Morgunblaðið - 24.01.2007, Blaðsíða 4
4 MIÐVIKUDAGUR 24. JANÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Boga Þór Arason
bogi@mbl.is
EINAR Sveinbjörnsson veðurfræð-
ingur sagði á bloggsíðu sinni, Veð-
urvaktinni, í gærkvöldi að afar hlýtt
loft, sem var á leiðinni til Íslands,
gæti vegið að janúarhitametinu frá
árinu 1992 þegar hitinn á Dalatanga
mældist tæpar 19 gráður á Celsius.
Einar sagði að samspil hæð-
arinnar og Grænlands væri þannig
að loftið kæmi ekki siglandi ofan á
haffletinum heldur kæmi það að of-
an, með niðurstreymi.
Gert var ráð fyrir því á spákorti
fyrir klukkan sex í morgun að hitinn
í um 1.400 metra hæð yrði um það
bil 10 gráður. Búast mátti við því að
hitinn yrði um 20 gráður á yfirborð-
inu. „Skilyrði til þess er helst að
vænta hlémegin hárra fjalla og
vindur yfir landinu þyrfti helst að
vera nokkuð hvass,“ sagði Einar
Sveinbjörnsson.
Gert var ráð fyrir því að hlýjasti
kjarni loftsins færi nokkuð hratt
austur með landinu. Einkum var
búist við miklum hita suðaust-
anlands og á sunnanverðum Aust-
fjörðum.
Einar sagði að hitinn virtist geta
orðið ívið meiri í dag en á Dalatanga
14. janúar 1992 þegar hann mældist
18,8 gráður. Hitastigið í um 1.400
metra hæð var þá 7 gráður en nú 10
gráður. Til þess að draga enn betur
fram hversu óvenjulegar aðstæður
gætu verið í vændum nefndi Einar
að hitinn þarna uppi hefði verið
heldur minni en 10 gráður á hlýj-
asta degi sumarsins 2006, eða þann
dag sem mestur hiti mældist á veð-
urstöð, það er 3. ágúst.
„Þá var vitanlega mikil hjálp í sól-
inni til að ná upp háum hita við yf-
irborð (25,3°C í Ásbyrgi) ásamt
varmanum í sjálfum loftmassanum.
Nú um miðjan vetur er hins vegar
sólinni ekki til að dreifa, aðeins hin-
um suðlæga loftmassa!“
Einar kvaðst hafa verið á vakt á
Veðurstofunni nóttina sem methit-
inn varð á Dalatanga. „Óvenjuleg
hlýindi voru almennt á landinu dag-
inn áður og fréttamenn voru nokkuð
spenntir að greina frá þessu óvenju-
lega veðri, því þessa vetur var veður
eðlilegra en síðar varð, oftar en ekki
snjóþyngsli og vetrarveður.“
Útlit fyrir methita á landinu
Vegið að janúar-
hitametinu frá
Dalatanga 1992?
„HEIMASLÓÐ er í raun regnhlíf
yfir allt sem viðkemur menningu,
náttúru og sögu Vestmannaeyja.
Nú höfum við sett sérstaklega inn
myndir sem tengjast gosinu á
Heimaey og hægt er að setja af stað
sjálfvirka myndasýningu og nálgast
ítarupplýsingar um gosið,“ segir
Frosti Gíslason, framkvæmdastjóri
umhverfis- og framkvæmdasviðs
Vestmannaeyjabæjar en í gær var
opnaður myndavefur á vefsíðunni
með myndum úr eldgosinu á
Heimaey sem hófst þann 23. janúar
1973.
Á vefnum eru myndirnar settar
fram í fjórum flokkum þar sem
hægt er að skoða þær og lesa um
þennan sögulega tíma. Í fyrsta
flokki eru myndir sem eru frá upp-
hafi gossins, í öðum flokki eru
myndir sem tengjast baráttunni, í
þriðja flokki uppbyggingin og sá
fjórði er um tímann eftir gosið. Sig-
hvatur Jónsson hannaði vefinn sem
ætlað er að gera þessari merku og
stórbrotnu sögu skil. Slóðin á vef-
síðuna er www.heimaslod.is/gos og
þar má finna fjölda mynda eftir
Sigurgeir Jónasson en áformað er
að bæta við myndum síðar.
