýr eru eftir. Í framtíðinni
mun þetta leiða til skorts á erfða-
breytileika og einhæfni. Viljum við
að allar kýr líti eins út og hafi sömu
eiginleika eða viljum við hafa marg-
breytileika? Þróunin um þessar
mundir stefnir að einhæfni. Jafnvel
þó að Norðurlöndin standi sig ekki
verst í þessum efnum gerist margt
sem vekur okkur ugg, svo sem
skyldleikarækt og einhliða áhersla á
miklar afurðir. Erfðafjölbreytni í
framtíðinni er undir því komin að
bændur og ræktunarsamtök varð-
veiti erfðafræðilega breidd í búfjár-
kynjum og ræktunarhópum sínum
sem og að yfirvöld leggi skýrar línur
um varðveislu og sjálfbæra nýtingu
búfjárkynjanna.
Hvers vegna þarf að tryggja varð-
veislu erfðaefnis til notkunar í fram-
tíðinni?
Svarið er einfalt: Öryggi afkom-
enda okkar. Starf að þessari varð-
veislu byggist nú á áhuga einstakra
manna, eldhuganna. Í framtíðinni
munu þessi mál einkum verða í
höndum lykilmanna sem eru bænd-
ur, sem skilja þörfina. Til að tryggja
fjölbreytileika búfjár verður hið op-
inbera að gefa þessum bændum góð
tækifæri með vinnureglum og fjár-
stuðningi til að halda búfjárkyn í út-
rýmingarhættu. Samtök um ræktun
búfjár verða einnig að leggja þessu
máli lið. Það hefur grundvallargildi
fyrir siðferðilegar skyldur okkar,
vísindalega þörf, og vistfræðilega og
hagfræðilega þróun í landbúnaði.
LIV LÖNNE DILLE,
upplýsingafulltrúi
Norræna genbankans fyrir búfé.
www.nordgen.org
Fjölbreytileiki
tegunda minnkar
Frá Liv Lönne Dille
GÓÐIR landsmenn. Jólin eru í nánd.
Koma jólanna og boðskapur hátíð-
arinnar lætur engan ósnortinn. Allir
eiga að hafa tilefni til að gleðjast með
sínum nánustu og njóta jólanna í
anda kærleikans, gleðja með gjöfum
og góðum mat. Strengjum þess heit
að láta ekki þann bölvald heimilanna
sem áfengið er koma nálægt jólahá-
tíðinni.Útilokum áfengið sem mest
úr þjóðfélaginu fyrir ókomna fram-
tíð. Allir samtaka um þetta og
jólahátíðin verður björt og fögur,
sannur ljósberi í svartasta skamm-
deginu. Áfengisnautnin er að mínu
mati sjálfskaparvíti. Almenningsálit-
ið til víndrykkju þarf að breytast og
snúast með þeim sem vilja uppræta
hana. Stjórnvöld landsins og Alþingi
verða að fylgja eftir með góðu for-
dæmi og taka á áfengisvandanum.
Eftir því sem stjórnvöld gefa
meira eftir og færa áfengið nær fólk-
inu eykst drykkjan og afleiðingar
hennar verður sárari og skelfilegri.
Ég óska öllum Íslendingum gleði-
legrar og áfengislausrar jólahátíðar.
ÁRNI HELGASON,
fyrrv. stöðvarstjóri,
Neskinn 2, Stykkishólmi.
Jólahátíð
án áfengis
Árni Helgason skrifar
ÞAÐ vakti mig til umhugsunar um
daginn þegar mágur minn og dóttir
hans lentu í hrikalegu bílslysi í
Bandaríkjunum.
Ég fór að hugsa um það hversu
hverfult lífið getur verið og að við
vitum svo sannarlega ekki hvað er á
næstu grösum.
Bílslys
Mágur minn heitir Skúli og er við
doktorsnám í Bandaríkjunum
ásamt konu sinni og tveimur börn-
um og það þriðja er á leiðinni.
Keyrt var á Skúla þar sem hann
var að ganga yfir götu með dóttur
sína í fanginu, aðeins þriggja ára
gamla. Fyrstu fregnir voru þess
eðlis að Skúli hefði fótbrotnað illa
en Lísa litla væri höfuðkúpubrotin
og einhverjar blæðingar í höfðinu.
