Íslendingaþættir Tímans - 20.09.1968, Blaðsíða 6

MINNING
Benedikt Bjarni Björnsson Blöndal
bóndi á Brúsastöðum
Fæddur 18. marz 1887.
Dáinn 8. júlí 1968.
Þann 8. júlí 1968, andaðist á
héra'ðshælinu á Blönduósi, Bene-
dikt Bjarni Björnsson, Blöndal,
bóndi á Brúsastöðum í Vatnsdal á
áttugasta og öðru aldursári.
Benedikt var fæddur á Breiða
bólstað í Vatnsdal 18.3 1887 og
voru foreldrar hans, búandi hjón
þar, þau Björn Benediktsson Blön-
dal og Gróa Guðrún Bjarnadóttir.
Björn faðir Benedikts var sonur
Benedikts Blöndal umboðsmanns í
Hvammi 1 Vatnsdal Björnssonar,
Auðunnarsonar sýslumanns í
Hvammi. Gróa móðir Benedikts
var dóttir Bjarna prófasts á Stað
í Steingrímsf. Sigvaldasonar prests
í Grímstungu, Snæbjarnarsonar
pressts s.st. Halldórsson^r biskups
á Hólum Brynjólfssonar. Ættir
þessar eru landskunnar og verða
því ekki rafctar frekar hér.
Fárra mánaða gamall missti
Benedikt föður sinn, — hann fórst
með voveiflegum hætti í Hvalfirði
síðla sumars 1887. Næsta vor, 1888
að efnahagurinn færi efcfci úrhend-
is, enda færði hún ekki svo lít-
inn mund í búið. Auk innanstokks
verkahringsins leit hún oft til úti
verkanna, þegar bóndinn var við
leitir og heyskap í úteyjum.
Uppeldi barnanna var hennar
metnaðarmál og sparaði hún þar
ekki til.
Heimilið var rólegt og friðsamt.
Gæfan virtist leika við hvem fing-
ur. Og þó. Ehgin rós er án þyrna.
Yngstu dótturina misstu þau hjón,
þegar hún var' um tvítugsaldur.
Hún var lærð í Samvinnuskóla.
Börn þeirra hjóna voru átta,
tveir synir og sex dætur. Þau eru
ölf á lífi nema þessi eina dóttir.
Eftir að bræðurnir festu ráð sitt
tóku þeir við búskap. Gömlu hjón-
in voru þá á heimilum þeirra til
dauðadags. Vigfús dó, að mig minn
á
flytur svo Gróa með börn sín tvö,
Benedikt og Margréti, sem var
þremur árum eldri, til tengdaföð-
ur síns Benedikts í Hvammi og
dvelst þar með börnum sínum til
vorsins 1894, en þá hafði hún
fengið ábúð á jörðinni Brúsastöð-
um í Vatnsdal og á Brúsastöðum
átti Benedikt síðan heimili til
dauðadags. Snemma kom það í
Ijós að Benedikt var góðum gáf-
um gæddur og komu þar greini-
lega í Ijós góðir hæfileikar ættar
hans, en meðfædd fötlun á sjón,
hindruðu ailan lærdóm, að undan-
teknu því, sem hans góða móðir
kenndi honum að mestu utanbók-
ar. En námslöngun Benedikts
var mikil og athyglisgáfan skörp
og minnið óskeikult og því varð
Benedikt að mörgu leyti mjög vel
sjálfmenntaður maður, þó hann
yrði að þola þann dóm að ganga
í myrfcri mikinn hluta ævinnar.
Framan af ævinni bjó Benedikt
með móður sinni á Brúsastöðum
og var alla tíð mjög kært með
þeim mæðginum. Það var ómetan-
legur styrkur fyrir Benedikt áð
ir 1952. Kristjana var við rúmið
síðustu árin, þrotin að kröftum.
Sjón og heyrn hélt hún þó til
síðasta dags, en mál hennar skild-
ist ekki. Hún naut ágætrar áð-
hlynningar sóna og tengdadætra.
Kristjana dó 17. febr. 1968 í
Brokey.
Þar hafði hún átt heimili frá
1893 og lengst af ráðið ríjkum.
Þegar Kristjana dó, voru hér ísa
lög og harðindi. Flugvél var feng-
in til að flytja líkið á kirkjustað-
inn Narfeyri, sem var hennar sókn-
arkirkja. Þangað hafði hún áður
gefið veglega fjárhæð til viðhalds
kirkjugarðinum.
Hún var jarðsett 2. marz 1968 i
grafreit Brokeyinga í vondu veðri
og vondri færð, og sótti þó fólk
langt að jarðarförina.
fá að njóta samvista við móður
sína fram á fúllorðinsár, þvl eng-
inn skildi hann betur en hún,
einnig las hún margt fyrir hann
og útskýrði margt, sem hann gat
ekki séð með eigin augum. Gróa
dó 1918 og skömmu síðar giftist
Benedikt ágætri konu, Sveinbjörgu
Jónsdóttur frá Blönduósi og kom
hún eins og góður engill inn í
líf Benedikts og hefir reynzt hon-
um nærgætinn og ástúðlegur lífs-
förunautur. Eftir lát móður sinnar
hélt Benedikt áfram búskap á
Brúsastöðum og bjó þar tii dauða-
dags, eða samfleitt í 50 ár. Þó
búið væri ekki stórt og efnin
fremur lítil, komust þau hjónin
vel af efnalega og fór hagur þeirra
batnandi, eftir því sem árin liðu.
Þau voru bæði dýravinir og fóru
vel með skepnur sínar og höfðu
af þeim góðar afurðir.
Lengi hirti Benedikt kýr sínar
sjálfur og var það aðdáanlegt hve
vel hann hirti þær og fóðráði að
öllu leiti. Sömuleiðis var það alveg
ótrúlegt hvað hann gat gengið vel
um í heystæðum, þó sjóndapur
væri. Sérstakt yndi hafði Benedikt
að umgangast hesta og átti hann
oft góða reiðhesta, sem hann ól
vel og naut þess að koma þeim
á bak. Ekki var það trúlegt ó-
kunnugum áð þar færi sjónlítill
maður, þar sem Benedikt var á
ferð, því oft fór hann hratt yfir
og hafði þó gott vald á taumihaldi,
því hann var mjög laginn við hesta
og sat þá vel. Aldrei vissi ég til
að Benedikt hlekktist neitt á á
fer-ðum sínum, þótt hann sæti á
fjörmiklum hestum, en þá átti
Benedikt marga.
Þegar litið er yfir ævi Benedikts
Blöndal og tekið tillit til fötlunar
hans, þá er það einkum tvennt,
sem kemur fram í hugann og vek-
ur sérstaka undrun og aðdáun. í
fyrsta lagi kjarkurin og viljafest-
an til sjálfsbjargar — og í öðru
lagi, hve vel hann gat fylgzt með
öllum hlutum, bæði utan heimilis
fSLENDINGAÞÆTTIR