Íslendingaþættir Tímans - 20.09.1968, Blaðsíða 1

ÍSI.EJrDXBrGA»JETTXR
Timans
*• TBL. 1. AR6. FÖSTUDAGUR 20. S'EPf. 1968 NR. 7
HALLDÓR JÓNSSON
óðalsbóndi, Arngerðareyri
Fæddur: 28. febrúar 1889,
Dáinn: 24. júlí 1968.
Um leið og ég minnist Hall-
^órs á Arngerðareyri, vil ég stutt-
lega lýsa sögu og athafnalífi pess
sjaðar, er hann bjó búi sínu á öll
Sln nianndómsár.
Um s.l. aldamót var það undra-
|jeimur fydr ungan daladreng að
k°ma til Arngerðareyrar í kaupstað
f-rferð í fyrsta sinn, en þar var
þá löggiltur verzlunarstaður og
Terzlun frá Á. Ásgeirsson á ísa-
fil'ði. Bar margt til þess og má þá
f-vrst nefna ókeypis leikföng í fjör-
nnni, svo sem ails konar s-keljar,
^uðungar og igulker. En þó er
111311 ni minnisstæðastur danski „fak
forinn“, sem öllum börnum, sem
koin-u í búðina, þótti vænt um því
hann var svo barngóðu-r, að
nann mátti helzt ekkert barn sjá
an þess að hann fyllti vasa þess
111 eð hagldabrauði, gráfíkjum og
j'úsínum, enda var lítið um aura
níá okkur smáfólkinu til að kaupa
fyrir í þá daga.
Um þær mundir, er ég man
fyrst eftir staðnum, sat á Arngerð-
areyri bóndi, Ásgeir G-uðmundsson
nrePpstjóri og Dannebrogsmaður,
uróðursonuir ^ Ásgeirs „gróssera“
Sem átti Ásgeirs-verzlun, prúð-
^enni mikið og greind-ur vel. Hann
uó 1914. Ekkja hans Aðalbjörg
'fónsdóttir bjó áfram á jörðinni
Umstu sex árin, eða til 1920. Þá
riytur Halldór Jónsson á jörðina,
nafði keypt hana þá um vorið af
ekkju Ásgeirs heitins fyrir 20 þús-
jmd krónur. Það voru miklir pen-
ingar á þeim árum. Kaupin á Arn-
gerðareyri fyrir þetta háa verð
syna ljóslega, hve Halldór var bjart
sýnn og áræðinn, komandi sunnan
af Barðaströnd með fjög-ur ung
börn og þrjú gamalmenni, sem öll
dvöldust hjá honum og konu hans
til æviloka.
Halldór kvæntist 6. marz 1915
steinunni Guðrúnu Jón-sdóttur frá
Skálmarnes-Múla, dóttur merkis-
hjónanna Hólmfríðar Ebenesers-
dóttur og Jóns Þórðarsonar bónda
á Slálmarnes-Múla.
Jón heitinn var albróðif Finns
T-hordarsen, bakarameistara og
kaupmanns á ísafirði, ekkja hans,
Steinunn, lifi-r enn, 102 ára göm-
u-1. Þá er Halldór hafði kvænzt
Steinunni, var gæfa hans innsigluð
Steinunni sálugu, en hún lézt 1962,
lýsi ég ekki, það er ekki á mínu
færi eins og vera bæri, en allir,
sem þekktu hana náið, eru sam-
mála um, að þar hafi farið milkill
og -góður kvenkostur sem hún fór.
Þa-u hjónin flut-tu alla sína bú-
slóð á landi frá Skálmarnes-Múla
til Arngerðareyrar. Halldór setti oig
bátinn sinn fram alla-n Skál-mardal,
vfir Skálmardalsheiði og niður í
ísafjarðarbotn. Þar geymdi hann
bátinn unz ísa leysti af firðinum
og hægt var að komast á honurn
á sjó út að A-rngerðareyri. Vetur-
inn 1919—1920 var með allra
mestu snjóavetrum, sem koma um
Vestfirði. Man ég vel, að hagar
kornu ekki upp fyrir auðfé fyrr
en fimm vik-ur af sumri. A því má
sjá, að ekki hefur verið hlýlegt um
að litast yfir fjöll dali og firði
meðan búferlaflutningur þeirra
hjóna fór fram.
Þegar til Arngerðareyrar kom
var um margt að hugsa og í mörgu
að snúast auk þess að sinna búi
og börnum. Halldór gerðist strax
stöðvarstjóri landssí-mans þar á
staðnum og gegndi því starfi í 37
ár, eða öll þau ár, sem hann var
bóndi á Arngerðareyri. Þá var ek-ki
kominn sveitarsími, svo að allir,
sem þurftu að nota síma, urðu að
gera sér ferð á símstöðina til að
reka erindi sín. Oft varð að gæta
Símans marga tíma á dag og sím-a-
gestir skiptu stundum tugu-m dag-
lega. Þá var Halldór einnig póst-
afgreiðslumaður allan sinn bú-
skap á Arngerðareyri. Póstbátur-
inn kom tvisvar í viku og hafði
Halldór afgreiðslu á honum á sjó,
al'l-t þangað til bryggja kom, sem
báturinn ga-t lagzt við. Á Arngerð-
areyri var og benzínafgreiðsla, eft-
ir að vegurinn var kominn ala
Ieið að Arngerðareyri, og um hana
MINNING