Í gær voru einnig send á milli
1.200 og 1.300 bréf í tengslum við
verkefnið Byggðin undir hrauninu
en frumkvöðull að verkefninu er
Helga Jónsdóttir. Snýst það um að
safna upplýsingum og myndum af
húsum sem fóru undir hraun í gos-
inu og fá því gamlir íbúar þessara
húsa bréf innan tíðar, þar sem ósk-
að er eftir upplýsingum. Þær heim-
ildir sem safnast verða geymdar á
einum aðgengilegum stað á sér-
stakri vefsíðu. Vestmannaeyjabær
fær síðan upplýsingarnar til varð-
veislu.
Byggðin undir hrauninu fellur
undir verkefnið um Pompei norð-
ursins sem felur í sér uppgröft
gosminja í Vestmannaeyjum. Krist-
ín Jóhannsdóttir menningarfulltrúi
og Helga Jónsdóttir sáu um að
koma bréfunum í umslög og
stimpla enda mikilvægt að senda
bréfin með póststimplinum 23. jan-
úar 2007 þegar 34 ár voru frá upp-
hafi eldgossins.
34 ár frá
eldgosinu á
Heimaey
Ljósmynd/Ómar Garðarsson
Skoðun Gunnlaugur Grettisson, forseti bæjarstjórnar Vestmannaeyjabæjar, skoðar vefinn ásamt Sigurgeiri Jón-
assyni ljósmyndara sem á margar myndir á gosvefnum. Slóðin á vefsíðuna er www.heimaslod.is/gos.
AÐALMEÐFERÐ hefst í máli kín-
versks starfsmanns verktakafyr-
irtækisins Impregilo á hádegi á
morgun, fimmtudag, við Hér-
aðsdóm Austurlands. Maðurinn er
ákærður fyrir tilraun til mann-
dráps. Málið var þingfest á mánu-
dag.
Manninum er gefið að sök að
hafa á gamlárskvöld stungið annan
starfsmann Impregilo tvívegis með
eggvopni á skemmtun í búðum Imp-
regilo við Kárahnjúka. Sá er áverk-
ana hlaut fékk 3 cm stungusár í
síðu og nokkru minna sár á hand-
legg.
Hinn ákærði neitaði að tjá sig
nokkuð um málið er það var þing-
fest, en hafði áður játað fyrir lög-
reglu og dómi og borið fyrir sig að
um sjálfsvörn væri að ræða. Mað-
urinn er í farbanni til 30. janúar.
Aðalmeðferð
vegna hníf-
stungu
FÓLK úr hópi aldraðra og öryrkja
hefur sammælst um að stofna til
framboðs fyrir næstu alþingiskosn-
ingar, en aðalmarkmið framboðsins
er að bæta kjör og aðbúnað eldra
fólks og öryrkja, auk þess að vinna
að öðrum framfaramálum í ís-
lensku þjóðfélagi, að því er segir í
fréttatilkynningu. Lögð hafa verið
fram drög að helstu áherslu-
atriðum framboðsins og segir að
þau verði fullmótuð á næstu dög-
um.
„Þegar því verki er lokið verður
leitað samstarfs við konur og karla
úr öllum kjördæmum og auglýstur
opinn kynningar- og stofnfundur
stjórnmálahreyfingar áhugafólks
um málefni aldraðra og öryrkja.“
Sérstök heimasíða framboðsins
www.frambod.is verður opnuð á
morgun.
Í undirbúningsnefnd eru: Arnþór
Helgason, fyrrverandi fram-
kvæmdastjóri og formaður Ör-
yrkjabandalags Íslands, Arnór Pét-
ursson, fyrrv. formaður
Sjálfsbjargar – landsambands fatl-
aðra, Baldur Ágústsson, fyrrv. flug-
umferðarstjóri og forstjóri Vara,
Baldur Ágústsson, fyrrv. fram-
kvæmdastjóri Bílaleigu Akureyrar,
og Guðbjörn Jónsson, sjómaður og
fyrrv. ráðgjafi.
Sammælast um
framboð aldr-
aðra og öryrkja
VÉLSLEÐAMAÐURINN sem lenti
í snjóflóðinu í Hlíðarfjalli á Ak-
ureyri á sunnudag liggur enn á
Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri
í öndunarvél og er líðan hans
óbreytt frá innlögn.
Í frétt Morgunblaðsins af málinu
á mánudag sagði að hávaði hefði
komið snjóflóðinu af stað. Þar var
átt við akstur vélsleðanna en ekki
hávaða frá þeim. Beðist er velvirð-
ingar á þeim mistökum.
