Íslendingaþættir Tímans - 20.09.1968, Blaðsíða 8

MINNING
JÚN EIRÍKSSON
í Djúpadal
Það hefur dregizt lengur úr
'hömlu en ætlað var í upphafi að
ég hripaði á blað nokkur orð um
frænda minn og vin, Jón í Djúpa-
dal, sjötugan. Veit ég raunar að
fúslega mun Jón fyrirgefa mér
þann trassaskap og bezt mundi
hann efalaust una því, að ég léti
hans ógetið með öllu á þessum
ævimótum.
Jón fæddist í Djúpadal í Blöndu
hlíð 1. maí 1898. Voru foreldrar
hans Eiríkur Jónsson, bóndi og
trésmiður í Djúpadal og Sigríður
Hannesdóttir, góð hjón, gáfuð og
glæsileg. Djúpidalur hefur um alda
bil verið ættarsetur þeirra Djúp-
dælinga. Þar hefur Jón átt heima
aldur sinn allan, enda naumast
annars staðar getað að fullu fest
rætur.
Laust fyrir 1920 hvarf Jón til
náms að Hvanneyri í Borgarfirði
og lauk þar búfræðiprófi. Annarar
skólagöngu mun hann ekki hafa
notið, þegar frá er skilin barna-
fræðsla þeirra tíma, sem nú mun
ekki þykja þung í vigtina. En Jón
er einn þeirra manna, sem mennt-
ast hafa af sjálfum sér, ef svo má
að orði k-omast. Hann hefur jafn-
an lesið allt, sem hönd hefur á
fest. Hann er fluggreindur og hef-
u-r stálslegið minni. Hann er næm-
ur á og opinn fyrir straumum og
nýjungum samtíðarinnar, glöggur
á að greina kjarna frá hismi og
fljótur til fylgis við þær hræring-
ar, sem hann telur horfa til heilla.
Slíkir menn eru alltaf að læra og
þeir læra vel.
Eiríkur í Djúpadal var eftirsótt-
ur listasmiður. Hann dvaldi því
löngum stundum við iðn sína utan
heimilis. Féll það því snemma í
hlut Jóns að vinna búinu allt er
hann mátti, þótt höfuðforsjá þess
væri fremur í höndum Valdemars
föðurbróður hans, meðan hans naut
við. Smátt og smátt tók Jón svo
við búsforráðum i Djúpadal að
fullu. Hann kvæntist Nönnu Þor-
bergsdóttur, fræntíkonu sinni, en
missti hana eftir skamma sambúð.
Eignuðust þau eina dóttur, Sigríði,
se-m gift er Rögnvaldi Gíslasyni frá
Eyhildarholti.
Djúpidalur er, frá náttúrunnar
hendi, mikil jörð og fögur. Bær-
inn stendur hátt í mynni
samnefnds dals og sér þaðan vítt
yfir Skagafjarðarhérað. Glóðafeyk-
ir stendur vörð um bæinn á aðra
hlið en Akrafjall á hina. Að baki
eingöngu, lifa í henni og hrærast.
Að heyra Friðrik segja frá og leika
hendingar úr hljómverkum, ásamt
skýringum hans, var viðburður,
þá var unaðslegt að vera hlustandi
og njóta hljóms og skýringa. Þá
virtist mér stundum sem hann og
músikin væru eitt.
Kynni okkar Friðriks hófust
fyrst fyrir alvöru, þegar hann tók
að sér bókhald Fiskiðjunnar sf.
fyrir um 20 árum. Allt bókhald
Iék í höndum hans, hann hafði
mjög góða yfirsýn yfir rekstur fyr-
Irtækja, var vandvirkur, skrifaði
fallega rithönd og snilldarfrágang
Br var á öllu, sem hann gerði
í viðkynningu var Friðrik alveg
sérstakt prúðmenni, dulur, alvar-
8
legur og rólegur. í viðræðum var
hann góðlátlega kíminn, sagði
mjög vel frá og var næmur á bros-
legu atriðin. Öll illkvittni og klúrt
tal var honum sem lokuð bók.
Hann var hugsandi, þroskaður
og tilfinningaríkur, dáði fegurð í
formi og hljómi. Viðkynning við
Friðrik hafði sefandi og þroskandi
áhrif, og hann var þannig maður,
sem mann 1-angar alltaf til að hitta
aftur.
Ég þakka Friðrik margar á-
nægjulega-r stundir og ég votta að
standendum m-ína innilegustu sam
úð, vegna hins skyndilega fráfaUs
hans.
Huxley Ólafsson.
er dalurinn og hið tignarlega
Tungufjall. Við túnfótinn syngur *
Dalsáin sitt eilífa lag, ýmist milt
og róandi eða með tröllslegum
gný, eftir því hverni-g á henni ligg-
ur. Þannig er umhverfi Djúpadals
í senn svipmikið og fagurt og er
raunar engin furða þótt Jón hafi
unað þar ævinni betur en vel. En
Djúpidalur er þó, öðrum þræði,
óhæg jörð. Þaðan er miklum mun
lengra á þjóðveg en almennt ger-
ist, þótt ekki virðist það torvelda
svo mjög gestakomur þangað, þvi
þar er oft mannkvæmt, enda Jón
maður gestrisinn með afbrigðum
og góður heim að sækja. Sést
hann ekki glaðari en þegar ekki
verður þverfótað innan dyra í
Djúpadal fyrir gestum. Fénaðar-
ferð er mikil í Dal og fjárgæzla
löngum erfið, eins og títt er um
þær jarðir, sem mikið land eiga
til fjalls. Hefur þá komið sér vel,
að Jón er léttur á fæti og bratt-
gengur. Og enn, sjötug-ur að aldri
lætur hann sér ekki bregða við að
feta þær klettaskeiðar og klífa þau
hamraflug á Dalnum, sem ýmsum
yngri mundi ekki þykja fýsilegt að
eiga' fang við
Jón hefur jafnan verið mikill
áhugamaður um ræktun, end-a sér
það á í Dal. Lengi var þó óhægt
um vik að færa út túnið því rækt-
unarlandið var að mestu ótræðis-
flóar, sem erfitt var að þunrka.
En er skurðgröfurnar komu til
sögunnar var Jón fljótur að not-
færa sér þær og hefur nú. breytt
þeim fúamýrum, sem áður máttu
ófærar kalla hverri skepnu í ið-
græna töðuvelli. Er dagsverk Jóns
orðið mikið á þessu gamla ættar-
setri og m-unu lengi sjást merki
bandaverka hans þar.
fSLENDINGAÞÆTTIR