Sem betur fer fór betur en á
horfðist, nú eru þau bæði komin
heim og virðast ekki hafa hlotið var-
anlega áverka, eða svo virðist nú við
fyrstu sýn, þó að þau eigi örugglega
eftir að muna alla sína ævi hversu
hætt þau voru komin nokkrar
hræðilegar stundir einn dag í nóv-
ember 2002.
Að vakna upp
Eins og ég sagði áðan vakti
þetta mig. Fékk mig til að hugsa
um lífið, hversu hverfult það er,
hversu langt ég á eftir, hvað á eftir
að drífa á daga mína og hvað á eftir
að drífa á daga barnanna minna,
en ég er fjögurra barna móðir í
Hafnarfirði.
Undir venjulegum kringum-
stæðum væri ég sennilega að
hugsa um alla þá hluti sem mig
vantar og hvernig ég geti nú eign-
ast þá, eins og nýtt sófasett og nýj-
an bíl, en ég keyri á eldgömlum bíl
og er með sófasett frá langömmu
minni og -afa.
Hvað ætli kosti að breyta
baðinu? Að það verði að mála
ganginn fyrir jól. Og hvað þá að
kaupa allar jólagjafirnar, baka
smákökur, þrífa skápa, rápa í búð-
ir og skoða allt sem þær hafa að
bjóða. Að ég verði að eiga fyrir
jólafötum á börnin, hvort ég ætti
að fá mér aukavinnu með náminu
til að geta eignast alla þessa hluti,
af hverju ég þarf að borga svona
mikið í skatta, af hverju er ekki
betur hugsað um barnafjölskyldur
í þjóðfélaginu og svo framvegis og
svo framvegis.
Forgangsraða
En nú hef ég ákveðið að for-
gangsraða og þakka fyrir það sem
ég á og njóta þess áður en að það
verður of seint.
Ég ætla ekki að fá mér aukavinnu
og eyða dýrmætum tíma frá börn-
unum mínum til þess eins að eiga
flottara sófasett eða nýrri bíl. Þenn-
an dýrmæta tíma ætla ég að eiga
með börnunum mínum, því þessi
tími kemur ekki aftur. Ég ætla að
þakka fyrir að ég á bað og ég á
skápa til að þrífa, ég ætla að þakka
fyrir að ég á fyrir jólafötum á börn-
in mín, ég á fyrir jólamat. Ég ætla
ekki að armæðast yfir sköttunum
sem ég borga vegna þess að börnin
mín ganga frítt í skóla og fá fría
heilbrigðisþjónustu og ég veit að ef
eitthvert þeirra lendir í slysi fær
það þá bestu þjónustu sem völ er á,
sama hvað ég borga í skatta og
hvort sem við erum tryggð eða ekki.
Hvað er dýrmætast?
Ég er búin að komast að því að
það dýrmætasta sem ég á hér á
jörðu eru börnin mín og ég ætla að
rækta það sem er mér dýrmætast.
Ég er búin að komast að því að ég
er heppin að vera Íslendingur og nú
ætla ég að horfa á það sem ég á en
ekki það sem ég á ekki. Mig langar
að biðja þig, lesandi góður, að
staldra við nú rétt fyrir hina miklu
jólaös sem í vændum er og velta því
fyrir þér hvað þér er dýrmætt og
hugsa um það sem þú átt en ekki
það sem þú átt ekki.
Stoppaðu, hugsaðu, forgangs-
raðaðu.
UNNUR ARNA
SIGURÐARDÓTTIR,
Herjólfsgötu 22,
Hafnarfirði.
Stopp
Frá Unni Örnu Sigurðardóttur
Gullsmárabrids
Bridsdeild FEBK í Gullsmára spil-
aði stuttan jólatvímenning mánudag-
inn 16. desember sl. Síðan var sezt að
veizluborði. Þrjár efstu sveitir árlegr-
ar sveitakeppni vóru verðlaunaðar: 1)
Sveit Kristins Guðmundssonar, 2)
Sveit Páls Guðmundssonar, 3) Sveit
Unnar Jónsdóttur. Úrslit í tvímenn-
ingnum urðu sem hér segir (meðal-
skor 60):
NS
Sigurpáll Árnas. – Sigurður Gunnlaugs. 73
Unnur Jónsdóttir – Jónas Jónsson 72
Guðjón Ottóss. – Guðmundur Guðveigs. 71
Kristinn Guðm. – Guðmundur Pálss. 71
AV
Arnór Ragnarsson – Stefán Friðbj. 80
Sigurður Björns. – Sigurjón H. Sigurj. 77
Valdimar Hjartarson – Halldór Jóns. 75
Ernst Backman – Karl Gunnarsson 72
Næst verður spilað í Gullsmáran-
um fimmtudagin 9. janúar á nýju ári.