Líðan vélsleða-
manns óbreytt
RÍKISSÁTTASEMJARI hefur boð-
að fulltrúa Félags grunnskólakenn-
ara og launanefndar sveitarfélaga
á viðræðufund í dag, miðvikudag,
kl. 15:30. Jafnframt hafa fundir
verið boðaðir með aðilum á morg-
un, fimmtudag og á föstudag.
Ekki er um að ræða sáttafundi
heldur viðræðufundi, enda getur
ríkissáttasemjari ekki tekið að sér
mál nema kjarasamningar séu laus-
ir. Hann hefur hins vegar orðið við
ósk grunnskólakennara og launa-
nefndar um viðræðufundi.
Umfjöllunarefnið varðar endur-
skoðunarákvæði gildandi kjara-
samnings.
Sáttafundur í
kennaradeilu
Eftir Örlyg Stein Sigurjónsson og
Sunnu Ósk Logadóttur
KYNFERÐISBROTADEILD lög-
reglunnar á höfuðborgarsvæðinu
hefur tekið til rannsóknar háttsemi
Ágústs Magnússonar, dæmds kyn-
ferðisbrotamanns, sem dagskrár-
gerðarmenn við fréttaskýringaþátt-
inn Kompás leiddu í gildru í síðasta
þætti sínum.
Ágúst var dæmdur í fimm ára
fangelsi í mars 2004 fyrir kynferð-
isbrot gegn sex drengjum. Hann var
að afplána síðasta hluta dómsins ut-
an veggja fangelsisins á Vernd þegar
hann beit á agn Kompáss. Jóhannes
Kristjánsson, ritstjóri Kompáss, var
væntanlegur í lögregluyfirheyrslu
með réttarstöðu vitnis í gær. Ágúst á
að líkindum að yfirheyra í dag að
sögn lögreglu. Einn hluti sakarefn-
isins varðar játningar Ágústs í
Kompásþættinum um það að hafa
beitt fleiri börn kynferðisofbeldi en
hann var dæmdur fyrir á sínum
tíma, en að auki mun lögreglan afla
gagna í málinu í heild, þ.e. um meint-
an ásetning hans að setja sig í sam-
band við 13 ára barn, og þarf lög-
reglan að komast að því hvort um
refsiverðan verknað hafi verið að
ræða.
Ágúst er kominn í afplánun á
Litla-Hrauni en ástæður þess að
hann afplánaði á áfangaheimilinu
Vernd voru lög og vinnureglur
Fangelsismálastofnunar sem gera
föngum kleift að ljúka þar afplánun,
hafi þeir uppfyllt kröfur um góða
hegðun.
Fram hefur komið að ríkissak-
sóknari hafi heimild til að krefjast
þess að öryggisráðstöfunum verði
beitt gegn Ágústi eftir að afplánun
lýkur, jafnvel þótt kröfu um slíkt hafi
verið hafnað við uppkvaðningu
dóms. Bogi Nilsson ríkissaksóknari
segir ekki tímabært að fjalla um
þessar heimildir og bendir á að málið
sé til rannsóknar hjá LRH.
Fram hefur komið að lögreglan
hafi ekki heimild til að fylgjast sér-
staklega með föngum á Vernd eða
þekktum brotamönnum sem lokið
hafa afplánun.
Tældi börn á skipulegan hátt
Brot Ágústs voru framin á árun-
um 1999–2003 og var talið sannað að
hann hefði tælt drengina með blekk-
ingum á yfirvegaðan og skipulegan
hátt en um var að ræða börn sem
stóðu illa að vígi félagslega og áttu
við persónulega erfiðleika að stríða.
Stjórn Fangahjálparinnar Vernd-
ar mun ræða strax við Fangelsis-
málastofnun ríkisins um hvort þörf
sé á að styrkja úrræðið og þá hvern-
ig megi girða fyrir að menn sem eru
að ljúka afplánun á áfangaheimilinu
gerist brotlegir við landslög meðan
þeir dvelja þar. Telur stjórnin mjög
mikilvægt að fara ítarlega yfir alla
helstu þætti málsins. Var ályktun
þess efnis samþykkt á fundi stjórnar
Verndar í gærkvöldi. Þjónustusamn-
ingur milli Verndar og Fangelsis-
málastofnunar er nú í endurskoðun
og verður skoðaður sérstaklega í
ljósi umrædds máls. Jafnframt verða
allar reglur um inntöku og skilyrði
manna til vistunar á áfangaheimilinu
endurskoðaðar ef ástæða þykir til.
Ritstjóri Kompáss yfir-
heyrður sem vitni í málinu
Vernd mun ræða við Fangelsismálastofnun um hvort bæta þurfi áfangaheimilið