Af Hreppamönnum
Það er helst að frétta úr Huppu-
salnum í Félagsheimilinu á Flúðum
að nýlega er lokið hausttvímenningi
og var þar hart barist en oft við mikil
hlátrasköll.
Úrslit fóru sem hér segir:
Ásgeir Gestss. – Guðmundur Böðvars. 268
Karl Gunnlaugss. – Jóhannes Sigm. 263
Sigurður Sigm. – Ólafur B. Schram 262
Gunnar Marteinss. – Viðar Gunngeirs. 249
Magnús Gunnlaugss. – Pétur Skarph. 247
Margrét Runólfs – Bjarni H. Ansnes 244
Fyrir skömmu fór fram árleg
keppni á milli Rangæinga og Hreppa-
manna að Heimalandi undir Eyja-
fjöllum en það mun vera í fimmta sinn
sem slík keppni fer fram. Hafa Rang-
æingar unnið þrisvar en Hreppa-
menn tvívegis. Lið austanmanna er
skipað fólki úr Hvolhreppi, Landeyj-
um og Eyjafjöllum en lið Hreppa-
manna var styrkt með spilavinum úr
Flóa og frá Selfossi.
Úrslit fóru þannig að Rangæingar
voru sterkari að þessu sinni og unnu
með 84 gegn 64.
Bridsfélag Borgarfjarðar
Mánudaginn 16. desember var spil-
aður eins kvölds tvímenningur með
þátttöku 15 para. Sérlegir gestir
kvöldsins þeir Þorvaldur Pálmason
og Jón Viðar Jónmundsson mættu
með jólakonfekt í verðlaun og sýndu
keppnisanda sinn í verki með að vinna
það sjálfir. En þá var komið að fé-
lagsandanum og þeir gáfu eftir verð-
launin og flytjast þau á næsta kvöld.
Úrslit urðu annars sem hér segir:
Þorvaldur Pálmas. – Jón Viðar Jónm. 217
Lárus Péturs. – Sveinbjörn Eyjólfss. 210
Flemming Jessen – Guðmundur Þorst. 195
Ásgeir Ásgeirs. – Guðm. Kristins. 189
Eyjólfur Sigurjóns. – Jóhann Oddss. 187
Morgunblaðið/Arnór Ragnarsson
Verðlaunaafhending fór fram í Gullsmáranum sl. mánudagskvöld fyrir
sveitakeppni sem fram fór sl. haust. Sveit Kristins Guðmundssonar hlaut
fyrstu verðlaun en þetta er fjórða árið í röð og frá upphafi keppninnar í
Gullsmára sem sveitin vinnur þessa keppni. Talið frá vinstri: Ernst Bach-
man, Karl Gunnarsson, sveitarformaðurinn Kristinn Guðmundsson og
Guðmundur Pálsson.
BRIDS
Umsjón Arnór G.
Ragnarsson
www.starri.is
Sérhæfing í
Intel-vörum
Móðurborð - Örgjörvar
- Flatir skjáir
3ja ára ábyrgð
Stretchbuxur kr. 2.900
Konubuxur frá kr. 1.690
Dragtir, kjólar,
blússur og pils.
Ódýr náttfatnaður.
Brandtex fatnaður
Nýbýlavegi 12, sími 5544433
Stretchbuxur kr. 2.90
Konubux r frá kr. 1.790
ragtir, kjólar,
blús ur og pils.
Ódýr nát fatna SMS FRÉTTIR
mbl.is
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111
jean paul
Laugavegi 53
Mörkinni 3, sími 588 0640
Glæsilegar
jólagjafir
Silkimarkaður
Silki náttföt: 7.400 kr. Silki náttkjólar: 5.600 kr.
Silki sloppar: 6.000 kr.
Herraskyrtur og bindi úr tælensku silki.
Handofin Pashmina og kasmír treflar og sjöl frá Nepal.
Silka Laugavegi 20,
opið 11.00-23.00 alla daga fram að jólum.